1 september 2024 was de dag waarop dubbel zoveel leerlingen hun weg vonden naar de gloednieuwe Egied Van Broeckhovenschool in het Brusselse Sint-Jans-Molenbeek. Een mijlpaal voor vzw Ignatiaanse Scholen in Beweging, dat reikhalzend uitkeek naar het afronden van de laatste fase van de grootschalige bouwwerken. Het project is een schoolvoorbeeld van gemeenschapsopbouw, waarbij gebruikgemaakt wordt van duurzame materialen en energiezuinige ontwerpen.
Op de voormalige site van de Brusselse brouwerij Vandenheuvel werd een gloednieuwe Nederlandstalige secundaire school gerealiseerd. Eens op kruissnelheid zal deze Jezuïtenschool plaats bieden aan 850 leerlingen in het ASO-, BSO- én TSO-onderwijs, meer bepaald in het wetenschapsdomein ‘STEM’ en het zorgdomein ‘Maatschappij en Welzijn’. Hoe kwam dit bouwtechnische huzarenstuk tot stand? We leggen ons oor te luisteren bij architecten- en ingenieursadviesbureau Sweco.
“Samenlevingen duurzamer maken en stadsvernieuwingsprojecten vormgeven: het zijn maar enkele zaken waarvoor Sweco bekendstaat”, klinkt het bij Catherine Cammaer, MarCom Expert bij Sweco. “Met vijftien kantoren in België beschikken we over de collectieve kennis van zo’n 2.700 architecten, ingenieurs en andere experts om gefundeerde oplossingen te bieden voor complexe bouwprojecten.”
De Egied Van Broeckhovenschool is allesbehalve een ‘klassieke’ school, het is een belofte voor een betere toekomst. De opzet van de opdrachtgever bestond erin verbinding te creëren in een multiculturele en -religieuze context. Dat betekent dat de school niet als een eiland functioneert, maar net in interactie gaat met de buurt en de bredere samenleving. Dit project ademt een communitysfeer waar jongeren elkaar ook buiten de schooluren kunnen ontmoeten. Een unicum zonder voorgaande!
Eva Deheegher, project engineer bij Sweco: “Het gerealiseerde concept speelt respectvol in op de aanwezigheid van de authentieke brouwerij, waarbij de gebogen vormen terugkeren in de hedendaagse architectuur van het nieuwbouwgedeelte. Zo ontstaat een natuurlijke symbiose tussen oud en nieuw. De herbestemming van het historische patrimonium ging gepaard met een doorgedreven retrofitting: minder afbraak, meer circulair materiaalgebruik. Het gebouwenensemble nestelt zich in het stadsweefsel en staat volledig in het teken van pedagogische kwaliteit. Daarom besteedden we bijzondere aandacht aan het comfort en het welbevinden van leerlingen en leerkrachten. Zaken als functionaliteit, akoestiek en omgevingstemperatuur zijn heel belangrijk, samen met voldoende natuurlijk licht. Dat was geen evidentie, vermits we vertrokken vanuit van het bestaande industriële gebouw. En toch kwam net op die manier een bijzonder staaltje architectuur tot stand: een centrale open patio als filter voor het daglicht.”
“Een van de expertisedomeinen van Sweco is energieoptimalisatie. Sterker nog: onze energie-experts scoren keer op keer ruim 30 % beter dan de EPC- en EPB-normen voorschrijven. Die aanpak werpt ook in dit project zijn vruchten af”, licht Deheegher toe. “Naast de inmiddels gekende voordelen van PV-panelen werd er onder meer ingezet op hoogwaardige isolatie, slimme verlichting en een vraaggestuurd ventilatiesysteem. Dat laatste zorgt naast energiebesparingen ook voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. Onmisbaar voor het concentratievermogen van zowel leerlingen als leerkrachten!”
“Daarbovenop komt het bijzonder innovatieve gebruik van geothermie, ofwel de technologie die gebruikmaakt van aardwarmte door middel van geothermische boringen”, vult Wim Meyns, Director M&E engineering bij Sweco, aan. “In de zomer slaat de geothermische installatie warmte op om deze in de winter te benutten voor verwarming. Andersom zorgt de koudeopslag voor aangename koeling in de zomer.” Het resultaat? Een optimaal energetisch rendement. Een win-win voor de opdrachtgever en het klimaat!
Nog voor de eerste steen was gelegd, speelde de afdeling gebouwen van Sweco een belangrijke rol. Een complex project zoals dit komt immers niet zomaar tot stand. Honderden uren studie en overleg met architecten, aannemers en andere bouwpartners gingen eraan vooraf. Het is uiteraard een uitdaging om zo’n grootschalig project binnen de vooropgestelde timing en het beoogde budget te realiseren. Maar dankzij de mooie samenwerking met alle bouwpartners is elke bouwfase vlot verlopen. Naast de opdrachtgever, architectenbureau B2Ai architects en hoofdaannemer Alheembouw kwam het project tot stand in samenwerking met PREO (projectmanagement), Consortium ABC02 (dat samengesteld is uit Alheembouw en Invesis), B2Ai interior design (interieurarchitectuur), Stefaan Thiers (landschapsarchitectuur) en BAM FM (exploitatie en onderhoud). De Egied Van Broeckhovenschool is een van de 42 projecten die via het projectspecifieke DBFM-programma van de Vlaamse overheid gefinancierd wordt.