Een rijwoning bouwen die zowel energiezuinig is in productie als in gebruik, en met bouwprincipes die dan ook nog eens gemakkelijk demonteerbaar en herbruikbaar zijn. Het voorbije jaar gingen enkele bedrijven binnen de Groep Vanhout deze uitdagingen aan samen met de onderzoekscel sociaal-ecologisch bouwen van KU Leuven op hun Technologiecampus in Gent. Hieruit ontstond een nieuwe start-up. Op woensdag 16 maart bracht Vlaams minister Matthias Diependaele, bevoegd voor Wonen, een bezoek aan dit innovatieve bouwconcept van de nieuwe startup CIRCL.
Als Europa haar doelstellingen wil halen om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, dan zal ook de bouwsector een radicale ommezwaai moeten maken. Dertig tot vijftig procent van alle materialen die in Europa worden gebruikt, is bestemd voor de bouw. Bouwmaterialen staan ook in voor ruim een derde van het Europese afval. Er is dus nood aan een meer circulaire aanpak die gebaseerd is op duurzame materialen en het hergebruik ervan.
Circulair bouwen dus, maar hoe gaat dat juist in zijn werk? De pistes werden onderzocht in het Europese onderzoeksproject ‘Circular Bio-based Construction Industry’ (CBCI). Zo is op slechts enkele weken tijd een rijwoning gebouwd als testgebouw op de Technologiecampus Gent van KU Leuven. De woning bestaat uit grote industriële modules die als legoblokjes op en naast elkaar worden gestapeld. Hierdoor is het gebouw gemakkelijk aan te passen, uit te breiden en weer uit elkaar te halen. Het plan is om de rijwoning over enkele jaren op een andere locatie herop te bouwen.
Off-site constructie is de sleutel tot snel en efficiënt werken. De bouw verloopt erg snel door het industriële karakter van de modules. Bovendien kan de woning op het einde van de levenscyclus ook gedemonteerd en hergebruikt worden. Zo reduceren we de hoeveelheid afval. Ook de milieu-impact is beperkt, zowel in de productiefase als tijdens het gebruik. Het is een win-winsituatie: aan de ene kant meer duurzaam materiaal en hergebruik van grondstoffen en aan de andere kant minder energieverbruik, afval en CO2-uitstoot.
De start-up ‘CIRCL’ bouwt voort op de praktijkexpertise en materialenkennis van de diverse partners en de de onderzoeksbevindingen uit het CBCI-project. CIRCL zet de de intense samenwerking tussen de bedrijven BuildUp, een bedrijf dat werkt met off-site constructie en modulair bouwen en de andere bedrijven zoals Litobox, ComTIS Installations en ComTIS Energy verder. “Nu hebben we perfect samengewerkt om één woning te ontworpen en te bouwen met duurzame materialen waar ook alle bouwtechnieken op elkaar zijn afgestemd. In de toekomst schalen we dat op zodat we in principe voor elk perceel in Vlaanderen de perfecte circulaire woning kunnen bouwen!” zegt Wim Pieters, coördinator van de start-up CIRCL.
Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele: “De uitdagingen voor de Vlaamse woningmarkt zijn groot. Enerzijds is er een duidelijk tekort aan een betaalbaar en kwaliteitsvol huurwoningen, zowel privaat als sociaal. Anderzijds zijn er belangrijke en duurzame energetische renovaties nodig om de klimaatdoelstellingen te kunnen realiseren. Dit moet ons aanzetten tot creatieve en innovatieve oplossingen. Hierbij zal ontegensprekelijk de nodige aandacht moeten gaan naar circulair en veranderingsgericht bouwen. Komt daar nog eens bovenop dat de vluchtelingenstroom vanuit Oekraïne de bouwsector op scherp zet: Vlaanderen heeft snel nood aan nieuwe woningen. Ik ben dan ook blij dat onderzoekers en bedrijven hier in Gent de handen in elkaar slaan om tot duurzame oplossingen te komen voor de uitdagingen van vandaag en morgen.”