Platform voor de bouw
Bouw slaat alarm over fors dalend  aantal leerlingen en beperkt aantal studenten

Bouw slaat alarm over fors dalend aantal leerlingen en beperkt aantal studenten

De VCB (Vlaamse Confederatie Bouw) heeft onlangs inzage gekregen in de statistieken van het aantal leerlingen en studenten in het secundair, hoger en universitair bouwonderwijs. De cijfers zijn alarmerend. Op alle niveaus en in alle opleidingsdomeinen van het secundair onderwijs blijven de aantallen afnemen. Het aantal professionele bachelors stagneert. Het aantal afgestudeerde industriële ingenieurs blijft dalen en het aantal gediplomeerde burgerlijk ingenieurs blijft te laag. Intussen stijgen de eisen van bouwbedrijven met betrekking tot het opleidingsniveau van potentiële nieuwe werknemers. Aanbod en vraag dreigen met andere woorden steeds verder uit elkaar te liggen.

Wat het aantal studenten in het hoger en universitair bouwonderwijs betreft, stabiliseert het aantal diploma’s in de professionele bacheloropleiding voor de bouw zich nu rond de driehonderd. Dit aantal is de laatste tien jaar meer dan verdubbeld, maar de vijf scholen die deze opleiding nu organiseren, draaien intussen op kruissnelheid. Gezien het licht dalend aantal inschrijvingen in deze opleidingen gedurende de voorbije twee jaar zal het aantal gediplomeerden de komende jaren zeker niet stijgen.

De daling van het aantal afgestudeerde industriële ingenieurs bouwkunde zet zich door. In het schooljaar 2017-2018 waren ze met 270, ongeveer 20 % minder dan in het schooljaar 2014-2015. Bovendien bleef het aantal inschrijvingen hiervoor ook in 2018-2019 relatief gering in vergelijking met de periode 2012-2015.

Het aantal afgestudeerde burgerlijk ingenieurs steeg licht in 2017-2018, maar bleef met 133 toch nog altijd zeer laag in verhouding tot de behoeften. Bovendien bleven de inschrijvingen in 2017-2018 en in 2018-2019 op een laag peil. Ook dit feit doet weinig beterschap verhopen.

Fors dalend aantal leerlingen

Tegelijk wordt de sector geconfronteerd met een forse daling van het aantal leerlingen in het secundair bouwonderwijs. Van het schooljaar 2014-2015 tot het schooljaar 2018-2019 daalde het aantal leerlingen dat voor een bouwberoep studeert in alle studierichtingen: met 8 % in de houtopleidingen, met 10 % in de opleidingen rond koeling en warmte, eveneens met 10 % in de opleidingen voor schilderen en decoratie en zelfs met 21 % in de (ruw)bouw. In absolute getallen bedroeg de daling 536 leerlingen in de ruwbouwafdelingen, 368 leerlingen in de houtopleidingen, 148 leerlingen in de opleidingen rond koeling en warmte en 96 leerlingen in de opleidingen voor schilders en decorateurs.

Voor ruwbouw en decoratie gaat het om een voortzetting van eerdere dalingen. De opleidingen rond houtbewerking, koeling en warmte bleven tot nog toe relatief gespaard, maar kenden vooral in het schooljaar 2018-2019 een forse terugval. De achteruitgang doet zich ook voor op alle onderwijsniveaus: met 5 % in het deeltijds onderwijs, met 11 % in TSO, met 12 % in BSO en met 25 % in BuSO.

Hogere opleidingseisen

Het dalend aantal leerlingen en studenten in de bouw staat in schril contrast met de duidelijke verhoging van de opleidingseisen in de bouw. In 26 % van de vacatures voor bouwberoepen wordt gevraagd naar hoger geschoolden en in 32 % van die vacatures naar middengeschoolden. Dat blijkt uit een analyse van de twintig bouwberoepen die momenteel het meest gevraagd worden. Voor de hooggeschoolden ging het in 2018 om 4.372 vacatures en voor de middengeschoolden om 5.316 vacatures. De bouw is niet langer een sector waarin de werkgevers zich tevredenstellen met laaggeschoolden of voorafgaandelijke scholing niet belangrijk vinden.

Voor vijf knelpuntenberoepen uit de bouw is de vraag naar hooggeschoolde profielen nadrukkelijk aanwezig: voor de beroepen van conducteur en calculator, werfleider en bouwkundig tekenaar en technicus van een studiebureau. Terwijl het aantal eigen bouwarbeiders relatief stabiel blijft, stijgt het aantal bedienden in de Vlaamse bouw gestaag: met circa 40 % of 8.500 in vergelijking met 2009. Voor installatieberoepen (lees: installateurs van sanitair, warmte, koeling en elektriciteit) en houtbewerkende beroepen (zoals binnen- en buitenschrijnwerkers en monteurs van interieurinrichtingen) is er veel vraag naar middengeschoolden uit het secundair onderwijs.

De bouw staat voor enorme uitdagingen, onder meer op het vlak van energiezuinigheid en klimaatbeheersing. Daarvoor zal de sector een beroep moeten kunnen doen op de knapste koppen, die boven op hun belangrijke bouwtechnische bagage ook ten volle mee moeten zijn met de verregaande digitalisering in de bouw en de toepassing van digitale technieken zoals BIM (Building Information Modelling), gps-sturing, ERP (Enterprise Resource Planning), 3D-scanning en 3D-rendering, Virtual en Augmented Reality, Internet of Things en intelligente transportsystemen.   

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details