Brandweervoorpost Wilrijk, Antwerpen | Brandweer Antwerpen-Zuid kiest voor houtbouw

In het kader van een algemene herschikking van haar kazernes nam brandweerzone Antwerpen onlangs een nieuwe kazerne in gebruik in deelgemeente Wilrijk. Vanaf de locatie nabij de R11 moet deze ‘Post Wilrijk’ het zuiden van de stad en de omliggende gemeenten bedienen.

Vroeger vonden de zuidelijke brandweerinterventies plaats vanuit een kazerne in het binnenstedelijke gebied, in de buurt van beide justitiepaleizen. Die is nog altijd in gebruik, maar dankzij de Wilrijkse voorpost ging de interventietijd bij een brand en andere incidenten in het zuidelijke stadsgebied een heel stuk naar omlaag. Sinds januari zijn er permanent twaalf voltijdse brandweervrouwen en -mannen aanwezig. Negen van hen staan continu klaar om meteen uit te rukken. De ploegen lossen elkaar elke twaalf uur af. Voor hun interventies beschikken ze over twee wagens, een standaard brandweerwagen voor een bemanning van zes en een ladderwagen waarmee ze een hoogte van 30 meter kunnen bereiken.

De bovenbouw in kruisgelamineerd hout. (Beeld: Karin Borghouts)

Vlotte circulatie

Het nieuwe gebouw is herkenbaar functioneel. De gevel in verglaasde rode baksteen verwijst zowel naar de industriële architectuur van traditionele brand-weerkazernes als naar de huizen in de buurt. Met de grote ramen langs de straatkant wil de brandweer zich transparant opstellen tegenover de buren.

De architecten besteedden veel aandacht aan een vlotte circulatie. De brandweerwagens rijden aan de voorzijde naar buiten en langs de oefenkoer aan de achterzijde opnieuw naar binnen. Dit beperkt de overlast voor de buren. De brandweervoorpost trekt ook volop de ecologische kaart met een zonneboiler, zonnepanelen en regenwaterrecuperatie.

Het gelijkvloers, dat de garage en de werkruimtes huisvest, is robuust uitgewerkt in beton. De verdiepingen, die bestemd zijn voor kantoor- en woonfuncties, zijn opgebouwd uit geprefabriceerde CLT-elementen. Het hout geeft de leefruimtes een huiselijker karakter.

Beeld: Happel Cornelisse Verhoeven

Nauwkeurigheid vereist

“Het is niet de eerste keer dat we met CLT werken”, vertelt projectleider Pieter De Weerdt van hoofdaannemer dhulst’. “We deden het al voor tal van gebouwen, onder meer voor Mundo-a, de nieuwe voorbouw van het Antwerpse Ecohuis in Borgerhout. De realisatie van deze brandweerkazerne was echter geen routineopdracht. Zo moest er vooraf in de prefabelementen de nodige ruimte voor alle technische leidingen, ventilatiekanalen, schakelaars en stopcontacten voorzien worden, en dat uiteraard op de vereiste plaatsen. Het is immers erg omslachtig om CLT-structuren nadien nog aan te passen. Op een of twee plaatsen is dat uiteindelijk toch gebeurd, op vraag van de brandweer.”

“Voor ons kwam het erop aan om de exacte afmetingen van elke bestelde CLT-plaat door te geven aan de leverancier, zodat hij de juiste elementen op het juiste moment kon aanleveren”, vervolgt Pieter De Weerdt. “In totaal ging het om tien verschillende vormen. We lieten wel een klein aantal extra elementen leveren om wat reserve te hebben in geval van schade.” Ook de gevelbakstenen vergden een uitgekiende aanpak van de bouwvakkers van dhulst’. “Aan de raamopeningen is ook hun smalle zijkant zichtbaar. Doordat de gevelstenen geglazuurd zijn, konden we ze niet op maat afslijpen, want dan zou de kleur van een zijvlak afwijken van die van de andere stenen en vlakken. Het was zaak om telkens nauwkeurig uit te tellen hoeveel stenen van welk formaat we nodig hadden.”