De sleutel tot toegankelijke gebouwen

In 2002 richtte Christian van Kan VIAKAN op. Het Beerselse bedrijf zoekt voortdurend naar nieuwe oplossingen om de toegankelijkheid van publieke ruimtes te verbeteren. Van Kan heeft een zeer heldere visie op wat daarvoor nodig is. “Bouwheren, ontwerpers en ondernemers moeten toegankelijkheid beschouwen als een kwaliteitsupgrade voor alle bezoekers, en dus niet enkel voor mindervaliden.”

De plaatsing van noppen is sterk gereglementeerd, vooral in de nabijheid van trappen.

Trappen, drempels, uitstekende voorwerpen: een gebouw heeft veel obstakels die een reëel gevaar vormen voor ouderen of slechtzienden. Het is dus belangrijk om bezoekers te waarschuwen wanneer ze zo’n obstakel naderen. Die missie heeft Christian van Kan, in een vorig leven specialist in verf voor wegmarkeringen, zich eigen gemaakt na een bezoek aan een beurs in Engeland. Daar kwam hij tactiele geleideplaten uit hars tegen. Van Kan: “Ik verkocht eerst buitenoplossingen, tot ik besefte dat je binnen met dezelfde bezorgdheden zit. Daarom heb ik tactiele noppen voor binnentoepassingen ontwikkeld. De aangepaste onderkant van de noppen maakt twee manieren van verlijming mogelijk: enerzijds zijn ze voorzien van een zelfklevende tape en anderzijds zorgt een aangepaste structurele lijm voor een duurzame hechting. Die unieke combinatie resulteert tegelijk in een sterke impactweerstand en afschuif- en wringweerstand.” Na eerdere versies in composiet zijn de noppen nu ook verkrijgbaar in aluminium, inox of messing. Op die manier voldoen ze het best aan de functionele en esthetische noden van het doelpubliek en bouwheren.

Het voordeel van tactiele noppen is dat ze slechts een minimale impact hebben op de aard en het uitzicht van de vloerbekleding.

Verplaatsen in de huid van slechtzienden

Er zijn natuurlijk normen en regels die bepalen waar en hoe ontwerpers zulke toepassingen moeten voorzien, vooral in de buurt van trappen. Volgens Van Kan is het echter nog belangrijker om zich te kunnen verplaatsen in de huid van een slechtziende, een verstrooide persoon of een oudere die in paniek is. “Je moet de juiste hulpmiddelen op de juiste plaats voorzien om de informatie voor de gebruiker relevant en intuïtief te maken”, zegt Van Kan. “Denk aan mensen die niet uitkijken waar ze lopen en vallen. Onze noppen kan je vergelijken met een leuning. Die zijn niet cruciaal voor iedereen, maar maken de omgeving wel veel veiliger voor wie ze nodig heeft.”

In tegenstelling tot noppen die een gevaar aanduiden, helpen geleidelijnen bij de oriëntatie van slechtzienden.

Tactiele geleidelijnen

VIAKAN heeft ook tactiele geleidelijnen voor blinden in huis. Daar waar noppen een mogelijk gevaar aangeven, vormen zulke lijnen een hulpmiddel waarmee blinden zich kunnen oriënteren. Zo hebben bewoners van woonzorgcentra vaak problemen om de uitgang te vinden in onthaalruimtes.
Ze hebben immers moeilijkheden om zich aan te passen aan plotse felle lichtvariaties. Net zoals de noppen zijn de geleidelijnen beschikbaar in composietmateriaal of aluminium en profiteren ze van de grote troef van VIAKAN: het gepatenteerde dubbele verlijmingssysteem.

Niet tevreden zijn met ‘zo goed als’

Het nieuwe Vlaams Administratief Centrum van de Vlaamse overheid in Brussel, het UZ in Gent, de nieuwe zetel van Créagora in Namen, het Europees Parlement en de Raad van Europa in Brussel, verschillende musea, woonzorgcentra, winkels van de H&M-keten en vele bankkantoren: het zijn maar enkele van de vele referenties waar VIAKAN mee kan uitpakken. Jammer genoeg hebben bouwheren nog altijd geen natuurlijke reflex om de toegankelijkheid van gebouwen te verbeteren met tactiele noppen of geleidelijnen. Van Kan: “Mijn grootste concurrenten zijn degenen die uiteindelijk niets doen of maar ‘half-en-halfwerk’ leveren op het vlak van toegankelijkheid. Al te vaak doen ontwerpers maar iets voor de schone schijn, zoals alleen de hoofdtrap uitrusten met signalisatie. ‘De rest pakken we in de toekomst wel eens aan’, zeggen ze dan. Maar voor een blinde is een ‘zo-goed-als-in-ordeaanpak’ een extra handicap. Onze tactiele waarschuwingsnoppen en geleidelijnen zijn trouwens heel makkelijk te plaatsen, zowel tijdens de werffase als in reeds geopende gebouwen, zonder personen te hinderen of de toegang tijdens de werken te blokkeren.”