Dilbeek, WZC Maria Assumpta | Hedendaagse huisvesting voor Maria Assumpta

Begin oktober verhuisden de laatste bewoners van het oude woonzorgcentrum Maria Assumpta in Dilbeek naar een nieuw gebouw, een honderdtal meter verwijderd van hun oude stek, maar in hetzelfde landschappelijk waardevolle kasteelpark. Voor de verhuis zette zorgverlener Vulpia golfkarretjes in.

Het kasteel met park werd in 1946 onder verschillende eigenaars verdeeld. Een deel ervan werd verkaveld voor nieuwe woningen, terwijl er in het centrale deel twee gebouwen voor seniorenzorg tot stand kwamen: Fatima en Sint-Jozef. Daar staat ook het oude kasteel Moeremans.

Houten latwerk en witbepleisterde zones wisselen elkaar af.

Landschappelijke waarde gevrijwaard

Door het jarenlange gebruik en de hedendaagse zorg- en comfortnormen raakten de bestaande woonzorggebouwen verouderd. Er was nood aan iets nieuws. “Dat was ons vertrekpunt”, zegt architect Arwin Goharani (Laurijssens Architecten). “We moesten de authenticiteit en de historische achtergrond van het park respecteren en mochten alleen op de bestaande woonzorgzones bouwen. Daarom hebben we eerst de gebouwen van Sint-Jozef afgebroken. Zo ontstond de nodige vrije ruimte voor de bouw van het woonzorgcentrum aan de rand van het park. Tegelijk bleven de natuurlijke en landschappelijke waarden van het parkgebied gevrijwaard. Het zal een sociale rol blijven vervullen, niet alleen voor de bewoners van het woonzorgcentrum, maar ook voor de omwonenden. Het zal dan publiek toegankelijk zijn, met een polyvalente ruimte in het kasteel als focuspunt.”

In het nieuwe woonzorgcentrum heerst een warme hotelsfeer.

Na voltooiing van het woonzorgcentrum konden de residenten van Fatima verhuizen. Hun oude gebouw wordt nu gesloopt. Het wordt vervangen door een nieuwbouw met 24 assistentiewoningen en een ondergrondse parking voor evenveel wagens. Op de hele site zijn ook 23 bovengrondse parkeerplaatsen voorzien, die weggewerkt zijn in het groen volgens een plan van landschapsarchitect Avantgarden.

Een jaar

“We werken al jaren regelmatig samen met architectenkantoor Laurijssens en trokken voor Vulpia al verschillende andere woonzorgcentra op”, vertelt Joachim De Bock, afgevaardigd bestuurder van hoofdaannemer Juri. “We hebben dan ook weinig woorden nodig om elkaar te begrijpen, wat heel wat tijdwinst opleverde. Bovendien konden we al samenzitten om de plannen te optimaliseren zodra zeker was dat het bouwproject kon doorgaan. Zo konden we verschillende bouwfases ‘in elkaar schuiven’, nog meer tijd besparen en ons motto waarmaken: ‘wij bouwen uw rusthuis in één jaar.'”

Het uitzicht en de lichtinval waren belangrijke aandachtspunten.

Het gebruik van muren in silicaatsteen en predallen voor de draagstructuur en gipskarton voor de binnenwanden droeg eveneens bij tot het snelle bouwtempo. “In een mum van tijd bereikten we het dakniveau, zodat we de waterdichting konden aanbrengen en de binnenafwerking van start kon gaan.”

Centraal thema

“Het begrip ‘centraal’ was de rode draad bij de realisatie van de nieuwbouw”, verklaart Helga Van Werde, woordvoerster van zorgverlener Vulpia. “Dit uit zich onder meer in de centrale ligging van de inkomzone
en die van de dagzalen. Het impliceert ook dat we van twee naar één gebouw overschakelden.”

Het gebouw heeft een open karakter. “Dat is goed voor de oriëntatie. Wanneer je door de gangen wandelt, word je naar het licht getrokken, dat binnenvalt door de grote raampartijen aan de uiteinden van de gangen. Ruime terrassen in de dagzalen en zithoeken bieden diverse zichten op de parkomgeving. De ontwerpers vertrokken echt vanuit de specificiteit van de omgeving. Getuige daarvan de horizontale lijnvoering van het gebouw. Deze lijnen geven het geheel een abstracter en paviljoenachtig voorkomen, waardoor het park en het kasteel sterker tot hun recht komen. De focus ligt in eerste instantie echt op het kasteel, als centraal ankerpunt van het hele architecturale concept.”  

Warme materialen maken de sfeer erg huiselijk.

Warme sfeer

Het uitgangspunt van het interieur, dat eveneens werd uitgewerkt door Laurijssens Architecten, was het scheppen van een warme hotelsfeer – anders dan in een standaard zorggebouw. Deze sfeer komt tot uiting in het volledige interieur. “Dat is samengesteld uit donkerhouten elementen met subtiele gouden accenten, in de juiste sfeerverlichting. Ook de meubels, de aan-kleding en zelfs de schilderijen zijn vanuit die optiek gekozen”, verklaart Goharani. “De beleving begint met ontvangst in een lobby, waar bij de haard rustig een krantje gelezen kan worden, en de aanwezigheid van een grand café met een fraai patioterras, een fitnessruimte, een kapsalon en pedicureruimte. Het gebouw kan met recht en reden een ‘zorghotel’ genoemd worden.”

Het nieuwe woonzorgcentrum heeft een totale vloeroppervlakte van 8.160 vierkante meter en is goed voor een capaciteit van 129 bedden. De eigen groot-keuken kan 160 couverts aan. De toegangen zijn drempelloos. Dit geldt ook voor de toegangen tot de terrassen en de nog op te trekken assistentiewoningen.

Hout en pleisterwerk

Bij de buitenafwerking is heel wat hout gebruikt, afgewisseld met horizontale banen wit pleisterwerk. “Dit maakt het gebouw licht en sober en geeft het tegelijk een aangename uitstraling. Warme materialen, zoals hout, creëren het huiselijke gevoel waarnaar we streven.” De begane grond heeft een andere ritmiek en materialisering, met donkere Eternit-platen. “Ook dat is een doel-bewuste keuze. Het bezorgt de constructie een plint, waardoor ze minder hoog aanvoelt. Bovendien is het gebouw zo ook beter bestand tegen vervuiling”, aldus Van Werde.

“Terrassen op elke kop van het woonzorgcentrum geven het geheel een luchtig karakter en benadrukken het zwevende aspect van de witte banen”, vult Goharani aan. “De zorgfuncties zijn gekoppeld en geconcentreerd, zodat andere voorzieningen zoals ontsluiting en parkeren gemeenschappelijk kunnen en de vroegere ruimtelijke versnippering binnen het parkgebied verdwenen is.”