Eigentijds woongebouw in centrum Wilrijk

Tekst Koen Mortelmans    |    Beeld Foto Van Huffel/Mertens-architecten

Het gelijkvloerse niveau rond de Bist is overwegend commercieel ingevuld, maar de woonarchitectuur op de verdiepingen is gedateerd en oogt nogal slaperig en gesloten. De eerste aanzet voor Brouwerzicht leek weinig mogelijk-heden te openen om het tij te keren. “Onze oorspronkelijke opdracht beperkte zich tot een gebouw naast de spitse hoek van het plein”, blikt architect Stijn Mertens terug. “Daardoor zou de bouwhoogte beperkt moeten blijven tot drie bovengrondse niveaus. Maar we hadden al eerder samengewerkt met de eigenaar van een van de aanpalende percelen en vermoedden dat hij wel geïnteresseerd zou zijn. We contacteerden hem en spraken ook de eigenaar van het andere buurperceel aan.” Die gesprekken leidden tot een gebundeld voorstel, dat vervolgens aan de stad Antwerpen werd voorgelegd.

De inpandige terrassen zijn uitgerust met borstweringen in gemoffeld aluminium. De kleur past perfect bij die van de façade (Ral 9001).

Samen hoger

Door die bundeling werd het mogelijk om langs het plein een kopgebouw met zes niveaus op te trekken. In de zijstraten bleef de bouwhoogte beperkt tot drie lagen – deels met dakverdieping. Zo is het gabarit van de hele omgeving in evenwicht, terwijl er toch 39 appartementen werden gebouwd op een deels met winkelruimte ingevulde plint. De stad combineerde dit privé-initiatief met de gedeeltelijke heraanleg van een van beide zijstraten.

“We hebben het gebouw opgetrokken in bouwteam met de projectontwikkelaar, de architect en de studiebureaus”, vertelt Toon Mertens, projectmanager bij aannemer Huybreckx. “Een van de grootste uitdagen was het behalen van de BEN-norm, met een E-peil van maximaal E30. Daarom hebben we onder meer lucht-waterwarmtepompen geïnstalleerd in combinatie met vloerverwarming in plaats van een traditionele gaswandketel met radiatoren. Op het moment van de bouwaanvraag was de BEN-norm nog niet wettelijk verplicht, maar we streefden toch al naar een maximale energiezuinigheid.”

Bier

De naam Brouwerzicht verwijst naar de vijftiende eeuw, toen rondom de Bist diverse brouwerijen actief waren. Eén ervan bevond zich pal tegenover de hoek waar het nieuwe woongebouw tot stand kwam. Om die historiek extra in de verf te zetten, liet projectontwikkelaar Custombuild het blonde bier Bist 25 ontwikkelen en in ‘limited edition’ bottelen. De kopers van de appartementen kregen een setje (7°) als welkomstgeschenk.

Bouwtijd beperken

Door de centrale ligging van Brouwerzicht – het complex is nagenoeg helemaal omsloten door bebouwing en wegenis – was de aanleg van een ondergrondse parking een must. “Deze beide aspecten samen vergden op hun beurt de beschoeiing van de hele bouwput met berlinerwanden en secanspalen. Een ander gevolg van de drukke locatie was dat we alle materialen ‘just in time’ ter plaatse moesten zien te krijgen.”

Om het E-peil te optimaliseren, is er geopteerd voor lucht-waterwarmtepompen in combinatie met vloerverwarming. (Beeld: bouwbedrijf Huybreckx)

Huybreckx trok Brouwerzicht op in silicaatblokken en liet alle betonelementen prefabriceren. Daardoor bleef de bouwtijd beperkt. “Vandaar ook dat het hele gebouw vooraf was uitgetekend in 3D. Zo konden we eventuele fouten op voorhand elimineren.” De gevels zijn wel grotendeels opgetrokken in traditioneel gevelmetselwerk. “Maar om het gebouw extra uitstraling te geven, is het straatniveau wel uitgevoerd in betonnen prefabelementen. Ook de raamdorpels zijn van prefabbeton.”    

Samenhang

“Ondanks het prefabaspect was het geen eenvoudige puzzel”, geeft werfleider Hans Van Tilborg mee. “Doordat het buitenschrijnwerk al op voorhand was besteld, moesten we alle raamopeningen tot op de millimeter correct uitmeten. We zijn daar overigens perfect in geslaagd.”

“Door in één keer drie percelen aan te pakken, konden we de architectuur rond het plein meer samenhang geven”, aldus Stijn Mertens. “In vergelijking met de oudere woongebouwen hebben we veel meer glas gebruikt, waardoor er dus veel meer daglicht binnenvalt. De appartementen waren dan ook snel uitverkocht. Sommige kopers hebben er zelfs twee samengevoegd.”  

Participanten aan het woord

Juvah – Ventilatie

Juvah (Brecht) stond bij Brouwerzicht in voor de ventilatie. “We hebben er een systeem D met mechanische aanvoer én afvoer geplaatst. Dit systeem wordt de laatste jaren almaar meer gekozen”, zegt Jurgen Van Hasselt, die Juvah in 2007 oprichtte als eenmanszaak. Vandaag leidt hij een team van circa zeventig mensen. “Naast onze hoofdzetel in Brecht (Antwerpen) hebben we vestigingen in Machelen (Vlaams-Brabant) en Stekene (Oost-Vlaanderen). Het is onze bedoeling om op termijn vertegenwoordigd te zijn in elke Vlaamse provincie. Begin volgend jaar hopen we een vestiging in West-Vlaanderen te kunnen openen, in de regio Kortrijk.”

Een van de kenmerken van de ventilatie in Brouwerzicht is dat alle ventilatie-leidingen zijn ingestort in de ter plaatse gegoten betonplaten. “Daardoor hebben ze geen invloed op het plaatsen van de chape.”

Juvah werkt zowel in de residentiële als in de niet-residentiële sector, voor particulieren en projectontwikkelaars of in opdracht van architecten. “We werken ook dikwijls als onderaannemer, meestal voor HVAC-installateurs. We spitsen ons uitsluitend toe op ventilatie, zodat we geen concurrent zijn voor deze bedrijven.”

Eerder was Juvah al aan het werk in stadsuitbreidingsproject Turnova en de Steinerschool in Turnhout. Het zorgde er ook voor dat de medewerkers van renovatie- en restauratiespecialist Renotec van frisse lucht kunnen genieten in hun hoofdkwartier in Geel.

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer Custombuild (Wilrijk)
Architect Mertens-architecten (Stabroek)
Hoofdaannemer(s) Huybreckx (Turnhout)