Embuild Vlaanderen lanceert zijn voorstellen voor de verkiezingen van 2024

Onlangs heeft Embuild Vlaanderen zijn nieuwe Visierapport gelanceerd met beleidsvoorstellen voor de verkiezingen van 2024 (online te raadplegen via www.embuildvlaanderen.be). Daarin beklemtoont de bouwfederatie dat de bouwsector cruciaal is voor de grote transities die in de komende legislatuur dienen te worden aangepakt. Denk aan de klimaatuitdaging, de waterhuishouding, de wooncrisis, duurzame mobiliteit enzovoort. Maar om zijn rol waar te maken, heeft de bouw nood aan hefbomen. Samen met de overheid wil de bouwfederatie onder meer werk maken van de doordachte besteding van overheidsmiddelen om zowel publieke als private investeringen doelgericht in te zetten, van een robuust en efficiënt vergunningenbeleid en van het vrijwaren van betaalbaarheid om duurzaam wonen mogelijk te maken.

Volgens Embuild Vlaanderen dienen de overheidsinvesteringen minimaal toe te nemen van 3,6 % van het bnp vandaag naar 4,5 % in 2029 en 5 % in 2034. Dat betekent dat de Vlaamse overheid jaarlijks een miljard extra dient te investeren tegen 2029 en bijna 2 miljard extra tegen 2034. Dat is nodig om de shift te maken naar een fossielvrij en klimaatbestendig Vlaanderen, maar ook om betaalbaar en energiezuinig wonen voor kwetsbare huishoudens te realiseren. Bovendien is die investeringsnorm vereist om overheidsgebouwen energie-efficiënt te maken, onze infrastructuur te moderniseren en de waterhuishouding voor te bereiden op de klimaatverandering. De investeringskosten gaan omhoog, maar in de gebruiksfase gaan onder andere de energiekosten drastisch omlaag. De overheid dient echter in te zetten op eenduidige coördinatie van de middelen en op de inschatting van de behoeften rond onder andere energierenovaties bij (semi)publieke instellingen. Dat is nog een blinde vlek. Bij het waterbeleid zien we dan weer verschillende overheidsspelers die naast elkaar werken. Ook daar is één regisseur nodig om ons voor te bereiden op wateroverlast en droogte.

Hoewel de Vlaamse regering de afgelopen legislatuur stappen heeft gezet om de vergunningsprocedure te vereenvoudigen, is een vergunningstraject complexer dan ooit. Daardoor komt de rechtszekerheid onder druk te staan. Dat is vooral het gevolg van de vele beroepsmogelijkheden en de toenemende milieuwetgeving en nieuwe ruimtelijke plannen. Om het vergunningenbeleid te ontmijnen, pleit Embuild Vlaanderen voor een taskforce die ingrijpende dossiers zoals stikstof en natuurherstel dient te ontwarren. Die taskforce kan het Belgisch voorzitterschap in 2024 helpen voor te bereiden om de Europese natuurherstel- en habitatrichtlijn drastisch bij te sturen.

Onder andere de gestegen rente, de hoge bouwgrondprijzen, de grote vraag en het stagnerend aantal verdichtingsprojecten houden de woningprijzen op een hoog peil. Bovendien vragen de banken aan kandidaat-kopers tot 20 % eigen middelen. Daardoor slinken de beschikbare middelen om een grondige energetische renovatie door te voeren of een energie-efficiënte nieuwbouw te verwerven. Daarom lanceert Embuild Vlaanderen een reeks voorstellen om de betaalbaarheid niet verder in het gedrang te brengen. Eerst en vooral is er nood aan een multidisciplinair monitoringcomité om de maatregelen die op diverse beleidsniveaus worden genomen tegen het licht van betaalbaar wonen te houden. Daarnaast hebben we nood aan nieuwe woonbehoeftestudies om een positief verdichtingsbeleid met voldoende woningaanbod op de rails te zetten. Een groter aanbod voor kwetsbare huishoudens is cruciaal, aangezien er jaarlijks 15.000 betaalbare woningen dienen bij te komen om de huidige wachtlijsten tegen 2034 in te vullen. Huursubsidies en het nieuwe systeem van geconventioneerd huren zijn belangrijke hefbomen. Maar ook de middenklasse heeft het steeds moeilijker op de woningmarkt. Zo vraagt de bank 20 % eigen middelen bij het afsluiten van een hypothecaire lening. Daarom vraagt de bouwfederatie aan de Vlaamse overheid om gezinnen te ondersteunen bij het bekomen van een hypothecaire lening. Die steun kan de vorm aannemen van een borgstelling voor een deel van de gevraagde eigen inbreng.