Houtbouw en brandveiligheid: een prima combinatie

Qua brandweerstand en brandreactie scoort houtbouw immers uitstekend, ook in combinatie met andere materialen. Zelfs de brandweer en verzekeraars benadrukken dat houtbouw en brandveiligheid een prima combinatie vormen.

Een eerste belangrijke parameter waar hout uitstekend op scoort, is de brandweerstand. Dat is het vermogen van een bouwelement om bij brand zijn functie te blijven vervullen. Een balk met een hoge brandweerstand is een balk die ervoor zorgt dat een verdieping in een brandend gebouw gedurende lange tijd niet instort. Wanneer hout vuur vat, ontstaat er een verkoolde laag aan de buitenzijde. Deze beschermt het binnenste gedeelte van het hout tegen ontvlamming. Dit verklaart waarom bomen na een bosbrand nog steeds rechtop staan. 

“De brandweerstand van hout is geen fabeltje, maar pure fysica”

De snelheid waarmee verschillende houtsoorten verkolen – ook wel de ‘inbrandsnelheid’ genoemd – is vastgelegd in tabellen, op basis van een groot aantal experimentele resultaten. In de bouw wordt deze eigenschap toegepast bij de berekening van de dikte die onbedekte dragende houten elementen moeten hebben. Bij de dikte die volstaat om de voorziene last te dragen, tellen de ontwerpers een extra dikte die bij een brand kan verkolen zonder het vereiste draagvermogen in gevaar te brengen gedurende de periode die wordt vastgesteld door de brandreglementering. Deze techniek wordt overdimensionering genoemd. De berekeningswijzen die gehanteerd worden, zijn vastgelegd in Eurocode 5. Om een goede brandweerstand te bereiken, hoeft hout niet noodzakelijk gecombineerd te worden met een ander materiaal. Al zijn dergelijke combinaties uiteraard wel mogelijk en garanderen ze eveneens goede resultaten. Een woning kan bijvoorbeeld een houten structuur of skelet, een gevel in baksteen en een binnenbekleding in gipsplaat hebben. Soms worden er ook speciale brandwerende platen of brandwerende lak aangebracht. Als de houtconstructie op een dergelijke wijze ingekapseld is, wordt de brandweerstand uiteraard bepaald door de specifieke materiaalcombinatie. De combinatie van gevelsteen met een houten draagstructuur en een gipskartonnen binnenbekleding, die in België redelijk courant is, scoort goed op het vlak van brandweerstand.

De brandreactie van een bouwmateriaal is de wijze waarop dit materiaal de ontwikkeling van vuur en rook beïnvloedt. Denk onder meer aan de snelheid van ontsteking, vlamuitbreiding, rookproductie, de vorming van brandende druppels … Hout is brandbaar, maar heeft in vergelijking met veel andere bouwmaterialen een vrij gunstige brandreactie. Uit studies van onder meer het Nederlands Instituut voor Fysieke Veiligheid (NIFV) blijkt dat de voornaamste oorzaken van woningbranden terug te voeren zijn op producten die niet uit hout gemaakt zijn (kleding, beddengoed, matrassen, gordijnen, frituurvet, papier …). Bovendien blijkt de bouwmethode geen invloed te hebben op de brandkans, noch op het brandverloop en de brandverspreiding. Kortom: dé grote oorzaak van brand blijkt menselijk gedrag te zijn en dus zeker niet de toepassing van hout als constructiemateriaal. Statistieken en onderzoek van de U.S. Fire Administration onderschrijven deze conclusie.

Ook de brandweer is fan van houtbouw. “De brandweerstand van hout is geen fabeltje, maar pure fysica. Bij brand verkoolt hout gelijkmatig met een snelheid van ongeveer 1 mm per minuut, zodat de brandweerstand en de kans op het bezwijken van de structuur in een brandsituatie nauwkeurig kunnen worden voorspeld. Daardoor kan het werk van de brandweer zelfs veiliger verlopen bij houtskeletbouw dan bij traditionele bouwwerken of zelfs metaalbouw”, benadrukt Stefaan Onraedt, Kapitein Hulpverleningszone Noord-Limburg en Preventieadviseur niveau I. En wat met de brandverzekering voor houtbouw? Wauthier Robyns, woordvoerder van de beroepsvereniging voor de verzekerings-ondernemingen (Assuralia), geeft tekst en uitleg: “Verzekeraars weten dat er een wereld van verschil is tussen de artisanale houten gebouwen die in vroegere tijden opgetrokken werden en de hedendaagse houtbouw. Waar het voor de verzekeraar vooral op aankomt, is dat het vuur zich niet verspreidt. Het brandrisico van hedendaagse houtbouwconstructies die ontworpen zijn met oog voor brandveiligheid wijkt niet beduidend af van het standaardniveau. Voor dergelijke constructies worden dan ook premies gehanteerd die vergelijkbaar zijn met de premies voor soortgelijke gebouwen in andere materialen.”

Meer info? Surf naar www.houtdenatuurlijkekeuze.be.