Nieuwbouwwoningen zijn steeds vaker fossielvrij

Uit een recente rondvraag bij leden van de Vlaamse Confederatie Bouw en Techlink blijkt dat bouwprofessionals en installateurs steeds vaker lucht-waterwarmtepompen plaatsen in nieuwbouwwoningen. Hetzelfde geldt voor laadinfrastructuur voor elektrische wagens, weliswaar in mindere mate vanwege een aantal belemmeringen. Die bevindingen sluiten aan bij de trend om nieuwbouw volledig fossielvrij te maken. Elektrificatie dankzij onder meer PV-panelen, warmtepompen en laadinfrastructuur zijn dan ook nodig om ons gebouwenpark voor te bereiden
op de klimaatuitdagingen, want vandaag is nog 40 % van de CO₂-uitstoot in ons land afkomstig van fossiele energiebronnen in gebouwen. Een aandeel hernieuwbare energie in nieuwbouw is al langer verplicht, maar vanaf 2026 wordt fossielvrij bouwen de standaard in Vlaanderen. Heel wat bouwprofessionals en installateurs nemen nu al het voortouw in die evolutie.

“Nieuwbouw is vandaag al energie-efficiënt met hernieuwbare energie en een hoge isolatiegraad. Bovendien blijken warmtepompen al vaak de voorkeur te krijgen op fossiele energiebronnen. Nieuwbouw neemt dus een voortrekkersrol op en dat is nodig om tegen 2050 – met andere woorden in één generatie tijd – al onze woningen fossielvrij te maken. Naast het belang van elektrificatie voor de verwarming en koeling in combinatie met hernieuwbare energie worden onze gebouwen ook van groot belang om voldoende laadmogelijkheden te voorzien voor elektrisch vervoer. Daarbij gaat het niet alleen over laadpunten bij werkgevers of dienstverleners, maar eveneens over het inzetten van woningen om versneld voldoende laadpunten te verkrijgen. Binnen tien jaar rollen immers enkel nog volledig elektrische wagens van de band”, zegt Marc Dillen, directeur-generaal van de VCB.

Uit een rondvraag bij de VCB-leden blijkt dat de lucht-waterwarmtepomp het populairste type is bij grondgebonden woningen. 60 % van de bouwprofessionals geeft aan deze oplossing vaak tot bijna altijd toe te passen. De lucht-luchtwarmtepompen worden vandaag minder geplaatst bij grondgebonden woningen. Ook geothermische warmtepompen, die de hoogste efficiëntie bieden, worden steeds vaker toegepast. Uit het recente ruimterapport van de Vlaamse overheid blijkt dat er tussen 2017 en 2021 in Vlaanderen meer dan 5.500 geothermische warmtepompen bij zijn gekomen. 1.545 daarvan werden aangewend voor de verwarming van woningen en appartementen.*

Voorts toont de enquête aan dat warmtepompen nog een stuk minder populair zijn bij appartementen. Slechts 25 % zegt vaak tot bijna altijd een lucht-waterwarmtepomp toe te passen. Wel wordt er al vaker gekozen voor een geothermische warmtepomp voor appartementen met een collectieve installatie. In dat geval zegt 29,4 % van de aannemers dit vaak of bijna altijd toe te passen.

82 % van onze aannemers zegt zelden of nooit laadpalen te voorzien in nieuwe appartements-gebouwen. Bij nieuwe huizen zegt 84 % dat zelden of nooit te voorzien. Mogelijke verklaringen zijn dat er nog te veel onduidelijkheid is over de wetgeving rond brandveiligheid en het feit dat het aansluiten van een laadpaal meestal een verzwaring van de netaansluiting vergt. Daarnaast wegen laadpalen op het bouwbudget. Wel worden er al wacht-buizen of kabelgoten voorzien. Ongeveer de helft van de aannemers zegt minstens voor een deel van de wooneenheden de nodige wachtbuizen te voorzien. “Deze voorzieningen voor laadpunten thuis zullen de noodzakelijke elektrificatie van het vervoer een boost geven, maar de beschikbaarheid van voldoende installateurs wordt een uitdaging”, stelt Kris Van Dingenen, algemeen directeur van Techlink.