Platform voor de bouw
Het nieuwe Jules Bordet Instituut, dat in oktober 2021 werd ingehuldigd en een maand later in gebruik werd genomen, strekt zich uit over meer dan 80.000 m², verspreid over negen niveaus op de Erasmussite van de ULB in Anderlecht. Het is een Europees referentiecentrum in de strijd tegen kanker en heeft een capaciteit van 250 ziekenhuisbedden en 43 oncologische daghospitaalplaatsen. Dit complexe zorgproject werd met brio in goede banen geleid door drie gereputeerde aannemers, die de krachten bundelden om enkele specifieke uitdagingen het hoofd te kunnen bieden.
De TM CIT Blaton – BPC Group – Ondernemingen Louis De Waele was verantwoordelijk voor lot 1 – inclusief de gesloten ruwbouw, de omgevingsaanleg, de werfcoördinatie en de pilootaanneming – en lot 2, dat alle afwerkingen omvatte. Jérôme Laurensis, werfleider bij CIT Blaton: “Dat we de voornaamste loten in de wacht sleepten, betekende dat we niet zomaar een van de vele
partijen op de werf waren, maar dat we als pilootaannemer en werfcoördinator de volledige uitvoering konden beheren door onder meer de planning op punt te stellen. Een specifieke rol die we al jaren onder de knie hebben.”
Bijna twee jaar lang was de TM alleen aan de slag op de werf: grondwerken, het verlagen van de grondwaterspiegel, het optrekken van de ruwbouw met grote hoeveelheden gietbeton en vervolgens het wind- en waterdicht maken van de schil. Twee zaken die de bouw van het nieuwe Jules Bordet Instituut specifiek maakten: de realisatie van een tunnel die in verbinding staat met het aanpalende Erasmusziekenhuis en de bunkers voor radiotherapie in de kelder met zeer dikke muren, waarbij gebruikgemaakt is van zwaar beton, loden bekleding en gepantserde deuren.
De gevels kenmerken zich door grote glaspartijen en reflecterende borst-weringen. Net als bij CHC MontLégia (een andere mooie referentie van CIT Blaton) zijn deze laag, wat niet alleen voor een riante natuurlijke lichtinval in de ziekenhuiskamers zorgt, maar bedlegerige patiënten ook de kans biedt om te genieten van het prachtige uitzicht op natuurgebied Vogelzang. De omgevingswerken resulteerden in de aanleg van tuinen, paden met mooie banken in wit architectonisch beton, picknickplaatsen enzovoort. Dit maakt de bosrijke en landschappelijke omgeving nog aantrekkelijker voor de patiënten, waardoor er sprake is van een echte ‘healing environment’.
De cijfers voor de binnenafwerking van het gebouw zijn duizelingwekkend: elf verschillende loten, 100.000 m² gipsplaten, 4500 deuren, 50.000 m² pvc-vloeren, 75.000 m² verf … In projecten die gepaard gaan met dergelijke volumes is het noodzakelijk om pragmatisch te blijven en rationele keuzes te maken op het vlak van materialen en onderaannemers. “Om te voorkomen dat we twintig verschillende planningen moesten beheren, hebben we het gebouw opgedeeld in vier min of meer gelijke ruimtes. Eén schrijnwerker moest soms op drie verdiepingen en in drie verschillende zones werken.”
De onderaannemers werden geselecteerd op basis van hun ervaring en het vermogen om dergelijke omvangrijke opdrachten tot een goed einde te brengen. Naast voldoende mankracht op de werf moest ook de levering van de benodigde materialen te allen tijde gewaarborgd zijn, met dank aan doordachte materiaalkeuzes. De kers op de taart is de rustgevende visuele uniformiteit bij de afwerking van de kamers, gangen en gemeenschappelijke ruimtes. Jérôme Laurensis: “De ISO-zones – de laboratoria en bunkers voor radiotherapie – vereisten specifieke constructiemethodes, bijvoorbeeld voor de voegen en afdichtingen, en dus meer tijd en veel meer kwaliteitscontroles tijdens de uitvoering. De ISO-zones vormden als het ware een werf binnen de werf.”
Aangezien er op sommige momenten tot 450 arbeiders tegelijk aan de slag waren op de werf, was de grootste uitdaging de coördinatie van alle (onder)aannemers die betrokken waren bij de werken, benadrukt Jérôme Laurensis. “Het doorvoeren van ontwerpmatige wijzigingen tijdens de uitvoeringsfase, het voortdurend aanpassen van de planning en uiteindelijk het opleveren van het gebouw binnen de vooropgestelde termijn (met september 2021 als deadline), ondanks de COVID-19-pandemie, maakten dat de bouw van het nieuwe Jules Bordet Instituut een complexe klus was. We hebben eens te meer bewezen dat we uiterst bedreven zijn in de realisatie van ziekenhuisomgevingen.”
Het spreekt voor zich dat er ook op het vlak van verwarming en koeling specifieke normen en eisen gelden voor een gespecialiseerde ziekenhuisomgeving als het nieuwe Jules Bordet Instituut. Om convectie en de verspreiding van ziektekiemen tegen te gaan, werd er geopteerd voor geïntegreerde klimaatplafonds, die alle ruimtes op temperatuur brengen via stralingswarmte. Het was Lindner Welsy dat de productie en plaatsing van deze klimaatplafonds voor zijn rekening nam en dat voor iedere ruimte een oplossing op maat uitwerkte.
Tekst Tim Janssens | Beeld Marc Detiffe, Lindner Welsy
Metalen klimaatplafonds in de patiëntenkamers en de gangen, klimaatplafonds met gyprocafwerking in de wachtruimtes en zelfs enkele cleanroom-plafonds: het Jules Bordet Instituut had heel wat variatie in petto voor Lindner Welsy. “In totaal gaat het om een oppervlakte van circa 35.000 m²”, vertelt Maxim Billen, Head Of Department – Ceilings bij Lindner Welsy. “Alle plafonds zijn op maat van het Jules Bordet Instituut ontworpen en geproduceerd. Zo konden we voor iedere ruimte een geoptimaliseerde oplossing voorzien. Geen overbodige luxe, want vermits we in functie van de brandstabiliteit een tolerantie van amper 14 mm in acht moesten nemen – een van de grootste uitdagingen in ziekenhuisprojecten als deze – kon een ruwbouwafwijking van een paar centimeter een wereld van verschil maken. Er ging dus heel wat werk aan vooraf om alle ruimtes digitaal op te meten met behulp van een lasermeter, zodat we onze panelen daar tot op de millimeter nauwkeurig op konden afstemmen. Daarnaast hebben we voor iedere kamer bandrasters op maat gemaakt om de lijnventilatie te kunnen integreren. En aangezien hygiëne prioriteit nummer 1 is in het Jules Bordet Instituut, lag de afwerkingsgraad erg hoog.”
Maatwerk in S-vorm
In de loop van het project kreeg Lindner Welsy ook nog een extra bestelling voor de brede gang van het mortuarium, die een S-vorm beschrijft. “Daarvoor hebben we uitstekend samengewerkt met de architect en de onderaannemer die de
plafondafwerking in houten latjes plaatste. We hebben trapeziumvormige panelen gemaakt die de S-vorm accentueren en die naadloos aansluiten op de plafondafwerking. Het resultaat is prachtig”, vindt Maxim Billen. “Ook de rest van het ziekenhuis mag er wezen. De architect heeft een totaalplaatje met een prima prijs-kwaliteitsverhouding samengesteld. Na het nieuwe hoofdkantoor van BNP Paribas Fortis is dit zonder twijfel een van de grootste projecten die we de voorbije jaren gerealiseerd hebben. Van voorstudie tot plaatsing heeft het drie à vier jaar in beslag genomen. Het Jules Bordet Instituut is een zeer mooie referentie voor Lindner Welsy, waarbij we eens te meer konden tonen dat we een onestopshop zijn voor alles wat met klimaatplafonds te maken heeft!”
Het nieuwe Jules Bordet Instituut in Anderlecht is het toneel van een Belgische primeur: 36 brandwerende deuren die in beide richtingen geautomatiseerd zijn dankzij een volledig in de bovendorpel geïntegreerde scharnieraandrijving. Een innovatief concept, waarbij de integratie in het deurelement gerealiseerd is door De Coene en vervolgens gevalideerd is door brandtesten, de plaatsing is uitgevoerd door Potteau Labo en de indienststelling in goede banen is geleid door Lecot Protecta. Christophe Dupuis, hoofd van het studiebureau bij fabrikant SEVAX, geeft tekst en uitleg.
SEVAX is een bedrijf dat deel uitmaakt van de Saint-Gobain Groep en dat kan bogen op zeventig jaar ervaring. De firma is gevestigd in het Franse Chalon-sur-Saône en ontwerpt, vervaardigt en verdeelt mechanische uitrusting voor het sluiten van technische deuren, die het exporteert naar meer dan 45 landen. De geautomatiseerde PLM-deur, een van de meest recente paradepaardjes in het SEVAX-gamma, is uniek op de markt.
Functionaliteit en esthetiek
Het ingenieuze idee van SEVAX was om een klassieke taatsscharnier te automatiseren. Christophe Dupuis: “De unieke dubbele troef van ons product is dat het kan worden geïnstalleerd op deuren die in beide richtingen opengaan én dat het volledig geïntegreerd en dus onzichtbaar is, in tegenstelling tot de gebruikelijke oplossingen voor opbouwmontage.” Dit tweede aspect zal architecten die uit zijn op een strakke vormgeving zeker interesseren: geen onelegante armen meer die boven de deur hangen! Naast het esthetische aspect is de totale afwezigheid van zichtbaar hang- en sluitwerk niet enkel een voordeel in hygiënisch opzicht, maar ook om vandalisme te voorkomen. Integratie impliceert echter dat de oplossing ruim van tevoren moet worden gepland, zodat ze meteen correct geïnstalleerd kan worden.
Duurzame innovatie
In het Jules Bordet Instituut werden maar liefst 36 brandwerende deuren uitgerust met het systeem. Een primeur in België, maar ook een mooie referentie voor het internationaal opererende SEVAX. Het product is het resultaat van een intelligent ontwerp dat getuigt van duurzame innovatie. Het leent zich immers perfect tot retrofitting, want enkel de onderdelen die slijtage vertonen moeten worden vervangen. De uiterst open vormgeving maakt bovendien dat er veel meer mogelijkheden zijn dan toepassingen in ziekenhuizen: administratie, onderwijs, hotels …
Louwers Mediagroep
Domein de Herten
Hertsbergsestraat 4
8020 Oostkamp, België
© 1987 - 2024 Louwersmediagroep.
