“Nood aan creatieve en geïntegreerde aanpak voor stedelijke natuur”

Vijf kurkdroge, hete zomers en twee jaar corona op rij hebben de maatschappij meer dan ooit gewezen op het enorme belang van groen in stad en tuin. Planten, bomen en struiken verhogen immers de leefbaarheid, reduceren het hitte-eilandeffect en dragen bij aan biodiversiteit en klimaatrobuustheid. Maar waar vind je in onze dichtbebouwde regio nog ruimte voor groen? En hoe houd je dat vervolgens op een duurzame manier in stand? Samen met architecten, projectontwikkelaars, steden en gemeenten zet Ecoworks zich in voor een creatieve totaalaanpak.

De corebusiness van Ecoworks is het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van zwemvijvers, groendaken en -gevels. Het dynamische bedrijf profileert zich met één duidelijke missie: de natuur in onze leefwereld herintegreren.“Wie daarvoor enkel naar de resterende open ruimte kijkt, loopt echter heel wat kansen mis”, meent zaakvoerder John Kinnen. “De beschikbare ruimte is nu eenmaal heel beperkt in Vlaanderen. Daarom moet er biodiversiteit ge-creëerd worden waar die eerder verdrongen werd. In dat opzicht is ontharden uiteraard een goede zaak, maar ook in, op en tegen onze gebouwen is nog heel wat potentieel.”

Ecoworks is onder meer verantwoordelijk voor de groengevel van het nieuwe Renson-bedrijfsgebouw aan de E17 in Deinze, maar helemaal emblematisch voor de ambities van Ecoworks is het architectuurproject ‘ZIN in No(o)rd’, dat voorziet in de reconversie en uitbreiding van de WTC-torens in Brussel-Noord tot kantoren, appartementen en een hotel. “Voor dit project voorzien we niet alleen een enorme hoeveelheid kantoorbeplanting, maar zullen we – bij wijze van spreken – ook een verticaal bos van driehonderd bomen aanplanten tegen de toren.” De benedenverdieping wordt ingericht als een grote publieke serre, terwijl de 29ste verdieping verrijkt zal worden met een volwaardige, eveneens publiek toegankelijke daktuin.

Om een dergelijke uitdagende groeninrichting op en tegen gebouwen in stand te houden, wijst Kinnen op het belang van een correcte inplanting. “Het heeft geen zin om te investeren in beplanting als je onvoldoende nadenkt over de manier waarop je ze op langere termijn kan vrijwaren. Dat betekent vooral goed kijken naar water en licht. Daarom benaderen we onze projecten zoveel mogelijk vanuit een geïntegreerde aanpak. Ontwerpen we een groendak of -gevel, dan zorgen we ook voor slimme waterbuffers en een aangepast irrigatieplan. Bij Renson wordt de groengevel bijvoorbeeld met lokaal gebufferd regenwater gesproeid.”

Hoe meer groen in de stad geïntroduceerd wordt, hoe groter het belang van goed waterbeheer. “In dat opzicht maakten we in het verleden een denkfout voor onze steden”, aldus Kinnen. “Daar is de infrastructuur er immers op gericht om water zo snel mogelijk (gemengd) af te voeren. Terwijl dat net zoveel mogelijk vastgehouden en vertraagd moet worden. Het mooie is dat groen daar zelf een belangrijke rol in kan spelen. Groendaken vormen bijvoorbeeld een uitstekende waterbuffer. Met een juiste inrichting van het stedelijk groen dragen we dus bij aan de biodiversiteit én de klimaatrobuustheid.”

Volgens de zaakvoerder van Ecoworks zijn groen en water onlosmakelijk met elkaar verbonden, al zal er veel nodig zijn om de waterhuishouding van steden en gemeenten in balans te krijgen. “Dat hoeft echter allerminst een last te zijn”, stelt Kinnen. “Zo vormen zwemvijvers bijvoorbeeld een logisch alternatief om water in onze samenleving te integreren. Ze zorgen niet alleen voor extra buffercapaciteit, maar vormen ook een meerwaarde op het vlak van biodiversiteit, afkoeling, plezier en aantrekkingskracht.” Een project zoals de omvorming van de vijver in het Park van Neerpede (Anderlecht) tot publieke zwemvijver is volgens Kinnen een mooie illustratie van het rijke potentieel. Ook in Sint-Truiden, Aarschot en Kortrijk onderzoekt Ecoworks momenteel de mogelijkheden. “Uiteindelijk dromen we van een publieke, natuurlijke zwemvijver in elke dorpskern”, besluit John Kinnen.