Platform voor de bouw
Oud kasteel nieuw leven ingeblazen
De achterzijde oogt spectaculair dankzij de gevel in glas en aluminium. (Beeld: Archiple Architecten)

Oud kasteel nieuw leven ingeblazen

Kasteel Hanet was altijd al een onmiskenbaar oriëntatiepunt op de site van het AZ Maria Middelares in Gent. Weliswaar niet altijd op de meest positieve manier, want het troosteloze karakter van het vervallen gebouw was velen een doorn in het oog. Sinds kort is dit historisch pareltje echter in ere hersteld. De renovatie resulteerde in een aantrekkelijke architecturale cocktail, waarbij oud en nieuw perfect in balans zijn.

De renovatie van Kasteel Hanet bracht heel wat uitdagingen en verrassingen met zich mee. (Beeld: Juri)

Kasteel Hanet werd in 1913 gebouwd als woning voor textielbaron Hanus. Het oorspronkelijke decoratieve interieur werd ontworpen door de vermaarde Brusselse art-nouveau-architect Georges Hobé. Doorheen de jaren kende het pand verschillende gedaantes en transformaties. “Toen het nieuwe AZ Maria Middelares werd opgetrokken op de site, kon het oude aanpalende ziekenhuis worden afgebroken”, klinkt het bij Archipl Architecten. “De achterkant van het kasteeltje kwam zwaargehavend uit dit proces. Wij kregen de opdracht om een concept uit te dokteren om dit historische pand nieuw leven in te blazen. Uiteindelijk kozen we in samenspraak met de bouwheer voor een reconstructie, aangevuld met een glazen volume. Op die manier kreeg Kasteel Hanet twee ‘gezichten’. Aan de kant van de Kortrijksesteenweg is er de historische façade, terwijl je vanuit het ziekenhuis uitkijkt op een moderne gevel in glas en aluminium. Deze laatste weerspiegelt zich trouwens in de vijver en biedt een uitzonderlijk uitzicht over het toekomstige park.”

Dankzij de renovatie kreeg Kasteel Hanet letterlijk twee gezichten. (Beeld: Archipl Architecten)

Renovatie met uitdagingen

Het bestaande kasteel telt vijf bouwlagen (inclusief kelder en technische zolder), wat zich vertaalt in een benutbare oppervlakte van circa 1.125 m². De cementering van de bestaande gevel werd gereconstrueerd en hersteld. “Er werd weliswaar beslist om de oorspronkelijke roze kleur te vervangen door wit-beige in combinatie met een groene sokkel”, aldus de architecten. “Het keperdak met zwarte leien is in zijn oorspronkelijke staat hersteld. Hierbij hebben we de gehavende hoeken achteraan gereconstrueerd met de juiste ronding: een huzarenklus omdat het grondplan van het kasteel geen perfecte ovaal is. Bovendien is al het houten schrijnwerk vervangen.” Het nieuwe gedeelte van drie bouwlagen (telkens goed voor een oppervlakte van circa 125 m²) is opgetrokken in een structuur van staal en beton. Qua gevelafwerking viel de keuze op zwart geanodiseerd aluminium, dat ook terugkomt in de balustrades en de strakke ramen.  

De historische elementen zijn maximaal behouden en gerestaureerd. (Beeld: Juri)

Multifunctioneel gebouw

De architecten vonden de perfecte balans tussen oud en nieuw. Zo heeft het nieuwe volume een gebogen gevel, wat voor een vloeiende aansluiting met het historische pand zorgt. Binnenin zijn de historische elementen maximaal behouden en gerestaureerd. “Sommige elementen zijn letterlijk en figuurlijk in de verf gezet door middel van toevoegingen, zoals gebronzeerde spiegels en wandkleden”, verduidelijken de architecten. Intussen is Kasteel Hanet de thuisbasis van restaurant Sensum, het nieuwe culinaire initiatief van chef Maurice de Jaeger (die zijn sporen onder meer verdiende in Oud Sluis, Pure C en Vinum & Sensum). Je kan er tafelen in de historische salons op het gelijkvloers, met zicht op de open keuken die in het nieuwe gedeelte is ingericht. De logistiek van het restaurant bevindt zich in de kelder van het kasteel. De onderste verdieping van de uitbreiding huisvest de lounge van Sensum en een onafhankelijke apotheek. Op de twee bovenste bouwlagen van het kasteel zijn ontmoetingsruimtes, vergaderzalen, werkplekken en zelfs een kleine aula ingericht. Deze kunnen zowel door het restaurant als het ziekenhuis gebruikt worden.    

In restaurant Sensum kan je tafelen in de historische salons van het kasteel. (Beeld: Archipl Architecten)

Geen standaardopdracht

De combinatie van oud en nieuw vormt altijd een uitdaging bij het omzetten van ideeën naar de praktijk. De bouwheer wilde dan ook geen risico nemen en koos voor een oude rot in het vak: Juri uit Zele. “Met 36 jaar ervaring in klasse 8- bouwprojecten zijn we een perfecte partner voor de realisatie van dergelijke projecten”, vertelt commercieel directeur en bestuurder Wouter Rogiers. “Voor de ruwbouw en een deel van het houten schrijnwerk en de daktimmerwerken hebben we ons eigen team ingezet. De rest lieten we uitvoeren door aannemers waarmee we al jaren samenwerken en die eenzelfde hoge graad van kwaliteit nastreven. Elke partij is dit project met ontzettend veel enthousiasme aangegaan. Niet verwonderlijk, want het is altijd leuk om eens iets anders te doen. Kasteel Hanet had immers weinig te maken met de opdrachten die we gewoonlijk realiseren, zoals de bouw van appartementen, rusthuizen, industriële panden … Het was een prestigieus project waarbij iedereen werd uitgedaagd om met creatieve oplossingen op de proppen te komen.”

Na de afbraakwerken bleek het erg moeilijk om de achtergevel opnieuw in zijn oorspronkelijke staat te herstellen. (Beeld: Juri)

Resultaat overtreft verwachtingen

Renovatieprojecten brengen altijd uitdagingen en verrassingen met zich mee. Kasteel Hanet vormde geen uitzondering op deze regel, integendeel. “De achtergevel bevatte veel dichtgemetselde openingen. Het bleek moeilijker dan verwacht om hem in zijn oorspronkelijke staat te herstellen”, vertelt Wouter Rogiers. “Idem dito voor de gedetailleerde ontmanteling van de bestaande aanbouwen tot aan de gebogen zijgevels. De grootste beproeving schuilde echter in de gebogen vormen van het gebouw. Zeker bij het maken van de betonbalken in de ruwbouwfase en de daktimmerwerken van de twee spitstorens heeft ons dat parten gespeeld. Bij dit laatste hebben we de speciale gebogen 3D-vormen ter plaatse opgemeten, om ze vervolgens tot op de millimeter uit te frezen met onze CNC-machine. Nadien hebben we al deze passtukken ter plaatse aan elkaar getimmerd tot een mooie gebogen vorm, die perfect aansluit op het bestaande gebouw. Kortom: het was een project dat flink wat creativiteit vereiste. Het eindresultaat is dan ook een toonbeeld van kennis en kunde. Wij – en alle onderaannemers – hebben dan ook een erg goed gevoel aan deze opdracht overgehouden. Kasteel Hanet is voor iedereen een bijzondere referentie. Het bewijst dat totaal vervallen erfgoed toch kan worden opgewaardeerd tot een duurzaam en toekomstgericht gebouw. En dat met veel respect voor het verleden.”

Van De Walle Norbert bv – Binnenafwerking 

Kasteel Hanet is niet alleen aan de buitenkant in ere hersteld. Ook binnen is de glorie van weleer opnieuw overvloedig aanwezig. Oud en nieuw werden harmonieus verenigd in een decor om u tegen te zeggen. Afwerkingsbedrijf Van De Walle speelde een belangrijke rol bij de realisatie van dit huzarenstuk. Het familiebedrijf uit Zottegem is dan ook voor geen kleintje vervaard. “Onze roots op het vlak van afwerking gaan terug tot in 1968”, aldus bestuurder Tom Van De Walle. “Door een absolute kwaliteit en grote flexibiliteit na te streven, is Van De Walle vandaag een solide kmo met dertig medewerkers die zowel grote als kleine projecten realiseert. Onze voornaamste troef is zonder twijfel onze veelzijdigheid. Klanten kunnen bij ons terecht voor plafonds, wanden, deuren, schrijnwerk en meubels op maat, maar eveneens voor verbouwingen en totaalprojecten. Hierbij kunnen ze rekenen op vakmanschap en een volledige ontzorging. Wij nemen immers zowel de uitvoering als de coördinatie en de opvolging voor onze rekening. In combinatie met een eigen productie van schrijnwerk en meubilair kunnen we zo garanderen dat elk interieur tot in de puntjes wordt afgewerkt. Dat was zeker een troef in Kasteel Hanet, waar haast de volledige afwerking aan ons werd toevertrouwd: brandwerend schrijnwerk, verlaagde plafonds, akoestische wandpanelen die bekleed zijn met de brandvertragende stof Kvadrat, binnendeuren, bekleding van de zitbanken …”

JURI NV – Hoofdaannemer

Dagelijks bouwen we meerdere woon-, winkel- en zorgunits en helpen we onze industrieklanten verder. Het typeert Juri om daar nu en dan eens van af te wijken. Kasteel Hanet is daar een mooi voorbeeld van, maar ook residentie Anna op het Sint-Annaplein of residentie Beaux-Arts te Gent. Zo beschikken we bij Juri over meer dan 170 eigen mensen. Onze ingenieurs, calculators en vakmensen dagen we hierbij graag uit. De stabiliteit, zorg voor het erfgoed of graad van detaillering van deze projecten houdt zo iedereen scherp.

Xavier Vannieuwenhuyse – Restauratie, maatwerk en parket

Een renovatieproject zoals Kasteel Hanet vereist de vakkennis van topspecialisten. Het is dus niet verwonderlijk dat ook Xavier Vannieuwenhuyse werd ingeschakeld om dit huzarenstukje tot een goed einde te brengen. Dit familiebedrijf is immers meester-ondernemer in alles wat met hout te maken heeft. “We specialiseren ons in het realiseren en renoveren van uniek massief meubilair, plankenvloeren en parket”, vertelt de zaakvoerder. “Onze klasse 1D24-erkenning voor de restauratie van monumenten en sierparketten was doorslaggevend om aan dit project te mogen meewerken.” Kasteel Hanet bleek een gedroomde kans om een breed scala van de beschikbare expertise te demonstreren. Xavier Vannieuwenhuyse restaureerde (samen André Criel, specialist in monumentenzorg) de lambrisering en sierlijsten. Daarnaast werden de deuromlijstingen vernieuwd en zijn er ornamenten geplaatst. En ook de massieve eiken trap in de nieuwe vleugel is maatwerk van Xavier Vannieuwenhuyse. “Het accent van ons takenpakket lag echter op de vloeren”, vertelt hij. “In het oudste gedeelte waren de parketten nog in relatief goede staat. Het volstond om ze op te schuren en te restaureren. Omdat er in de nieuwere vleugels veel waterschade was, moesten we daar nieuwe parketten plaatsen. In de ene kamer was dat in het Hongaarse puntmotief, in de andere hebben we chantilly-stijlpanelen gebruikt. Omdat er vloerverwarming voorzien was in de nieuwe aanbouw, hebben we daar samengesteld parket gelegd.”

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer
AZ Maria Middelares (Gent)

Architect
Archipl Architecten (Gent)

Hoofdaannemer(s)
Juri (Zele)

   

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details