Paradepaardjes in beton en staal

Beton en staal zijn en blijven ‘oermaterialen’ als het aankomt op de bouw van woningen, kantoorcomplexen, scholen, ziekenhuizen, kunstwerken, landschapselementen en allerhande andere constructies. Niet alleen de functionele, maar ook de esthetische mogelijkheden zijn legio. Dat bewijzen de projecten die eind vorig jaar gelauwerd werden in het kader van de FEBE Elements Awards en de Staalbouwwedstrijd. Wij lichten er de meest opvallende realisaties uit.

Vooral de esthetische prefabricatie en de hoge techniciteit en detailgraad van de gevel van de Turnova-toren oogstten bewondering bij de jury van de FEBE Elements Awards.

Turnova

Een 72 meter hoge toren waarvan het dragende prefabskelet op intelligente wijze verweven is met de buitenschil in architectonisch beton: een toepasselijkere winnaar in de categorie ‘Precast in Buildings’ was voor de jury van de FEBE Elements Awards nauwelijks denkbaar. De Turnova-toren is het symbool van een ambitieuze stadsvernieuwingsoperatie in het hart van Turnhout. Hij werd gerealiseerd naar een gedurfd ontwerp van B-architecten, dat voor een verfijnde betonnen eyecatcher opteerde. Opvallend is dat de gevel als het ware ‘verraadt’ welke functies zich op welke plekken bevinden. De apparte-menten zijn omgeven door een dicht raster van kolommen en balken, dat zich verruimt ter hoogte van de kantoren en een zeer open karakter krijgt op de bovenste verdiepingen, die voorbehouden zijn voor de horecafuncties. Ondanks deze verspringingen zijn de gevels en de kern de enige dragende structuren, waardoor de verdiepingen flexibel indeelbaar blijven. Vooral de esthetische prefabricatie en de hoge techniciteit en detailgraad van
de constructie oogstten bewondering bij de jury van de FEBE Elements Awards. Zo vielen de unieke druiplijsten die vervuiling voorkomen sterk in de smaak, net als de kleurschakering en de egaliteit van de massief ogende architectonische betongevel.

Landschapspark Werchter

Elke zomer trekken duizenden muziekliefhebbers massaal naar het Vlaams-Brabantse Werchter, waar ze – naargelang het event in kwestie (Rock Werchter, Werchter Boutique, TW Classic …) – een of meerdere dagen kunnen genieten van allerhande nationale en internationale rock- en popacts. Sinds kort profileert de befaamde ‘Wei’ zich ook buiten de festivalmaanden als een ware publiekslieveling. Gedurende de rest van het jaar fungeert ze immers als een fraai openbaar landschapspark voor wandelaars en fietsers. Daartoe werd een esthetisch pad met betonnen tegels van Eurodal aangelegd, dat het festival-terrein volledig omzoomt en zo meteen ook de aan- en afvoer van de benodigde materialen faciliteert. Wat de nieuwe betonverharding zo bijzonder maakt, is dat ze een optische illusie creëert. In de tegels zijn immers verschillende oppervlaktestructuren verwerkt, die door hun reliëfwerking een tekening met 3D-effect creëren. Dit resulteerde in een ruit- en kubusvormige visualisatie en een welverdiende FEBE Elements Award in de categorie ‘Precast in Landscape’.

Een gezandstraalde structuur in roestvrij plaatstaal (24,5 ton) herneemt het silhouet van de voormalige kerktoren van Ferrières.

Klokkentoren Ferrières

Geen Vlaams project, maar wel een realisatie die zo inspirerend is dat ze onmogelijk in dit artikel kan ontbreken. De Sint-Martinuskerk in Ferrières, een neogotisch bouwwerk dat dateert van het einde van de negentiende eeuw, kampte lange tijd met enorme gebreken. Vooral het torenvolume en de torenspits waren er erg aan toe: scheurtjes, kromgetrokken stenen, vallende brokstukken, muren die uit het lood stonden … Studiebureau Greisch bedacht een inventieve oplossing om het bijzondere landmark te vrijwaren. Een gezandstraalde structuur in roestvrij plaatstaal (24,5 ton) herneemt het silhouet van de voormalige kerktoren. De halfgrijze tint van de lichte, duurzame torenspits past perfect bij de kleur van de kalksteen in het onderliggende volume en de leibekleding van het schip. Eveneens belangrijk om weten is dat de klokken van de voormalige klokkentoren teruggeplaatst zijn (in het midden van de structuur) en opnieuw luiden. Geen wonder dat de nieuwe klokkentoren van Ferrières op de Staalbouwwedstrijd excelleerde in de categorie ‘Karakteristieke elementen in staal’.

De jury van de Staalbouwwedstrijd riep het Bouwmaterialendorp in Brussel uit tot primus in de categorie ‘Industriebouw’.

Bouwmaterialendorp

Op de westelijke oever van het Vergetedok in de Brusselse haven verrees een complex met nieuwe opslagruimtes en verkoopfaciliteiten. In dit ‘Bouwmate-rialendorp’, dat uit drie magazijnen (7.000 m²), een tussenliggend inkomplein en een luifelstructuur bestaat, worden diverse bouwmaterialen en installaties verhandeld. Om het terrein meer uniformiteit te verschaffen en unieke zichtlijnen vanuit de aanpalende straten te creëren, paste TETRA architecten een grid met een cadans van 20 meter toe, dat de site opdeelt in 31 traveeën. Dit grid vormt de basis voor een modulaire staalstructuur van 36 x 10 meter, waarbij een gevouwen dakvorm met diagonale vouwnaad – een variant op de emblematische uitstraling van het sheddak – een ritmisch geheel met geschrankte zadeldaken creëert. De dakstructuur is opgebouwd uit veertig vlakke driehoeken (stalen vakwerken) die samengelast zijn tot één geheel, waarbij specifieke aandacht is besteed aan het uitwerken van de knoopverbindingen. Voorts bestaan de gebouwen uit een dakdichting in stalen sandwichpanelen, een translucente gevelbekleding in polycarbonaatplaten en een betonnen gevelplint. De jury van de Staalbouwwedstrijd riep het Bouwmaterialendorp uit tot primus in de categorie ‘Industriebouw’.