Perfecte integratie van daktuin in totaalconcept

De term ‘groendak’ zorgt in Residentie Lappersfort op het eerste gezicht voor enige verwarring. De prachtige collectieve tuin op maaiveldhoogte doet immers in geen enkel opzicht aan een dak denken. De uitdaging voor tuin- en landschapsarchitect Lieven Vereecke bestond erin een samenhangend geheel te ontwerpen. De toegangsweg, de noodzakelijke bezoekersparkings en de collectieve tuin zijn op ingenieuze wijze gerealiseerd met behulp van diverse opbouwpakketten.

Per zone werden aangepaste opbouwpakketten en substraten voorzien.

Residentie Lappersfort werd in 2017 opgetrokken in de Vaartdijkstraat in Brugge, op initiatief van Eiffage Vuylsteke. Het is een bijzonder gebouw met 48 appartementen, twee handelsruimtes en 54 ondergrondse parkeergarages. Al bij de vergunningsaanvraag stelden M² architecten en Lieven Vereecke een kwalitatieve omgevingsaanleg centraal. “Het appartementencomplex bevindt zich in een oase van groen tussen de rand van het Lappersfortbos en het kanaal Gent-Brugge”, vertelt Lieven Vereecke. “Het leek ons evident om deze groene ader door te trekken tot aan de voordeur van het gebouw. Met als resultaat dat ik de opdracht kreeg om circa 4.500 m² groenaanleg te ontwerpen, waarvan zo’n 1.600 m² boven de ondergrondse parkeergarage/kantoor.”

Het groen in de omgeving is doorgetrokken tot aan de voordeur van Residentie Lappersfort.

Duurzaam concept

Het ontwerp voorzag in een hoogwaardig afgewerkte omgevingsaanleg, waarbij een collectieve tuin voor bewoners en bezoekers fungeert als eyecatcher. “Om tot een coherent geheel te komen, zijn de materialen en verhardingen maximaal afgestemd op de architectuur en het lijnenspel van het gebouw”, vertelt Lieven Vereecke. “De collectieve tuin is omzoomd met hetzelfde architectonische beton als de dakrand van het kantoor. Hierdoor konden we ontwerpmatig de nodige niveauverschillen opvangen en tezelfdertijd de
omranding als zitelement gebruiken. Voorts besloten we een petanquebaan en een speel-zone op te nemen in het concept. Qua beplanting liet ik me inspireren door het achterliggende Lappersfortbos. We trokken resoluut de kaart van inheemse hagen en boomsoorten, zoals de haagbeuk, de beuk, de zomereik en de knotwilg. Het groendak is voornamelijk ingericht met organische massieven van siergrassen. Deze garanderen immers een mooie overgang tussen het bos, het gebouw en de omgeving aan de zuidzijde richting kanaal. Wanneer de juiste soorten en aangepaste substraten worden toegepast, is dit ook een bijzonder goede keuze voor zuid-georiënteerde dakoppervlaktes. Het betreedbare intensieve groendak (deels in open gazon) wordt van de niet-betreedbare zone gescheiden door middel van een lage afsluiting, die gecamoufleerd wordt door een permanent groen en organisch geschoren haagmassief.”

Intensief groendak boven kantoorruimte.

De collectieve tuin is omzoomd met hetzelfde architectonische beton als de dakrand van het kantoor.

Oplossingsgericht ontwerp

Het samenvoegen van verschillende functies in één coherent groendak was een project met de nodige uitdagingen op het vlak van gewichtstolerantie en afwatering. Bovendien moest het geheel naadloos geïntegreerd worden in de rest van de buitenaanleg. Om tot een duurzaam resultaat te komen, werd er per zone (rijweg, parking, inkompaden, groenzone) telkens een aangepast opbouwpakket voorzien, dat perfect was afgestemd op de draagkracht en de doorwortelbare ruimte. “Onder de rijweg zijn drainagematten met een hoge drukbelasting en een onderfundering van onderbouwlava geplaatst”, aldus Lieven Vereecke. “Deze laatste is waterbufferend en zorgt voor voldoende doorwortelbare ruimte in de aanpalende plantvakken, die zijn opgespoten met het lavadaktuinsubstraat. In de plantzones zijn andere drainagematten met een waterbufferend vermogen toegepast. Om het plantschema en -ritme boven de kelder door te trekken, zijn de plantvakken met hoogstammige bomen verhoogd met behulp van ter plaatse gelaste cortenstaalranden. Hierdoor konden we de nood-zakelijke substraathoogte van circa 90 cm bereiken. Kortom: dankzij een oplossingsgericht ontwerp in functie van het beoogde resultaat konden we ook in dit project een groendak met de nodige slaagkansen realiseren.”    

Het intensief groendak met siergrassen vormt een natuurlijk ogende overgang naar de omgeving.