Populierenhof integreert ruim zorgaanbod

Hedendaagse woonvragen kunnen erg complex zijn, waardoor ze niet allemaal kunnen worden beantwoord met traditionele gebouwen en concepten. Ze vragen om oplossingen op maat. Het Populierenhof in Nieuwkerken-Waas, een deelgemeente van Sint-Niklaas, is daarvan een voorbeeld bij uitstek.

In het Populierenhof clustert Zorgpunt Waasland ouderenzorg, buitenschoolse kinderopvang en welzijnszorg op één site, met een woonzorgcentrum, assistentiewoningen, een dienstencentrum en een dagverzorgingscentrum. |In Zorgpunt-Waasland hebben de OCMW’s van Sint-Niklaas, Beveren-Waas, Kruibeke en Zwijndrecht hun zorgdiensten gebundeld. Deze openbare organisatie telt vandaag 1.650 personeelsleden en is daarmee de grootste speler op het vlak van ouderenzorg in het Waasland.

Het Populierenhof is opgetrokken volgens de DBFM-formule. Zorgpunt Waasland vertrouwde die opdracht toe aan een bouwteam rond bouwbedrijf ibens en architectenkantoor M4. Die namen Evolta mee aan boord voor de buitenaanleg en de technische studies, EVA international voor de akoestiek en Engie-Cofely voor het onderhoud op lange termijn. Ze slaagden er ook in de nieuwbouw twee maanden voor de vooropgestelde deadline op te leveren.

Als bouwbedrijf focust ibens specifiek op huisvestingsoplossingen voor mensen met een zorgvraag. “Wij hebben daar in de loop der jaren zeer veel ervaring en deskundigheid in opgebouwd, niet alleen in de bouwwerken zelf, maar ook in zorg- en exploitatieconcepten”, zegt directeur Guido Dubois. 

“We hebben het projectvoorstel al in de ontwerpfase virtueel gebouwd in 3D-BIM”, verklaart architect Luc Dierick. “Dit digitale model bood doorheen heel het proces een duidelijk driedimensionaal inzicht in het gebouw en koppelde rechtstreeks alle data die noodzakelijk waren voor de engineering, de kostprijsbepaling, de productie en later ook de as-builtgegevens.”

De nieuwe zorgsite omvat vier kleinschalige paviljoenen rond twee ontmoetingspleinen. In totaal zijn er 125 woongelegenheden voor zorgbehoevende bewoners, zeven koppelkamers voor mantelzorg, twee kamers voor kort- en vakantieverblijf en 23 assistentiewoningen ingericht. Het ontwerp verweeft de talrijke diensten die Zorgpunt Waasland aanbiedt met de omgeving. “Het brengt verschillende bezoekers-, gebruikers- en bewonersprofielen op een boeiende manier met elkaar in contact. We bouwden daarbij verder op een stedenbouwkundig masterplan uit 2016. Het lokaal dienstencentrum, het dagverzorgingscentrum en het woonzorgcentrum ondersteunen elkaar en zijn op een duidelijke manier toegankelijk voor hun eigen specifieke doelpubliek.”

Doordat het Populierenhof uit verschillende paviljoenen bestaat, krijgen de bewoners – en hun bezoekers – het gevoel van afzonderlijke woningen rond een gezellig plein. Dit benadert sterk de sfeer van individuele huizen met een eigen voordeur. Hoewel elk gebouw gebonden was aan een vaste vormentaal, kregen ze ook eigen kenmerken én eigen buitenruimte. In functie van een efficiënte logistiek zijn de loopafstanden kort gehouden, met name dankzij het gebruik van passerelles, goed gepositioneerde beddenliften en trappen en een ondergrondse verbindingsgang tussen de gebouwen.    

Er is gespeeld met zowel het aantal bouwlagen als met de hellende daken, zodat de cluster de contouren van een klein dorp kreeg. Toch schuilt er een logica in de schijnbaar willekeurige dakvormen. De grootste dakvolumes verbergen de noodzakelijke luchtgroepen, de lagere dakvolumes zijn waar mogelijk en functioneel zichtbaar gemaakt vanuit de onderliggende ruimtes.

De gevels zijn relatief sober en rustig. “Op de meeste plaatsen werkten we met een sokkel in zichtbeton en daarboven gevelmetselwerk. Dit beperkt visueel de kroonlijsthoogte”, aldus Dubois. De raamopeningen zijn aan-gebracht in functie van de binnenruimtes. Dankzij de ruime glaspartijen is er in de centraal gelegen polyvalente zaal sprake van een maximaal uitzicht op de parkachtige omgeving.

De ontwerpers streefden naar een verkeersluw geheel en een zo groot mogelijke doorwaadbaarheid van de hele site. Die wordt doorkruist door een ruime variëteit aan voet- en fietspaden. In principe kunnen voetgangers door de parktuin wandelen zonder in contact te komen met wagens. Ook fietsers en voetgangers uit de nabije dorpskern kunnen gebruikmaken van de hoofdas. “We stimuleren bezoekers om hun wagen in de ondergrondse parkeerplaats te plaatsen en daar een lift naar de hoofdingang te nemen”, geeft Dierick mee. “Sporadische bezoekers kunnen wel gebruikmaken van de kortparkeerplaatsen dichter bij de centrale pleinen.”