Thermisch comfort troef in sociale BEN-appartementen

De tijd dat sociale woningen gelijkstonden aan architecturale eenheidsworst en gebrekkig comfort lijkt definitief voorbij. Een mooi voorbeeld van deze positieve evolutie is ecowijk De Vloei in Ieper, waar de bewoners van de sociale appartementen beschikken over een vooruitstrevend verwarmingssysteem op basis van individuele geothermische warmtepompen. “Dit bewijst dat sociale woningbouw niet hoeft onder te doen voor de klassieke projectbouw of andere residentiële realisaties”, klinkt het bij HVAC-leverancier Itho Daalderop.

Mocht er een lijstje samengesteld worden met recente projecten die een belangrijke steen in de rivier verleggen, dan zou De Vloei zeker in aanmerking komen. Deze nieuwe ecologische wijk ten oosten van Ieper toont aan dat duurzaam bouwen en sociale huisvesting elkaar niet hoeven uit te sluiten. Sterker nog: mits voldoende engagement en ambitie kunnen ze zelfs meer zijn dan de som der delen. Stad Ieper, het WVI en Atelier M A+P lieten niets aan het toeval over en zetten resoluut in op stijlvolle architectuur, kwalitatieve openbare ruimte, energie-zuinigheid, een minimale milieu-impact en een maximaal wooncomfort. Het resultaat is een duurzame, futureproof wijk met verschillende types BEN-woningen, waaronder twee fraaie blokken met tien sociale koopappartementen en twaalf huurappartementen. 

Dat er sprake is van energiezuinigheid, een minimale milieu-impact en een maximaal wooncomfort, is onder meer te danken aan het vooruitstrevende verwarmingssysteem, waarbij met water gevulde bodemlussen individuele geothermische warmtepompunits van Itho Daalderop (WPU 5G) voeden. De water-waterwarmtepompen staan rechtstreeks in voor de lokale verwarming, passieve koeling en productie van sanitair warm water. “Het grote voordeel van dit systeem is dat de bewoners hun individueel comfort op punt kunnen stellen, terwijl de units alles in evenwicht houden door samen de collectieve geothermische bron te regenereren”, legt Sam Van Gerwen van Itho Daalderop uit. “De warmtepompen zijn geïnstalleerd in een compacte 60×60 cm-opstelling en nemen dus heel weinig plaats in, wat ze zeer geschikt maakt voor sociale woningbouw. Een andere troef is dat ze erg onderhoudsvriendelijk zijn en verschillende generaties meegaan. We geven er dan ook 25 jaar garantie op. Eigenaars en beheerders kunnen met andere woorden op hun twee oren slapen en hoeven er na installatie niet meer naar om te kijken.”

Een van de belangrijkste pluspunten van de indivi-duele geothermische warmtepompen in de sociale wooneenheden van De Vloei is dat ze een significante bijdrage leveren aan de realisatie van de klimaatdoelstellingen. “Er is geen energiezuinigere oplossing dan een geothermische warmtepomp, want ze combineert het laagste verbruik met het hoogste rendement”, stelt Sam Van Gerwen.
“Ter illustratie: in vergelijking met een klassieke gaswandketel bedraagt de rendementswinst meer dan 275 %! Daarnaast worden onze geother-mische warmtepompen gevoed door PV-panelen op het dak en vergen ze een minimum aan stroom om de gewenste temperaturen te handhaven. Bovendien hebben ze een positieve impact op het EPB-verhaal, zijn ze bestand tegen de grillen van de energiemarkt en zullen ze tegen 2050 nog steeds aan alle milieunormen voldoen.” 

Sociale huisvesting en individuele geothermische klimatisatie lijkt voor velen een contradictio in terminis. Niets is minder waar, benadrukt Sam Van Gerwen. “We zetten ons af tegen het dogma dat collectieve warmtepompsystemen het summum zijn, aangezien ze niet per se goedkoper zijn en vaak toegevingen vergen op het vlak van individueel wooncomfort. De flexibiliteit van individuele geothermische verwarming is een enorme troef. De bewoners kunnen zelf bepalen wanneer ze verwarmen of passief koelen. Geen overbodige luxe, want de wensen en behoeften kunnen sterk variëren. Los van de individuele voorkeur van de bewoners zal er in zuidgerichte appartementen bijvoorbeeld sneller nood zijn aan koeling, terwijl sommige buren nog volop aan het verwarmen zijn. Om hetzelfde comfortniveau te kunnen garanderen met collectieve warmtepompsystemen moet je met buffervaten en verschillende verdeelkringen werken, wat de HVAC-installatie een stuk complexer en duurder maakt.”

De keuze voor individuele geothermische warmtepompen bewijst dat er niet alleen architecturaal, maar ook op het vlak van technieken steeds progressiever gedacht wordt in de sociale woningbouw. “Een evolutie die wij uiteraard sterk toejuichen. Het is een oplossing die we ook zouden toepassen in een luxueus nieuwbouwproject in Knokke, dus dat spreekt boekdelen”, zegt Sam Van Gerwen. “Kortom: vooruitstrevende en futureproof geothermiesystemen hebben wel degelijk hun plaats in sociale woningbouw en passen perfect binnen het financiële plaatje. De Vloei is een echt ‘textbookproject’, waarbij we alles hebben kunnen afvinken: maximaal comfort, futureproof, duurzaam, onderhoudsvriendelijk, economisch haalbaar en ecologisch voordelig … Het is een
mooi totaalpakket waar we erg trots op zijn!”