Platform voor de bouw
Moderne architectuur, duurzame technieken en een perfecte integratie in een buurt waar een residentieel gebied en de havenindustrie elkaar bijna raken. Met Tivoli GreenCity is een volledig nieuw stadsdeel uit de Brusselse grond verrezen. Bijna vierhonderd wooneenheden gaan er de dialoog aan met de bijzondere economische en multiculturele realiteit. Met de nadruk op een ecologische aanpak.
Niet één of twee, maar liefst vier architectenbureaus en een landschapsarchitect gingen aan de slag met de plannen voor Tivoli GreenCity. Ze zetten er elf gebouwen neer in vijf aparte loten, bekleed met en omgeven door groen. Dankzij die unieke samenwerking tussen verschillende bureaus kreeg elk woonblok zijn eigen identiteit. De witte hoofdtoon en de duurzame invulling verenigen de gebouwen tot een aantrekkelijk, samenhangend geheel. Inclusief twee kinderdagverblijven, vijf binnentuinen, zeven commerciële ruimtes, een werkplaats voor fietsen, wasruimtes, drie nieuwe straten en een publiek plein.
De nieuwe wijk bevindt zich tussen het dichtbevolkte, multiculturele Bockstael en de industriezone van de haven. (Beeld: Simon Schmitt)
Tivoli GreenCity is volledig ingebed in het stadsweefsel. De nieuwe woonwijk verrijst vlak bij het kanaal, op een voormalig Belgacomterrein dat grenst aan de Tivoli-, de Molenbeekse- en de Claessensstraat. Geprangd tussen het dichtbevolkte, multiculturele Bockstael en de industriezone van de haven. Bijna vierhonderd huishoudens zullen er hun intrek nemen. Goed 70 procent van de appartementen is verkocht, de overige 30 procent wordt verhuurd als sociale woning. Die tweespalt tussen een harmonieuze wijk en de interactie met de stad zie je ook terug bij de bewoners. De sociale huurders zijn verspreid over de vijf loten en zijn dus bewust niet in één gebouw verzameld. Het DNA van Tivoli GreenCity is er duidelijk een van sociale cohesie.
Wit voert de hoofdtoon, met hier en daar groene gevelbekleding.
Van bij de start van het project stond een duurzame aanpak voorop voor de ontwikkelaars. Zo is een derde van de wooneenheden energieneutraal. Het volledige complex voldoet aan de passiefstandaard. Het verbruik van de bijna vierhonderd huishoudens in Tivoli GreenCity is dus laag. De bewoners worden bovendien gestimuleerd om maximaal voor alternatieve vervoersmogelijkheden te opteren. De ondergrondse parking telt slechts een kleine driehonderd parkeerplaatsen. Dat is slechts 0,8 standplaats per koopappartement en 0,6 per sociale huurwoning. Daartegenover staan 650 fietsenstallingen en een herstelplaats voor fietsen. De straten op de site zijn zo aangelegd dat doorgaand verkeer niet mogelijk is. Het is geen autovrije zone, maar deze lay-out moedigt zachte mobiliteit wel sterk aan. Voetganger en fietser zijn er koning.
Twee jaar voor de woonblokken vorm kregen, was het startschot voor het Tivoli GreenCity-project al gegeven. In 2016 opende Greenbizz, het economische luik van de gemengde realisatie, de deuren op dezelfde site. Greenbizz brengt duurzame ondernemingen samen onder één dak. Op een oppervlakte van 8.000 vierkante meter denken starters en gevestigde ondernemers na over de circulaire economie, en dat in tal van sectoren: van koffie- tot textielproductie en van eventcommunicatie tot efficiënt energiebeheer.
Tivoli GreenCity omvat bijna vierhonderd wooneenheden.
Vanuit een ecologische visie op stedelijk leven zet de infrastructuur van Tivoli GreenCity de bewoners alvast een flink stuk op weg. De gemeenschappelijke ruimtes van de gebouwen worden gevoed met groene stroom van fotovoltaïsche zonnepanelen, die op elk dak geposteerd zijn. Ook de individuele ventilatietoestellen en warmtewisselaars in de appartementen zijn hierop aangesloten. Over de volledige oppervlakte van de daken – en dus ook onder de zonnepanelen – zijn groendaken aangeplant.
Elk gebouw beschikt bovendien over een dakmoestuin voor gemeenschappelijk gebruik. Wie in Tivoli GreenCity woont, hoeft dus niet op zijn eentje duurzaam te leven: samenwerken is warm aanbevolen. Kopers en huurders ondertekenen een duurzaamheidscharter vooraleer ze hun woning in gebruik nemen. Geen bindend contract met boeteclausules, maar een lijst met richtlijnen hoe ze
dagelijks mee kunnen bouwen aan hun groene wijk.
Dat duurzaamheidscharter is een initiatief van citydev.brussels en PARBAM. Citydev.brussels is eigenaar van het terrein van Tivoli GreenCity en maakte de realisatie van de duurzame, gemengde wijk mogelijk door als aanbestedende overheid de nodige subsidies uit te keren. PARBAM is een bouwpromotor en fungeerde als privépartner voor het woongedeelte van het project.
De opening van Tivoli GreenCity ging gepaard met een groot wijkfeest.
Vanuit dezelfde groene gedachtegang is het waterverbruik collectief opgevat. Tivoli GreenCity vangt regenwater op en hergebruikt het, onder meer voor de gemeenschappelijke wasmachines en de irrigatie van de groenzones. Tegelijkertijd wordt het afvalwater – het zogeheten grijs water – gerecycleerd. Ook de groenzones spelen overigens een belangrijke rol in de waterhuishouding: de vegetatie houdt veel water vast en draagt zo bij tot de vertraging, absorptie, verdamping en infiltratie van het water. De riolering blijft op die manier vrij voor de opvang van het resterende regen- en afvalwater.
Tivoli GreenCity heeft zijn naam duidelijk niet gestolen. De vele inspanningen om een duurzame wijk te ontwikkelen, resulteren in een kleine ecologische voetafdruk. En in een BREEAM communities-keurmerk. Om de succesvolle oplevering van het project te vieren, werd er een groot buurtfeest georganiseerd. Een feest voor de bewoners – alle wooneenheden zijn ondertussen verkocht –, de omwonenden, de bouwpartners én koning Filip. Die massale toost op de opening van Tivoli GreenCity lijkt alvast een geslaagd startschot voor een woon-werksite waar samenhorigheid en respect voor het milieu de belangrijkste waarden zijn.
Louwers Mediagroep
Domein de Herten
Hertsbergsestraat 4
8020 Oostkamp, België
© 1987 - 2024 Louwersmediagroep.
