Wie zal de bouwmeester worden?

Stijn Maeyaert, specialist overheidscontracten bij Tender Law, breekt in deze editie van ‘De Pen’ een lans voor een positieve duurzaamheidstransitie in de bouw- en andere sectoren. Deze transitie gaat hand in hand met maatschappelijk engagement, samenwerking tussen publiek en privaat, en een gezonde portie durf. Daarbij moet de realisatie van de klimaatdoelstellingen in haar ware proportie worden gezien: een uitdading, maar ook een veelbelovende opportuniteit.

Met de fiscale shift naar emissieloze bedrijfswagens zette de federale regering duidelijk de toon voor een geleidelijke verduurzaming van de vervoersvloot in België.Intussen discussiëren ook Europese regeringsleiders verder over het volledig ‘uitfaseren’ van de verkoop van voertuigen met verbrandingsmotoren tegen 2030.

Ontwikkelingen zoals deze tonen aan dat de realisatie van de klimaatdoelstellingen één van de grote werven wordt in Vlaanderen en gedurende de komende decennia een groot deel van de politieke en economische agenda zal bepalen. Evident zet de geplande kernuitstap in 2025 deze doelstellingen in onze regio des te meer scherp.  

Toch blijft het belangrijk om naast alle uitdagingen ook de grote opportuniteiten van een duurzaamheidstransitie te zien. Vaak blijft onze eigen kortzichtigheid en scepsis de grootste barrière voor een toekomstgerichte visie. Onderzoek toont aan dat zelfs ondernemers de snelheid van technologische verandering blijven onderschatten. De Wet van Moore blijft voor de menselijke geest moeilijk vatbaar. Ook vele energie-efficiëntie- en duurzaamheidsprojecten zijn de laatste jaren economisch rendabel geworden. Beleidsbeslissingen in ondernemingen worden helaas nog te vaak beïnvloed door gewoonte- en kuddegedrag en rigide regelgeving en structuren.

Via de Green Deal wil de Europese Commissie tegen 2050 meer dan 1.000 miljard euro inzetten om de bedrijfswereld te helpen de ambitieuze klimaatdoelstellingen te realiseren. Dat gebeurt onder andere door bedrijven te ondersteunen bij onderzoek en ontwikkeling van nieuwe technologieën. Maar ook de overheid staat voor een gigantische uitdaging. De Tijd wees in maart 2018 reeds op de enorme achterstand in overheidsinvesteringen op het vlak van infrastructuur ten opzichte van de ons omringende landen.[1] Deze nood aan investeringen gaat gepaard met andere uitdagingen, zoals vergrijzing, vergroening, verkleuring, het aanpakken van onze ruimtelijke ordening en de steeds sneller wijzigende internationale markt waarop onze bedrijven moeten wedijveren. Hoe al deze projecten in de bestaande budgettaire context kunnen worden gerealiseerd, blijft een groot vraagteken. 

Idealiter bieden ook de reeds gekende samenwerkingen tussen de publieke en private sector – waaronder publiek-
private samenwerking (PPS), overheidsopdrachten en concessies – overheden, burgers en ondernemingen de kans om een maatschappelijk gedragen transitiepad gezamenlijk te financieren. Toont het welslagen van infrastructuurfondsen en coöperaties de laatste jaren niet aan dat ook particulier spaargeld maatschappelijke investeringen kan helpen realiseren? Via participatie en garanties van overheden zouden ondernemers, mede gesteund door burgers en hun spaargeld, ambitieuze en risicovolle projecten in de markt moeten kunnen brengen om de vergroening van onze leefomgeving te versnellen en de internationale concurrentiepositie van ons land te versterken.  

[1] https://www.tijd.be/politiek-economie/belgie/economie/sire-het-land-brokkelt-af/9988392.html

De Pen wordt doorgegeven aan Kathleen Dewulf, Managing Partner bij Global Estate Group.