“Woon- en leefcomfort gaan veel verder dan barrièrevrijheid”

Een van die trends is ‘barrièrevrijheid’: het wegwerken van dorpels of niveauverschillen tussen living en terras, zodat de drempel voor rolstoelgebruikers en kleine kinderen om zich naar buiten te begeven letterlijk en figuurlijk verdwijnt. Een vragenronde bij specialist Schüco leert ons echter dat barrièrevrijheid geen doel op zich mag zijn en dat er heel wat complexiteit achter schuilgaat. “Barrièrevrijheid is slechts een onderdeel van de queeste naar comfort, net als bedienbaarheid”, benadrukt Joep Römgens (Head of Engineering BeLux). “Wij trachten steeds het volledige plaatje te bekijken en geïntegreerde totaalconcepten te ontwikkelen die eenvoud en verfijning uitstralen.”

De nadrukkelijke focus op duurzaamheid en technische performantie, grote raampartijen met steeds dikkere beglazing, de vervaging tussen binnen- en buitenruimte, de vergrijzing en de bijbehorende behoefte aan levenslang wonen …: het zijn architecturale en maatschappelijke tendensen die een doorslaggevende impact hebben op de ontwikkeling van raam-, deur- en schuifraamsystemen. “De traditionele terrasdeur met dorpel is achterhaald, want er zijn inmiddels drempelloze systemen voorhanden die probleemloos de vereiste lucht- en waterdichtheid garanderen en er ook nog eens piekfijn uitzien. Maar woon- en leefcomfort gaat veel verder dan alleen toegankelijkheid en ‘barrièrevrijheid’. Zeker in assistentiewoningen en zorggebouwen is bedienbaarheid een minstens even belangrijk aandachtspunt. Het is essentieel om daar – binnen de context van een gebouwontwerp – goed over na te denken en de bestaande EN-normen effectief te handhaven”, stelt Joep Römgens. 

Vlot bedienbare ramen, deuren en schuiframen: het is geen overbodige luxe. Een gebouw dat toegankelijk is voor andersvaliden is lovenswaardig, maar biedt weinig meerwaarde als de handgrepen zich als vanouds in het midden bevinden – bij standaardramen op een hoogte van circa 1,6 meter – en de ramen dus zeer moeilijk te openen en/of te sluiten zijn vanuit een rolstoel. “Een ander aandachtspunt is het gewicht van het glas. Grote raampartijen met driedubbele beglazing zijn in, maar kunnen behoorlijk zwaar zijn – zelfs in die mate dat het een hele klus is om ze manueel te openen en/of te sluiten, zeker vanuit een rolstoel. Het is dus cruciaal om ook de vereiste bedieningskracht, die bepaald wordt door de glasopbouw, de kipopening, de greeppositie en de raamafmeting, aan te passen aan de noden en behoeften van bewoners en gebruikers”, vult Joep Römgens aan. 

De ontwikkeling van barrièrevrije en vlot bedienbare toepassingen brengt logischerwijs een heel pak technische uitdagingen met zich mee. “Het is vaak balanceren op een dunne koord”, geeft Joep Römgens aan. “Hoewel onze barrièrevrije systemen er over het algemeen zeer strak en minimalistisch uitzien, gaat er heel wat R&D, technisch vernuft en complexe mechanica achter schuil. Hetzelfde geldt voor de positionering van hendels en de krachten die nodig zijn om ze te bedienen. Plaats je ze op de onderregel, dan heeft dat implicaties voor de interne morfologie van onze profielen. Bovendien hebben we een aantal specifieke onderdelen ontwikkeld om de bedieningskracht te reduceren en zelfs speciale raamtypes (bijvoorbeeld hoge ramen met een lage greep) vlotter te kunnen openen en sluiten. Denk onder meer aan een zachtere, makkelijker in te drukken dichting, een kabelmechanisme tussen het kozijn en de vleugel dat het mogelijk maakt om ramen makkelijker te sluiten en openingshulpen op basis van een ingenieus veersysteem. Daarnaast zijn er uiteraard ook nog digitale smart building-toepassingen voorhanden, waar Schüco eveneens erg sterk in is. Bediening met knopjes, via een smartphone, op basis van stemgeluid of automa-tische aansturing door middel van weer- of CO₂-sensoren: het is allemaal mogelijk, en dat uiteraard met de nodige aandacht voor veiligheid!”

Als bewoner of gebruiker merk je echter niets van al deze achterliggende complexiteit. En dat is uiteraard geen toeval, zegt Joep Römgens. “We maken er een erezaak van om totaaloplossingen te ontwikkelen die er strak en eenvoudig uitzien en die aandachtspunten zoals gebruiksgemak, barrièrevrijheid, normconformiteit, optionele digitale toepassingen enzovoort optimaal met elkaar verzoenen. Kortom: we mikken niet op de ontwikkeling van afzonderlijke producten, maar op geïntegreerde concepten die het comfortniveau van woningen en gebouwen voor iedereen naar een hoger niveau tillen. Dit koppelen we steevast aan een verfijnde esthetiek en een slanke vormgeving, want het oog wil natuurlijk ook wat. Zo maken we een wezenlijk verschil qua woonbeleving en dragen we tevens ons steentje bij aan de technische en thermische optimalisatie van de buitenschil. Twee vliegen in één klap!”