The Louise, een torengebouw langs de Louizalaan in Brussel dat 90 meter hoog is en 24 verdiepingen telt, onderging onlangs een grondige renovatie. De werken omvatten de vernieuwing van de gevels en de technische installaties, evenals de herinrichting van de kantoorruimtes in de sokkel en de toren. Het doel van de renovatie was om de toren aan te passen aan de nieuwe normen inzake comfort en energie-efficiëntie, met respect voor de oorspronkelijke architectuur. Missie geslaagd!
Na bijna drie jaar hard labeur legde het team onder leiding van Éric Cantillon, projectdirecteur bij CIT Blaton, de laatste hand aan enkele ultieme details alvorens de werf op 6 mei officieel af te sluiten. Éric Cantillon: “We hebben het gebouw volledig ontmanteld, waarbij alleen de basisstructuur overbleef. Het interieur en de gevels van de Louizatoren werden van a tot z afgebroken … of eerder van z tot a. Onze teams namen eerst de bovenste verdiepingen onder handen en daarna de onderste, om het gebouw vervolgens van boven naar onder herop te bouwen in plaats van van onder naar boven zoals gewoonlijk. Dit om al het bouwafval te kunnen verwijderen zonder de pas gerenoveerde verdiepingen te beschadigen.”
Met een hoogte van 90 meter beschikt The Louise over een bovengrondse oppervlakte van 28.500 m² en 24 verdiepingen – nu ja, bijna, want zoals in elk bank- of verzekeringsgebouw bestaat de dertiende verdieping niet, bijgeloof troef! De toren heeft ook twee bijgebouwen van respectievelijk vier en zes verdiepingen. Als klap op de vuurpijl herbergen de drie kelderniveaus een ondergrondse parking, een fietsenstalling, technische ruimtes en kleedkamers – goed voor in totaal 9880 m².
Een grote hoeveelheid beton werd ter plaatse gestort. Het aandeel prefab bleef beperkt tot 280 kolommen en balken, 1662 m² vloerplaten en maar liefst 328 elementen voor de trappenhuizen, die allemaal opnieuw werden opgetrokken.
Elk project – zeker als het om een omvangrijke realisatie gaat – brengt de nodige uitdagingen met zich mee. Bij The Louise schuilde de grootste moeilijkheid in de logistiek. Het gebouw ligt midden in de stad en is omringd door woningen, wat de aanvoer van materialen en de afvoer van bouwafval aanzienlijk bemoeilijkte. Bovendien liggen de aanpalende straten zeer dicht bij het gebouw. Veiligheid was dan ook een essentieel aandachtspunt, want er mocht uiteraard niets naar beneden vallen met het risico om toevallige passanten te verwonden.
Een andere belangrijke uitdaging was dat het gebouw niet beschermd is, maar wel de nodige erfgoedwaarde heeft. De gevels werden dan ook op identieke wijze gereconstrueerd. De oude profielen werden tot op de millimeter nauwkeurig nagemaakt en hetzelfde type beglazing – zij het met veel betere thermische isolatie – werd gebruikt om de oorspronkelijke uitstraling opnieuw te verkrijgen. Puur maatwerk, uitgevoerd volgens de regels van de kunst.
Ook duurzaamheid was een cruciale prioriteit. Zo werden de ambities tijdens de werkzaamheden opgeschroefd naar CO2-neutraliteit en werden de oorspronkelijke plannen gewijzigd om op een na alle verwarmingsketels te verwijderen en te vervangen door een grote, veel milieuvriendelijkere warmtepomp. The Louise is tevens uitgerust met groendaken en PV-panelen. Het energieverbruik zal verder dalen dankzij een nieuw ventilatiesysteem, hoogperformante dubbele beglazing en een efficiënt koelsysteem in het plafond, wat allemaal van meet af aan voorzien was. De toekomstige gebruikers zullen eveneens profiteren van geavanceerde technologie waarmee ze het gebouw per zone kunnen beheren. Iedereen kan onder meer het licht- en verwarmingsniveau in zijn of haar eigen zone aanpassen en de zonwerende screens bedienen via een smartphoneapp.
“Omdat de keuze voor een duurzamer gebouw pas na de start van de werken werd gemaakt, schoof de deadline op. Daardoor hebben we The Louise opgeleverd in mei 2024 in plaats van september 2023, zoals oorspronkelijk gepland”, legt Éric Cantillon uit.
In omvangrijke renovatieprojecten als The Louise telt elke millimeter en is uiterste precisie een
absolute vereiste. Vandaar dat Landmeetkunde & Expertiseburo Teugels werd ingeschakeld om ervoor te zorgen dat de vertaling van plannen naar praktijk tot in de puntjes klopte. “We vieren dit jaar onze
vijftigste verjaardag, dus het ‘bouwmeten’ heeft al lang geen geheimen meer voor ons”, stelt
gedelegeerd bestuurder Steven Buytaert.
Tekst Tim Janssens | Beeld Yvan Glavie
Landmeetkunde & Expertiseburo Teugels was – gespreid over verschillende fases – van begin tot eind betrokken bij de realisatie van The Louise. “In eerste instantie gingen we na of de theoretische architectuurplannen overeenstemden met de werkelijkheid en of er eventueel aanpassingen nodig waren. Nadien verzorgden we de maatvoering voor hoofdaannemer CIT Blaton, waarbij we de nieuwe plannen ter plaatse uitzetten op de verschillende verdiepingen met behulp van ons total station. Een klus die de nodige expertise vereiste en die wij dus met plezier voor onze rekening namen”, vertelt Steven Buytaert.
Vijftig jaar ervaring
Met vijftig jaar ervaring achter de kiezen heeft Landmeetkunde & Expertiseburo Teugels al heel wat watertjes doorzwommen en is het een vaste waarde in de sector. Toch had The Louise nog enkele specifieke uitdagingen in petto. “De voornaamste moeilijkheid schuilde in het feit dat alle opmetingen gelinkt en geïntegreerd moesten worden in één model. Bovendien was het een hoog gebouw, wat ons werk er niet eenvoudiger op maakte”, legt Steven Buytaert uit. “Gelukkig beschikken we over ruim voldoende knowhow om projecten van dergelijke omvang en complexiteit tot een goed einde te brengen. Het was ook niet de eerste keer dat we samenwerkten met CIT Blaton en de betrokken werf- en projectleiders. We kennen die mensen al jaren, dus zij weten wat ze aan ons hebben en vice versa. Er zijn inmiddels al plannen voor een volgend project, dus we kijken er reeds naar uit!”