Qua comfort staan de 75 woonentiteiten mijlenver van het oorspronkelijke gebouw, maar qua look-and-feel werd de sereniteit van het klooster in ere gehouden. Eenvoud is het codewoord, zowel op het vlak van architectuur als materiaalkeuze. Toch is ‘Karmel by C’ geen saaie site, integendeel. Het is een woonerf dat de brug slaat tussen rust en dynamiek.
Toen de Karmelietessen in 2014 het slotklooster verlieten, bleek het niet realistisch om de bestaande gebouwen om te vormen tot hedendaagse woon-entiteiten. Promotor Cordeel kreeg dan ook de toestemming om de site volledig te transformeren. “Uiteindelijk besloot het de kapel te behouden en om te toveren tot een geheel met vijf grondgebonden eengezinswoningen”, aldus Hendrik Van Hese, managing architect van ARCH & TECO. “Het slotklooster werd intussen vervangen door een wooncomplex met drie bouwlagen, waarin 37 assistentiewoningen zijn ondergebracht. Voorts is in de tuin een nieuw appartementsgebouw met 33 woonunits opgetrokken.”
Bij het ontwerp van de assistentiewoningen zocht en vond ARCH & TECO inspiratie in de contouren van het klooster en het principe van een pandgang. “We wilden de potentierijke context van de site aangrijpen om een kwaliteitsvol woonproject te creëren dat verankerd is in en verweven is met de omgeving”, vertelt Hendrik Van Hese. “Het nieuwe volume werd opgetrokken met een vierkante plattegrond rond een centrale binnentuin. We koppelden het los van het bestaande slotklooster om de introverte kloostersite open te breken en de relatie met de buurt te optimaliseren.”
De assistentiewoningen zijn aan een centrale pandgang gekoppeld. Dankzij het opentrekken van de gevel op het gelijkvloers ontstond een naadloze overgang met de binnentuin. “Op de verdiepingen kozen we voor een meer gesloten binnengevel van de pandgang om een intiemere sfeer te creëren”, legt Hendrik Van Hese uit. “Het bestaande klooster was niet alleen een inspiratiebron voor de architectuur, maar ook voor het materiaalgebruik. Zo kozen we voor rood-oranje genuanceerde bakstenen, die in het hoofdgevelvlak in wildverband zijn gemetseld. De invulvlakken zijn in verticaal halfsteensverband uitgewerkt. In combinatie met de verticale stapeling van de niveaus en de inpandige terrassen resulteerde dit in een massief en eenvoudig gevelbeeld dat toch wordt opengebroken door een subtiel spel van texturen.”
Om de bestaande kloostertuin zoveel mogelijk te vrijwaren, is het appartementencomplex maximaal tegen de rand van de site gebouwd. “Dankzij de vormgeving en de inplanting van het volume ontstond er opnieuw een kwalitatieve binnentuin”, vertelt Hendrik Van Hese. “Het liet ons ook toe om de grote plataan te behouden. De hoogte werd beperkt tot drie bouwlagen, weliswaar met een teruggetrokken vierde niveau. Deze laatste bestaat uit twee losstaande volumes. De gevels van dit niveau zijn afgewerkt met zwart houten latwerk, dat sterk contrasteert met de witte buitenbepleistering van de luifel en de onderliggende verdiepingen. Zo verkrijgen we een extra horizontale gelaagdheid in het volume, waardoor het minder log lijkt en de omgeving niet overstemt.”
De gevel van het gelijkvloers is afgewerkt met natuursteen. Dankzij deze materiaalkeuze ontstaat het visuele effect van een ‘sokkel’ die aansluit bij de groene omgeving. Door de gevel van de eerste en derde verdieping af te werken met een witte buitenbepeistering, krijgt het geheel een bepaalde gelaagdheid qua textuur, materiaal en diepte. Architect Van Hese: “In combinatie met een repetitieve plaatsing van de raamopeningen, de inpandige terrassen en de teruggetrokken bouwlaag heeft het in se zeer zware volume toch een erg lichte en toegankelijke uitstraling. De link naar de sereniteit en rust van voorheen is duidelijk. Weliswaar zijn deze waarden vandaag overgoten met een sausje van comfort en esthetiek.”
TECHNISCHE FICHE
Bouwheer Cordeel (Temse)
Architect ARCH & TECO (Gent)
Hoofdaannemer(s) Cordeel (Temse)