Begin 2020 schreef Multifunctioneel Centrum (MFC) Zonnebos een opdracht uit voor het ontwerp van een nieuwe thuis met 88 slaapkamers voor kinderen in het buitengewoon onderwijs en tien voor opvoeders. In een uithoek van de bestaande campus in ‘s-Gravenwezel maakte het intussen plaats voor een internaat met zeven leefgroepen, waarvan drie IPO-leefgroepen (Internaat met Permanente Openstelling).
Zonnebos heeft zijn naam niet gestolen. Het ligt niet in een van de villaverkavelingen van ‘s-Gravenwezel, maar aan de rand van een bos, met zelfs nog wat land- en tuinbouw in de omgeving. De architecten van czaar probeerden dan ook een gebouw te ontwerpen dat deel uitmaakt van die omgeving. Daarom gebruikten ze zand- en aardekleurige gevelbaksteen en donker schrijnwerk dat ermee contrasteert. Een samenspel van diverse metselwerkverbanden en subtiele verspringingen geeft de gevels een speels karakter.
De nieuwbouw dient zich aan als een compact balkvormig volume met twee bouwlagen dat zich langs de rand van het bos plooit. Door die plooiing ontstaat een grote binnentuin. De zestien nieuwe bomen die daarin worden aangeplant, moeten het groene karakter van de site versterken. Sommige bestaande bomen worden overigens erg waardevol geacht.
Binnen zijn de zeven leefgroepen opgevat als autonome wooneenheden, volgens een huiselijke logica. Zo bestaat elke leefgroep uit een inkomhal, dertien tot vijftien slaapkamers, gedeelde douches en wc’s, een keuken, een spelkamer en een leefruimte met private buitenruimte, die via buitentrappen rechtstreeks verbonden is met de binnentuin.
“De relatie van het nieuwe MFC met de eerder gebouwde en landschappelijke context – met in het bijzonder het behoud van de grote eiken – vormt samen met het kleinschalige en huiselijke karakter de essentie van ons ontwerp. De veelheid aan plekken met verschillende sferen moet iedereen de kans geven om zich hier thuis te voelen”, zeggen architecten Toon Tweepenninckx en Mattias Vansteenkiste (czaar). Op die van de kleuters na grenst elke leefruimte aan een spelkamer. “De deuren van tegenoverliggende slaapkamers zijn maximaal geschrankt. Dit versterkt de privacy.”
“Hoewel de opdracht was toegewezen via een Design & Build-procedure, hebben we de opdrachtgever en de toekomstige gebruikers tijdens de werffase zoveel mogelijk de kans gegeven om het bouwproject verder naar hun hand te zetten. Dit leidde tot een aantal kwalitatieve aanpassingen en een groter gevoel van betrokkenheid bij GO!, Scholengroep Invento en het MFC.”
Een administratieve zone vormt het scharnierpunt tussen zowel de leefgroepen als tussen de publieke inkomzone en de binnentuin. Ze strekt zich uit over het gelijkvloers en de eerste verdieping. De hoofdinkom van de administratie vormt tegelijk de toegang naar de voordeuren van twee leefgroepen op de verdieping. De kantoren op de begane grond zijn via een interne gang verbonden met de drie IPO-leefgroepen.
In de grote wasserij zal een personeelslid wassen en strijken voor de kinderen van de zeven leefgroepen. Deze wasserij is rechtstreeks toegankelijk, zodat de wasbeurten het dagelijks leven in de verschillende leefgroepen niet verstoren. “Bijkomend krijgen de IPO-leefgroepen een eigen wasserij, waar met enkele kleinere wasmachines de dagelijkse wasbeurten kunnen worden uitgevoerd. We hopen dat dit een meerwaarde kan vormen met het oog op de ambities voor de creatie van een huiselijke omgeving, waarin kinderen optimaal kunnen opgroeien tot zelfstandige personen.”
Op de verdieping kijken de vergaderzalen uit over de gemeenschappelijke binnentuin, met een kitchenette die rechtstreeks toegankelijk is vanuit de gang. Ook op de verdieping bevinden zich drie personeelstoiletten en een doucheruimte, een serverlokaal, bergingen en onderhoudslokalen. “Zowel de doucheruimte als het derde toilet zijn rolstoeltoegankelijk uitgewerkt.”
In een volgende fase wordt het oude gebouw van het MPI gerenoveerd om het in de toekomst te kunnen gebruiken voor dagonderwijs.
Arido – Raamdecoratie
Als specialist in raamdecoratie heeft Arido (Izegem) sinds 1995 een indrukwekkend palmares opgebouwd, in België en in het buitenland. In MFC Zonnebos stond het in voor de verduisteringsgordijnen in alle kamers en voor ‘in-between’-stof in de leefruimtes. “We plaatsten er ook de rolgordijnen op de nooddeuren”, licht bestuurder Kaat Bekaert toe. “Die moeten op de deur zelf hangen, er mag immers niets in de weg zitten om ze in geval van nood snel te kunnen openen.” Verder bracht Arido ook de verticale pvc-lamellen voor de keukenvensters aan. “Zonnebos sprak slechts een deel van onze mogelijkheden aan. We beschikken over een eigen confectieatelier. Daarmee hebben we een vrij unieke positie in België. We maken niet alleen gordijnen, maar stofferen ook meubelen. Naast stoffen werken we met harde materialen zoals hout, aluminium en pvc, voor lamelsystemen. En we staan waar nodig in voor de motorische aansturing.”
Parijs, Londen, Moskou, Cannes, Genève, Lausanne … In deze en andere mondaine buitenlandse steden droeg Arido al zorg voor de raamdecoratie in de betere hotels. “In eigen land zijn we daarnaast ook erg actief in woonzorgcentra, scholen en ziekenhuizen zoals UZ Leuven, AZ Damiaan in Oostende en momenteel Sint-Lucas in Gent. Ook de goudkleurige gordijnen van de Mechelse stadsfeestzaal Cinéma Lumière zijn van onze hand. Bij de – voorlopig – eerder onconventionele opdrachten hoort de raamdecoratie voor de herbestemming van de aan de eredienst onttrokken kerken in Schelderode, Wielsbeke en Beitem.”
In opdracht van hoofdaannemer Dethier voerde Koninckx Schilderwerken (Kapellen) alle schilderwerken uit in de nieuwbouw van MFC Zonnebos. Het resultaat mag er wezen.
Tekst Koen Mortelmans | Beeld Koninckx Schilderwerken
Architectenbureau czaar, Dethier en Koninckx zijn geen onbekenden voor elkaar. Ze werkten ook al samen in de basisschool annex kinderdagverblijf Ulens in de Brusselse gemeente Sint-Jans-Molenbeek. En met Dethier eveneens in basisschool De Glinster in Zellik. “Zonnebos was dan ook een eerder routineus project voor ons”, zeggen zaakvoerders Simon Koninckx en Stephanie Van Look. “Het is wel een erg mooi project om in ons portfolio te tonen. We hebben er ongeveer twee maanden gewerkt, met inzet van vier medewerkers.”
De wanden en plafonds van de kamers van de leerlingen en opvoeders zijn geschilderd in crèmewit (RAL 9010), op telkens een groene (NCS S2005S-G40Y) accentwand na. “De wanden van de gangen hebben we eveneens wit (RAL9001) geschilderd. De plafonds niet, want die zijn afgewerkt met akoestische tegels”, legt Simon Koninckx uit. Zijn schilders pakten ook de deuren aan. “De deuren zijn gemaakt van HPL, maar we hebben de houten dagkanten wel voorzien van een beschermende transparante vernislaag. En de kaders hebben we gelakt in gebroken wit (RAL 9016).”
Ervaring en groei
Nadat hij elders in de sector al veel ervaring had opgedaan als schilder en later als projectleider richtte Simon Koninckx vijf jaar geleden zijn eigen bedrijf op. Dat is intussen uitgegroeid tot een kmo met een twintigtal medewerkers, waarvan enkelen in dienstverband en de overigen als vertrouwde onderaannemers. Echtgenote Stephanie Van Look, die ook de nodige ervaring opdeed in een bestaand schildersbedrijf, stapte tijdens de groeiperiode volop mee in de eigen zaak. “We zijn oorspronkelijk gestart met schilderwerken aan privéwoningen, maar bieden intussen totale interieur- en renovatiewerken aan. Aangezien we in het verleden ervaring opdeden in schilderwerk in de grootbouw, blijven we dit uiteraard aanbieden. Zo hebben we intussen al meerdere opvallende gebouwen in de publieke sector aangepakt, zoals Academie Forum 11 in Puurs”, aldus Simon Koninckx. “Dichter bij huis werken we ook mee aan de renovatie van de sociale woonblokken in de Antwerpse wijk Luchtbal, die mee het karakter van de wijk bepalen.”