Learning & Innovation Center met futuristische look

Hoewel de Vrije Universiteit Brussel en de Université Libre de Bruxelles zich op één site bevinden, zijn het altijd twee visueel gescheiden campussen geweest. Het nieuwe Learning & Innovation Center brengt daar nu echter verandering in. Met de duale functie van incubatiekamer voor innovatie én netwerkcentrum slaat dit bijna-energieneutrale gebouw zowel operationeel als architecturaal de brug tussen de twee universiteiten. Het is een compact volume met een futuristische look dat zich situeert op een rotonde die het hart van de site zal vormen.

Het Learning & Innovation Center is een ambitieus bouwproject dat door Beliris in opdracht van beide universiteiten wordt gerealiseerd. De lat werd hoog gelegd, zowel op het vlak van architectuur als duurzaamheid, flexibiliteit en functionaliteit. De ontwerpopdracht werd toegekend aan evr-architecten en A229, die het uitgebreide eisenpakket vertaalden in een compacte stapeling van auditoria, leeromgevingen, vergaderplekken en polyvalente ruimtes, ateliers, kantoren, archief- en informaticalokalen, een bibliotheek … Het architecturale concept oogt met de trapeziumvorm, de vele glaspartijen en de rastering bijzonder futuristisch. Ook het verdiepte plein in de vorm van een rotonde draagt daartoe bij. Dit biedt toegang tot het cafetariaterras en zal een ontmoetingsplaats in de echte zin van het woord worden. De wanden van deze ‘uitholling’ zijn immers uitgewerkt als een amfitheater voor rust en ontspanning.

Het Learning & Innovation Center heeft een bruto oppervlakte van bijna 9000 m², verdeeld over acht bouwlagen (waarvan één ondergronds). De basisstructuur werd opgetrokken met balken, zichtbare ronde kolommen en platen in beton met vides. “De buitenkant bestaat volledig uit vliesgevels met screens, driedubbel glas en champagne-/antracietkleurig schrijnwerk”, vertelt Kevin Waltzing, projectleider bij Artes Roegiers. “Het gebouw werd afgesloten met een resitrixdak dat gedeeltelijk als groendak wordt ingericht. Binnen werd er gekozen voor een afwerking met grijze tapijtvloeren, betonnen kernwanden, houtlook en witte wandbekleding, witte SAPP-plafonds met microperforaties en meranti schrijnwerk.”

Ook op duurzaamheidsvlak is het Learning & Innovation Center erg progressief te noemen, want het is opgevat als een passiefconstructie. “De externe energiebijdragen worden geoptimaliseerd dankzij de gordijngevels die – indien nodig – kunnen worden verduisterd”, verduidelijkt Kevin Waltzing. “De binnenstructuur in zichtbeton zorgt voor een aanzienlijke thermische inertie én een thermische faseverschuiving die in de zomer resulteert in comfortabele binnentemperaturen. Logischerwijze voorzagen we ook een excellente isolatie, die wordt gecombineerd met koeling/verwarming door middel van warmtepompen en een uitgebreide PV-installatie op het dak. Natuurlijk staat duurzaamheid niet uitsluitend gelijk aan een minimaal energieverbruik. Daarom werd er in dit project eveneens veel aandacht besteed aan het aspect water. Zo wordt er een infiltrerende verharding aangelegd en is er een wadi voorzien. Deze dient voor verdere infiltratiemogelijkheden van de overstort van de regenwaterputten. Pas wanneer de wadi overloopt, wordt het regenwater in de riolering geloosd. Daarnaast werd op de septische put een rietveld aangelegd voor de zuivering en het hergebruik van het zwart water.”

Als multidisciplinaire bouwgroep die gespecialiseerd is in nieuwbouw, renovatie, restauratie, burgerlijke bouwkunde, waterbouw, technieken enzovoort heeft Artes Groep al veel op zijn conto. Toch is de onderneming bijzonder trots op dit project, niet in het minst omdat het een visitekaartje is van haar expertise op het vlak van complexe panden. “We hebben de ruwbouw niet voor niks met eigen mensen en materieel gebouwd”, vertelt Kevin Waltzing. “Het was een uitdaging om u tegen te zeggen, zeker vanwege de vele vides op verschillende plaatsen.

 Daarom moesten we bijzonder creatief omgaan met het zoeken en ontwikkelen van ondersteuningen. Verder dienden we voor dit project het onderste uit de kan te halen wat betreft de coördinatie, vooral gezien de complexe technieken en vereiste hoge afwerkingsgraad.”    

Rietland – Rietvelden voor de zuivering van afvalwater

Een van de duurzame aandachtstrekkers in het Learning & Innovation Center is zonder twijfel het beluchte rietveld voor de zuivering van het sanitaire afvalwater. Dit werd aangelegd door Rietland uit Minderhout, dat zich al sinds 1994 in dit soort oplossingen specialiseert. “We kunnen bogen op de samenwerking met Global Wetland Technology, een internationaal consortium van experts in het domein van rietvelden”, vertelt oprichter en zaakvoerder Dion van Oirschot. “Onder meer dankzij deze contacten konden we enkele unieke concepten ontwikkelen, zoals de Phytoair® en het ondergrondse systeem Phytoparking®, dat dezelfde technologie combineert met een groen parkeervak.” Ook het Learning & Innovation Center koos voor de Phytoair®, maar door de beperkte ruimte moest er een erg compacte uitvoering worden ontwikkeld. “Uiteindelijk slaagden we erin om binnen een kader van betonnen wanden naast het gebouw een oplossing met een capaciteit van 28,5 m³/dag aan afvalwater te implementeren”, vervolgt Dion van Oirschot. “Het rietveld heeft een oppervlakte van 250 m³, verdeeld over twee deelbekkens van respectievelijk 150 en 100 m³ aan weerszijden van de ingang. Het afvalwater bestaat voornamelijk uit toiletspoelwater. Dit wordt bezonken in een grote septische put en loopt over in een pompput met twee pompen die het vervolgens naar het rietveld brengen. Daarnaast zijn er twee luchtblowers geïnstalleerd die het rietveld vanaf de bodem van zuurstof voorzien, zodat de bacteriën in het systeem optimaal hun zuiverend werk kunnen doen.”