Interlabocampagnes bevorderen algemene bouwkwaliteit

Meten is weten, ook in de bouwsector. Vandaar dat er jaarlijks duizenden materiaalproeven worden uitgevoerd in de labo’s van fabrikanten en externe controlelaboratoria. Maar hoe weten zij of ze goed werk leveren en accuraat testen? Om antwoord te krijgen op deze belangrijke vraag zet BE-CERT geregeld interlabocampagnes op poten. Voor cement is dit zelfs een jaarlijkse traditie. “Aangezien de statistische resultaten van onze interlabocampagnes een ideale graadmeter vormen voor de werking van labo’s en de betrouwbaarheid van testmethodes, willen we hier in de toekomst nog sterker op inzetten”, klinkt het. 

Als certificatie-instelling voor stortklaar beton, mortel en de bijbehorende grondstoffen heeft BE-CERT een behoorlijk uitgebreid takenpakket. Naast certificatie en inspectie in het kader van CE-, BENOR- en ATG-attestering spitst BE-CERT zich ook toe op metrologie, met de kalibratie en verificatie van laboratoriumuitrusting. Ter ondersteuning van al deze activiteiten worden geregeld interlabocampagnes georganiseerd. “Dit houdt in dat we verschillende labo’s testen laten uitvoeren op hetzelfde product, zodat ze kunnen nagaan hoe ze scoren ten opzichte van andere laboratoria”, vertelt Laurence De Meyst, Certification Expert & Auditor en tevens overkoepelend coördinator van de interlabocampagnes bij BE-CERT. “Dit gebeurt al bijna twintig jaar voor tal van sectoren waarin we actief zijn: cement, kalk, vliegas, hulpstoffen, granulaten, metselmortel … Het is op zich dus geen nieuw gegeven, maar wel een belangrijk onderdeel van onze dienstverlening.”

Grondige statistische analyse

De labo’s die deelnemen aan een interlabocampagne van BE-CERT moeten op regelmatige basis testen uitvoeren op een identiek staal uit dezelfde batch. “Wij verzamelen alle testparameters en resultaten en onderwerpen ze vervolgens aan een grondige statistische analyse. Nadien gieten we dit in een overzichtelijk rapport, waarin we duidelijk aangeven hoe de door labo’s verkregen resultaten zich tot elkaar en het algemene gemiddelde verhouden. Dit gebeurt uiteraard anoniem, op basis van een gepersonaliseerd volgnummer per labo. De resultaten zijn vrij te raadplegen via ons Extranet”, zegt Dimitri Peeters, Inspection & Metrology Officer bij BE-CERT. 

“Cruciale nuance: wij doen geen uitspraken over wat de juiste testwaarde is of zou moeten zijn”, benadrukt Laurence De Meyst. “Dat is voor de meeste uitgevoerde testmethodes ook niet mogelijk. De meerwaarde schuilt in het grote aantal objectieve data en de geregistreerde gemiddeldes en standaardafwijkingen: wie ver van het gemiddelde zit, weet dat er allicht iets schort aan zijn uitvoeringsmethode of apparatuur en kan dit gebruiken als uitgangspunt om eventuele problemen te detecteren. Labo’s benutten de testen in het kader van zo’n interlabocampagne ook vaak om medewerkers op te leiden. Als de onderlinge testresultaten blijken af te wijken, weten ze dat er intern iets fout loopt (werking personeel, kalibratie van meettoestellen, de testprocedure an sich …) en kunnen ze meteen bijsturen.”

Hoger doel

Waar de interlabocampagne voor cement ieder jaar plaatsvindt, gebeurt het in andere sectoren eerder ‘on demand’. “Als er onzekerheid is over een bepaalde testmethode of als er toch veel afwijkingen blijken te zijn tussen verschillende labo’s, dan kan er vanuit de sector een vraag komen om zo’n interlabocampagne te organiseren. Ook bij klachten van fabrikanten over bepaalde externe controlelaboratoria kunnen de resultaten van onze interlabo’s een belangrijk ijkpunt vormen. Tot slot kunnen we uiteraard ook zelf het initiatief nemen, bijvoorbeeld ter validatie van bepaalde criteria die we hanteren. Het hogere doel ligt voor de hand: nog nauwkeuriger te werk gaan en zo de algemene bouwkwaliteit bevorderen”, legt Laurence De Meyst uit. “Voor gecertificeerde productie-eenheden is voor een aantal sectoren de deelname aan de interlabocampagnes die door BE-CERT georganiseerd worden overigens verplicht, waardoor de producent de betrouwbaarheid van de uitgevoerde proeven onder certificatie aantoont.”

Dat de interlabocampagnes van BE-CERT wel degelijk een verschil kunnen maken, blijkt onder meer uit de discussie die momenteel gaande is over C₃A-bepaling. “Via een van onze interlabo’s voor cement zagen we meteen dat de twee toegelaten meetmethodes verschillende resultaten opleveren. Vandaar dat nu op Europees niveau bekeken wordt of de norm moet worden aangepast en er één specifieke meetmethode moet worden opgelegd. Onze interlabocampagnes kunnen dus helpen om bepaalde procedures verder te verfijnen”, geeft Dimitri Peeters aan. 

Zowel labo’s van fabrikanten als externe controlelaboratoria kunnen hier hun voordeel mee doen. De interlabocampagne voor cement klokt telkens af op een zeventigtal deelnemers – hoofdzakelijk uit België, maar ook uit andere landen binnen en buiten Europa. “Dat is zeker niet slecht, al geldt: hoe meer deelnemers, hoe beter”, onderstreept Laurence De Meyst. “Bovendien zouden we er in de andere sectoren graag wat meer regelmaat in krijgen – bijvoorbeeld via tweejaarlijkse campagnes – om de vinger nog beter aan de pols te houden. We leveren alleszins veel inspanningen om het proces te optimaliseren. Zo moet op termijn alles digitaal verlopen via het Extranet van BE-CERT. Bovendien hebben we zeker oor naar vragen vanuit de sector. Bij deze dus een warme oproep aan alle labo’s om deel te nemen, want het levert echt wel waardevolle info op!” 

Meer info nodig over de organisatie van de interlaboratoriumcampagnes of kandidaat om deel te nemen? Stuur dan een e-mail naar [email protected] of [email protected].