Asbestattest verplicht vanaf 23 november

2,3 miljoen ton. Zoveel asbest is er nog in omloop in Vlaanderen, en dat alleen in onze gebouwen. Een belangrijk onderdeel van het asbest-afbouwplan van de Vlaamse regering is de inventarisatie daarvan. Waar is nog asbest aanwezig? En in welke staat bevindt het zich? Om daar ook op de particuliere markt een beter zicht op te krijgen, wordt het vanaf 23 november verplicht om bij de verkoop van een huis met bouwjaar voor 2001 een asbestattest voor te leggen, afgeleverd door een erkend asbestdeskundige.  

Met haar asbestafbouwplan verbond de Vlaamse regering zich er in 2018 al toe om Vlaanderen asbestveilig te maken tegen 2040. OVAM-woordvoerder Jan Verheyen: “Een plan dat veel steunmechanismen bevat, zodat er versneld werk van kan worden gemaakt. Zo zijn er al protocollen afgesloten met het onderwijs en de landbouwsector om asbest op een veilige manier versneld te verwijderen. Maar ook lokale besturen kunnen een beroep doen op subsidies om te evolueren naar een asbestveilig grondgebied, bijvoorbeeld via ophaalprojecten aan huis van golfplaten en andere platenasbest.” 

Om asbest te verwijderen, moet je natuurlijk eerst weten waar het zich bevindt. Vooral de particuliere markt bleef in dat opzicht nog een blinde vlek. “Daarom treedt nu een volgende fase van het asbestafbouwplan in werking. Vanaf 23 november zal al wie zijn of haar huis wil verkopen een geldig asbestattest moeten kunnen voorleggen als het huis in kwestie voor 2001gebouwd is. Op die manier willen we schrijnende toestanden vermijden waarbij nieuwe eigenaars onoordeelkundig gaan klussen in hun nieuwe woonst en zo hun gezondheid in gevaar brengen. Er zijn al meer dan 3.500 asbesttoepassingen geïdentificeerd. Het is echt niet zo evident om de risico’s zelf correct in te schatten. Iedereen weet wel dat hij moet opletten met golfplaten, maar wist je dat asbest ook in vinylvloeren of keukenkasten kan zitten?” waarschuwt Verheyen. 

Daarom informeert het asbestattest (potentiële) kopers over de aanwezigheid van asbest in een woning. “Met een kleurencode maken we snel visueel duidelijk hoeveel waakzaamheid er vereist is.” Om mistoestanden te vermijden, moet er gewerkt worden met een erkend asbestdeskundige. “Een nieuw beroep. De voorbije maanden hebben we achter de schermen hard gewerkt om klaar te zijn voor de deadline van 23 november. De eerste kandidaten die de cursus gevolgd hebben studeren eind juni af. Ze zijn helemaal ingewijd in hoe asbest herkend kan worden, wat courante en niet-courante toepassingen zijn in de binnen- en buitenschil van een woning en wat er nodig is voor een veilige verwerking.” OVAM bereidt zijn database intussen voor op de toekomstige asbestattesten. “Vanaf 1 juli kunnen de erkende asbestdeskundigen officieel aan de slag, vanaf 15 september kan dat resulteren in de eerste – weliswaar vrijwillige – asbestattesten”, aldus Verheyen.

Een asbestattest brengt verder geen nieuwe verplichtingen met zich mee voor kopers of verkopers. “Het dient enkel om toekomstige kopers te informeren over asbest en kan nooit de eigenlijke verkoop tegenhouden”, benadrukt Verheyen. “Vanaf 2032 zal het trouwens verplicht zijn om voor elk gebouw waarvan je eigenaar bent een asbestattest te kunnen voorleggen.” De bouwsector schaart zich alvast achter het initiatief om ook de eigen medewerkers meer bescherming te bieden. Ze zijn tevreden dat de kans op misbruik daalt en dat er een gelijk speelveld zal ontstaan door de verplichting om een erkend asbestdeskundige in te schakelen. “De kostprijs voor de eigenaar is daarom ook beperkt gehouden. Door de komst van het asbestattest kan de koper zich vooral zeer veel miserie besparen. Het komt niet alleen zijn gezondheid ten goede, maar ook het milieu. Bouwmaterialen waartussen zich asbest bevindt, kunnen niet meer gerecupereerd worden. Hoe beter we weten waar zich asbest bevindt, hoe beter we voor een selectieve inzameling kunnen zorgen”, besluit Verheyen.