Circulair fineer dat uit het juiste hout gesneden is

Natuurlijke grondstoffen staan onder druk en ook hout ontspringt de dans niet. Materiaalschaarste, behoud van biodiversiteit en klimaatopwarming dwingen ons om op zoek te gaan naar oplossingen die het mogelijk maken om onze lineaire economie in te wisselen voor een circulair model, waarin het begrip afval niet meer bestaat. Bulo en zusterbedrijf Bosq hebben dit goed begrepen en onthulden onlangs verschillende oplossingen voor de productie van 100 % circulair fineer. Louis Busschop, die de derde generatie aan het hoofd van Bulo vertegenwoordigt en directeur is van Bosq, licht ze verder toe.

In 2006 nam Bulo Leysen Wood Trading (LWT) over, dat vervolgens fusioneerde met het productiebedrijf Van Vaek Meubelen. Op zijn 64ste is Bert Leysen, de voormalige baas van LWT, nog steeds actief binnen Bosq. Louis Busschop: “Bert heeft enorm veel kennis en is een soort mentor voor mij. Toen ik merkte dat onze fineeractiviteiten steeds meer houtafval genereerden, heb ik hem gevraagd om mee na te denken over een oplossing.” Hout wordt nog steeds beschouwd als een standaardproduct, terwijl elke boom uniek is. De gestandaardiseerde afmetingen van hout voor bouwtoepassingen zorgen voor een enorme hoeveelheid snijafval, dat nochtans dezelfde intrinsieke waarde heeft als het eindproduct. Tot nog toe gebruikte Bosq dit afval als brandstof voor de verwarmingsketels van een van zijn leveranciers, een devaluatie die tegenwoordig nog maar moeilijk te verantwoorden is. Daarom ontwikkelde het twee oplossingen om dit voortaan te voorkomen.

Hoogkantfineer wordt vervaardigd uit afvalhout dat op zijn kant tot één blok wordt verlijmd. De blokken van het type fineline worden op hun beurt in 2 mm dikke vellen fineer gezaagd. De uitstraling van deze laatste wordt bepaald door de gebruikte materialen, wat specifieke toepassingen ‘op maat’ per project mogelijk maakt. Hoogkantfineer van berkenmultiplex is standaard uit voorraad leverbaar bij Bosq. Louis Busschop: “Dit is een interessante oplossing, bijvoorbeeld bij verhuizing of sloop. Zo is het mogelijk om massief hout uit het bestaande gebouw te recupereren en er fineer van te maken dat bijvoorbeeld in het nieuwe project van de bouwheer kan worden gebruikt. Voor een bibliotheek in Mechelen hebben we op die manier fineerplaten gemaakt van oude massief eiken rekken.”

Maar daar houdt de creativiteit van Bosq nog niet op. Om het probleem van de lengte van de platen op te lossen, die bijna nooit overeenkomt met de standaardafmetingen van de grondstoffen, heeft Bosq een verbindingstechniek via vingerlassen ontwikkeld waarmee korte stukken afvalhout kunnen worden hergebruikt. Deze oplossing, bekend onder de naam WoodSaver, resulteert in een 1,4 mm dik fineer dat talloze afwerkingsmogelijkheden biedt, zoals borstelen en schuren. Louis Busschop: “Deze vingerlastechniek is niet nieuw. Ze bestaat al lang in de massiefhoutsector, maar we hebben ze aangepast aan de fineerproductie om de intrinsieke waarde van het hout te behouden. We bieden klanten de keuze uit twee varianten: enerzijds Silea (Fins voor sereen), waarbij het fineer geen kleurverschil vertoont tussen de gevingerlaste elementen, en anderzijds Muuten (Fins voor verandering), waarbij het kleurverschil duidelijk zichtbaar is. Deze producten refereren dus rechtstreeks aan Finland, dat rijk is aan bossen en vooroploopt op het vlak van ecologisch bewustzijn.” Louis Busschop verwijst naar een project voor een opticien in Antwerpen, wiens architect 100 % circulair wilde werken. De zichtbare vingerlasverbinding was een voordeel voor hem en illustreert het ecologische engagement dat hij deelt met de bouwheer.

Het hout dat Bosq gebruikt, is altijd FSC-gelabeld en voornamelijk afkomstig uit Europese en Amerikaanse bossen. De exploitatie van exotische houtsoorten zoals teak is door CITES illegaal verklaard, waardoor er teakplantages verrijzen om het verdwijnen van natuurlijke bossen te compenseren. Bosq zal voortaan dan ook enkel teakhout gebruiken van plantages met een FSC-keurmerk.