Eigentijds mastergebouw voor Antwerpse politie

De iconische Oudaan in de binnenstad is niet langer het hoofdkantoor van de Antwerpse politie. Die heeft onlangs immers haar intrek genomen in een nieuw, op maat gebouwd complex langs de Ring en de Binnensingel, vlak bij het spoorwegstation van Berchem.

Het ‘mastergebouw’ staat op een goed bereikbare plek en is hierdoor een prima uitvalsbasis voor de hele stad. Het huisvest meer dan tweeduizend medewerkers en centraliseert alle beleidsuitvoerende en -ondersteunende diensten van de Politiezone Antwerpen, zoals de interventies. De wijkwerking blijft wel gespreid over de verschillende wijkkantoren. Die spreiding is gebaseerd op een masterplan, volgens het principe ‘centralisatie waar het kan, deconcentratie waar het hoort’.

Het mastergebouw heeft een totale oppervlakte van 78.000 m², verdeeld over tien bovengrondse en vier ondergrondse niveaus. Het incorporeert de modernste veiligheidstechnologie en moet tegelijk een aangename en flexibele werk-omgeving bieden. Naast kantoren omvat het gebouw diverse specifieke politionele ruimtes, zoals gespreks- en verhoorlokalen, sport- en trainingsruimtes en een arrestantenzone.

De zone met de kantoren bevindt zich vooral langs de Binnensingel. De gevel bestaat er overwegend uit ramen, die uitzicht bieden op de Singel en het stationsplein. Ook de publieke inkom is langs deze kant ingetekend. Het semipublieke deel, met onder andere de gespreks- en verhoorlokalen, de vergaderzalen, de perszaal en de aula, bevindt zich deels centraal in het gebouw en deels langs de Singel. Langs de kant van de Ring zijn de briefingruimtes, de kleedruimtes en de sport- en trainingsfaciliteiten ingericht. Aan de buitenkant bepalen – naast het vele glas – de aluminium gevelbekleding in verschillende zilvernuances en de gevelbekleding in goudkleurige travertijn langs de zijgevel het uitzicht.

Een ruime patio, centraal in het gebouw, doet dienst als ‘politieplein’ en moet het kloppende hart van het mastergebouw vormen. De patio legt tegelijk de visuele link tussen de keuken en de refter voor het politiepersoneel en de kantoorzone. Minder visueel comfort is er voor de arrestanten, die ondergronds gelogeerd worden. Daar is eveneens parkeergelegenheid voor duizend wagens en 1.400 fietsen voorzien.

Het mastergebouw is opgetrokken volgens de DBFM-formule, door het consortium Post X LPA, een projectvennootschap met BESIX Group als 100 %-aandeelhouder. Ook BEEL Architecten, Jaspers-Eyers Architects, studiebureaus VK architects+engineers, part of Sweco (technieken) en Stedec (stabiliteit), hoofdaannemer BESIX nv en Equans (onderhoud) maken deel uit van het multidisciplinaire team.

“BESIX was al sinds 2017 als bouwpartner bij dit project betrokken. In 2020 namen wij er de lead”, vertelt Koen Peeters, operations manager en projectdirecteur bij bouwbedrijf BESIX. “Bij het verfijnen van het voorontwerp tot het definitieve ontwerp speelden we als aannemer een sturende rol in het uitwerken van de details. Daarbij waakten we er nauwgezet over dat het ontwerp voldeed aan de eisen in het prestatiebestek van Stad Antwerpen.”

Andere belangrijke aandachtspunten waren de onderhoudsvriendelijkheid en de totale eigenaarskost (TCO). “Daarom was de organisatie van het onderhoud opgenomen in de ontwerpfase. Samen met de andere bouwpartners wogen we af welke materialen en technieken het best pasten in de onderhoudsvisie. Gezien de functie van het gebouw lagen de eisen in het bestek terecht hoog. De combinatie van sommige van deze eisen maakte deze opdracht op bepaalde vlakken bijzonder uitdagend. Zo moesten de celdeuren niet alleen voldoen aan strikte veiligheidsnormen, maar ook aan strenge akoestische eisen. Die combinatie is geen alledaagse vraag, wat maakt dat hiervoor op de markt geen standaardproduct of systeem beschikbaar is. Samen met onze onderaannemer en leverancier werkten we een toplossing uit en lieten we die in enkele testen verifiëren.”