Platform voor de bouw
Wat doe je met een gunstig gelegen, maar eerder ongunstig gevormd perceel? Marc Bernaerts, de vroegere directeur van Vanhout.pro, en Bart Janssens, architect-bestuurder bij Architects in Motion (AIM), wisten er raad mee. Het resultaat van hun samenwerking is Il Cielo, dat voortaan mee het visuele karakter van de Kempische gemeente Kasterlee bepaalt.
Il Cielo is een ellipsvormig gebouw op een deels rechthoekige sokkel, ingeplant op een driehoekig perceel met diep ingesneden rooilijn. “Dat de bouwvrije zone zo breed is en de bebouwbare oppervlakte zo beperkt, heeft alles te maken met de ligging op de scherpe hoek van de oude weg van de dorpskern naar Turnhout en de nieuwere N19”, legt Bart Janssens uit, die zelf in de omgeving woont. “Het perceel maakte deel uit van een verkaveling ouder dan vijftien jaar, zonder wijziging van de kavelindeling. Hierdoor kon bij de beoordeling van een vergunningsaanvraag abstractie worden gemaakt van de oude voorschriften. De oorspronkelijke verkavelingsplannen speelden ook niet in op de omgeving.” Marc Bernaerts klopte bij Architects in Motion aan om de interessante verkeerstechnische en visuele ligging te benutten voor de inplanting van een kantoorgebouw. “We zagen meteen dat dit geen locatie was voor een traditioneel blokvormig kantoorcomplex, maar dat we moesten inspelen op de omgeving.”
Ward Kennes, de burgemeester van Kasterlee, zat op dezelfde golflengte. “We hebben heel wat overleg gepleegd over de integratie van Il Cielo in de bosrijke omgeving van de natuurgebieden Hoge Rielen en Hoge Mouw. De burgemeester vond het wenselijk dat de top van het gebouw niet boven de boomkruinen zou uitsteken. We zijn hem daarin gevolgd.” Janssens tekende een schuin aflopend dak, aangelegd als intensief groendak. Die keuze versterkt de band met de boomkruinen. Dankzij de afgeronde vorm creëert het gebouw geen hinderlijke schaduw.
De gevels van het vijf verdiepingen hoge gebouw zijn afgewerkt met verticale houten latten in afzelia doussié, afwisselend gecombineerd met aluminium latten in doorlopende lengtes tot 20 meter. “Die keuze verwijst naar de hoge bomen in de omgeving en zorgt tegelijk voor een mooier, slank gevelbeeld. Met horizontale latten of panelen zou dit niet gelukt zijn. De verticale benadering maakte het de aannemer niet gemakkelijk, want dit betekende dat hij de ramen op elke verdieping zeer nauwkeurig moest plaatsen.”
“Daarom hebben we de maatvoering door een landmeter laten uitzetten”, zegt Julie Van Wuytswinkel, projectleider bij Vanhout.pro. “Het monteren van zulke lange latten was ook wat omslachtiger dan kortere latten of panelen.
Maar gezien het feit dat de exacte afmetingen van de uitsparingen al vooraf bekend waren door het gebruik van prefabgevelelementen, konden we meteen de aluminium ramen bestellen. Dit leverde een pak tijdwinst op. Een delicate klus was dan weer de planning: de plaatsing van de prefabwanden en de predallen, het ter plaatse vlechten van de wapening en het storten van het beton moesten perfect op elkaar afgestemd zijn om de ruwbouw vlot en efficiënt op te trekken. Bovendien was de stockageruimte op het perceel beperkt.”
Per horizontaal niveau verschillen de afstanden tussen de vensters behoorlijk. “Op die manier kwam de ellipsvorm het meest elegant en krachtig tot zijn recht”, legt de architect uit. “De zijwaartse ramen staan in trompe-l’oeil dichter bij elkaar dan die op de kop van de ellips. De vierkante ramen zijn geplaatst in geaccentueerde bronskleurige aluminium gevelcassettes. Dit aluminium contrasteert qua textuur met de houten gevelbekleding.”
Alle ramen zijn opendraaiend en 1,5 op 1,5 meter groot. “Zodat voor het reinigen ervan geen acrobatische toeren of hulp van een gespecialiseerde onderneming vereist zijn.” Bij de inplanting van de ramen hield Bart Janssens ook rekening met de zichtlijnen en de zonlichttoetreding. Elke werkplek geniet overdag van natuurlijke lichtinval. Het lokale boekhoudkantoor FMGP zag het potentieel van de locatie en wist de esthetiek van Il Cielo te smaken. Het bedrijf, dat op zoek was naar een nieuwe stek, kocht het hele gebouw, om het grootste deel ervan zelf te gebruiken.
Vörtgang – Technische studie en coördinatie installatiewerken
De elektrische installaties, de klimatisatie en het sanitair in Il Cielo zijn het resultaat van een doorgedreven studie. Daarvoor en voor het toezicht op en de coördinatie van de installatiewerken stond studiebureau Vörtgang (Turnhout) in. “Wij hebben via BIM alles in 3D uitgetekend”, geeft zaakvoerder Tom Smets mee. “Door middel van dynamische simulaties stelden we de energie-efficiëntie van het hele gebouw op punt. Het uittekenen van de technische infrastructuur was geen sinecure. Vooral door de ellipsvorm van het gebouw. De gekromde vormen van onder meer de klimaatplafonds lieten geen ruimte voor improvisatie.”
Vörtgang bestaat al tien jaar, maar de drie teamleden hadden voordien al veel ervaring opgedaan in de bouwsector. Die achtergrond maakte van het studiebureau de geschikte partner voor deze klus. “Omdat wij vanuit onze ervaring sterk focussen op respect voor het budget en de vlotte praktische uitvoerbaarheid van de aanbestedingsdossiers in onze studies”, aldus Smets, die zelf eerder voor een klasse 8-bouwbedrijf werkte. Vörtgang werkte ook mee aan onder meer de renovatie van de Skyhall op Brussels Airport, de nieuwe productiehal annex kantoren van Soudal in Turnhout (Plant 5), de kantoren van databedrijf Simac ICT Belgium en – iets langer geleden – het kantoorgebouw van IDEWE in Turnhout, het eerste Belgische gebouw ooit dat is opgetrokken volgens de WELL Building Standard.
OMG Prefabbeton – Geprefabriceerde structuurelementen
OMG Prefabbeton (Dessel) stond in voor de volledige engineering van de draagstructuur van Il Cielo en leverde alle prefabelementen voor dit in het oog springende gebouw. “We hebben daarvoor een BIM-structuurmodel opgesteld, waarop alle andere disciplines hebben voortgebouwd. We vertrokken daarbij van het architectuurplan van Architects in Motion”, licht CEO Herman Bernaerts toe. “Doordat Il Cielo een ellipsvormig gebouw is, op een deels rechthoekige sokkel over twee niveaus, was het produceren van de gekromde elementen geen alledaagse opdracht. Maar het is onze standaardaanpak om altijd op maat te produceren. We streefden er wel naar om zoveel mogelijk repetitief te werken. In de hoogte was dit goed mogelijk, maar binnen een vloerniveau was veel variatie nodig. Net door die aanpak konden de bouwvakkers het gebouw als een soort meccano optrekken.” Bij OMG vormt het maken van geprefabriceerde structuurelementen slechts een beperkt deel van de activiteiten. “We leveren hoofdzakelijk elementen in architectonisch beton, waaronder veel terrassen, trappen en gevelelementen. Voor 2024 hebben we al een mooie orderportefeuille met onder meer vele terrassen voor de appartementen op de herontwikkelde Slachthuissite, tussen het Sportpaleis en het oude havengebied van Antwerpen.”
Louwers Mediagroep
Domein de Herten
Hertsbergsestraat 4
8020 Oostkamp, België
© 1987 - 2024 Louwersmediagroep.
