Kapelhof, Brustem | Sociale huurwoningen rond beschermde kapel

In de schaduw van de beschermde Eucheriuskapel in Brustem liet sociale huisvestingsmaatschappij Nieuw Sint-Truiden 22 aantrekkelijke woongelegenheden optrekken, verdeeld over verschillende nieuwbouwvolumes. Ondanks de ruimtelijke verspreiding en de tussenliggende groenzones is er sprake van een homogene architectuur, die gebaseerd is op de typische hoevegebouwen in de nabije omgeving.

Net zoals de hoeves in de nabije omgeving hebben de nieuwbouwvolumes een rechthoekig grondplan, sobere baksteengevels en karakteristieke zadeldaken.

De Eucheriuskapel is een begrip in de Haspengouwse regio. Het twaalfde-eeuwse bouwwerk is gerealiseerd in de Maaslandse Romaanse stijl en werd in 2004 volledig opgeknapt. De braakliggende percelen rond het omliggende Kapelhof bieden sinds kort plaats aan een gelijknamig sociaal huisvestingsproject. De 22 huurwoningen zijn verspreid over twee deelgebieden. “Een van die twee zones was een voormalige boomgaard, waar we drie nieuwe volumes met twaalf stapelflats en vier eengezinswoningen hebben ingeplant. Omwille van de privacy zijn de terrassen van de appartementen zo gepositioneerd dat de bewoners nooit bij elkaar kunnen binnenkijken”, vertelt Guido Ieven, architect-bestuurder bij Architectengroep PSK. “De andere bouwzone grenst aan de tuin van de pastorie en bevindt zich op een terrein met een aanzienlijk niveauverschil. Door in de hoger gelegen zone een volume met drie wooneenheden op te trekken, hebben we maximaal gebruikgemaakt van de aanwezige natuurlijke glooiing, zodat de bewoners optimaal kunnen genieten van het grote gemeenschappelijke groengebied. Op het lager gelegen deel van datzelfde terrein hebben we de bestaande huizenrij vervolledigd via de bouw van drie eengezinswoningen met privétuintjes.”

Landelijk karakter

Het Kapelhof-project in vol ornaat. De nieuwbouwvolumes zijn verspreid over de volledige site en worden omzoomd door grote gemeenschappelijke groenzones. De statige Eucheriuskapel pronkt op de achtergrond.

Brustem is een landelijke gemeente met veel groen. Dit rurale karakter komt sterk tot uiting in de architectuur en de ruimtelijke inrichting van het Kapelhof-project. “In de nabije omgeving bevinden zich een aantal grote hoeves met een rechthoekig grondplan, sobere baksteengevels en karakteristieke zadeldaken. Deze eenvoudige uitstraling hebben we doorgetrokken naar de nieuwbouwvolumes rond de Eucheriuskapel, zij het zonder de erfgoedwaarde van deze laatste in het gedrang te brengen. Ondanks de ruimtelijke verspreiding hebben we dus toch een homogene architectuur nagestreefd”, legt Guido Ieven uit. “Het project biedt heel wat troeven, niet alleen voor de eigenlijke bewoners, maar ook voor andere mensen uit de buurt, de nabij-gelegen school en bezoekers van de Eucheriuskapel. Het is een rustig en autoluw gebied met een groen karakter (inclusief een grote wadi). Parkeren gebeurt uit het zicht of in een ondergrondse parking met een capaciteit van tien wagens. Alle ruimte rond de woningen is openbaar. Een ideale voedingsbodem voor sociale interactie!”

Voeten in de aarde

Brustem is een landelijke gemeente met veel groen. Dit rurale karakter komt sterk tot uiting in de architectuur en de ruimtelijke inrichting van het Kapelhof-project.

Ondanks de relatief eenvoudige vormgeving van de nieuwe woonvolumes, heeft de realisatie van het Kapelhof-project de nodige voeten in de aarde gehad – zowel in letterlijke als figuurlijke zin. Vooraleer de werken van start gingen, vonden er immers ingrijpende archeologische opgravingen plaats op de site. “Daarbij heeft men dieper gezocht dan we gehoopt hadden, waardoor de draagkracht van de ondergrond op bepaalde plaatsen niet meer toereikend was”, vertelt Philippe Leyssens, projectleider bij Bouwbedrijf Vandersmissen. “Voor een van de blokken hebben we de beoogde fundering zelfs moeten vervangen door een paalfundering. Voorts waren er ook nog een aantal bijkomende uitgravingen nodig om de bodem extra te stabiliseren met zandcement. Voor veel volumes is de bouwlijn meteen ook de rooilijn, dus dat vormde eveneens een uitdaging. Bovendien hebben we de ruwbouw van de eerste drie bouwblokken opgetrokken vooraleer er wegenis of riolering was aangelegd. Het vergde toch wel wat coördinatie om dit tot een goed einde te brengen en om de woningen proper te houden gedurende de afwerkingsfase (wanneer de wegenis en de riolering werd aangelegd), temeer omdat het toen winter was en het terrein zich behoorlijk modderig aandiende. Tot slot moesten we ervoor zorgen dat de nabijgelegen school en het kinderdagverblijf permanent bereikbaar bleven. Je ziet: er kwam wel wat bij kijken, maar al bij al zijn de werken goed verlopen. De samenwerking met de bouwheer en de architect was uitstekend. Als er al problemen opdoken, dan werden ze constructief en met respect voor ieders belangen opgelost. En het resultaat mag er ook wezen. Qua structuur en materiaalgebruik zijn de volumes vrij klassiek, maar ondanks dat en de beperkte oppervlakte heeft de architect er toch voor gezorgd dat de woningen aantrekkelijk zijn en voldoende privacy garanderen. Kortom: een meer dan geslaagd project!”