Nieuw leven in ‘de brouwerij’

De buurt aan het Weststation in Sint-Jans-Molenbeek is in volle transitie. Het startschot voor de herwaardering van deze volledige wijk is gegeven op de vroegere site van brouwerij Vandenheuvel, die een impressionante herbestemming kreeg, met tal van nieuwe gebouwen. Het meest recente ontwikkelingsproject daar is ‘Go West’, een dynamisch ogend complex dat plaats biedt aan 31 appartementen, een winkel en een kinderdagverblijf. De strakke en unieke architectuur zorgt in combinatie met het witte en grijze lijnenspel voor een frisse toets die in deze wijk het verschil maakt.

‘Go West’ maakt deel uit van het grotere reconversieprogramma ‘Ekla’, genoemd naar een van de bieren van Vandenheuvel. Na de sluiting van de brouwerij in de jaren zeventig lag de site er decennialang verlaten bij. In 2013 kocht Revive, specialist in de herontwikkeling van brownfields, het bouwblok om er het reconversieprogramma ‘Ekla’ uit te rollen: een project van 22.000 m² met een hotel, winkels, kantoren, een basisschool, studentenkoten en woningen tegen vrije prijs. citydev.brussels, dé referentie voor openbare vastgoedontwikkeling in Brussel, stapte mee in het project en kocht een stuk van de site (zo’n 1.400 m²) over voor het project ‘Go West’. De overheidsinstelling schreef een promotieopdracht van werken uit, die gegund werd aan architectenbureau A2M en projectontwikkelaar Ciril (onderdeel van de Democo Group). 

In 2018 werd gestart met de bouw van een gloednieuw pand, waarnaast later nog een groene zone wordt ingericht. Om een zekere dynamiek te creëren, ontwierp het architectenbureau een concept waarin de hoogte varieert van drie naar zes bovengrondse bouwlagen. Dit resulteert in een benutbare oppervlakte van iets meer dan 3.800 m². Naast een crèche voor 36 kindjes en een winkelruimte van 45 m² zijn er 31 geconventioneerde appartementen ingericht die twee, drie of vier slaapkamers tellen. Hoewel de binnenafwerking standaard is gehouden, is er resoluut voor kwaliteit gekozen. Ondergronds is er nog een niveau waar de technische lokalen en een garage van 740 m² zijn ingericht.

Het gebouw heeft een sokkel met een gevelbekleding in donkerbruin metselwerk. De niveaus erboven kenmerken zich door een lijnenspel van witte en grijze gevelbepleistering aan de voorkant. “De achtergevel kreeg nog een extra dimensie door de prefabbalkons, die bekleed zijn met hoogwaardige metalen gevelpanelen”, vertelt Francis Heeb, projectmanager bij Democo, het bouw-bedrijf dat als algemeen aannemer instond voor de realisatie van dit project. “Aan de kant van de Ninoofsesteenweg werkten de architecten een zeer specifiek ogende ‘scheve’ gevel uit, die werd bekleed met metalen cassettes die per verdieping licht verspringen. Deze interessante architecturale zet bezorgt het gebouw een bijzonder dynamische uitstraling.” 

‘Go West’ is gebouwd volgens de passiefstandaard, inclusief 30 % energieneutrale appartementen. “We realiseerden deze ambitie via de combinatie van hoge isolatiewaarden, een goede detaillering van de bouwknopen, een zeer sterk niveau van luchtdichtheid, gemeenschappelijke verwarming, PV-panelen en een WKK om energie te recupereren”, verduidelijkt Francis Heeb. “Toch schuilde de voornaamste uitdaging niet in het verwezenlijken van deze ambitie. De grootste moeilijkheden manifesteerden zich in de beginfase. Het terrein bleek immers relatief vervuild te zijn en bevatte bovendien veel oude funderingen en een grote dikke vloerplaat in gewapend beton. Dit vereiste natuurlijk onvoorziene grondwerken om de site te saneren, wat in flink wat extra werk en dus ook vertraging tijdens de uitvoering resulteerde. Gelukkig heeft citydev.brussels correct gereageerd en de nodige fondsen voorzien om dit obstakel uit de weg te ruimen. Bouwtechnisch is de ‘scheve’ gevel toch wel een technisch hoogstandje geworden, zowel op het vlak van stabiliteit als afwerking. Hoewel we weleens met de handen in het haar zaten, voldoet het resultaat zeker aan de verwachtingen. We konden een zeer sterk rapport voorleggen inzake kwaliteit en planning. Ook op de luchtdichtheid, het aantal opleveringspunten – minder dan één per appartement – en algemene klantentevreden scoorden we uitstekend. ‘Go West’ toont aan dat een goede samenwerking met een subsidiërende overheid en een prima voorbereiding effectief een grote meerwaarde bieden.”

Ook Benjamin Cadranel, administrateur-generaal van citydev.brussels, is bijzonder tevreden met het resultaat. “‘Go West’ is een topproject op een erg complexe ondergrond, dus hoedje af voor de architecten en de aannemer. Om dergelijke projecten te realiseren, is een sterk partnerschap noodzakelijk. ‘Go West’ is een voorsmaakje van de enorme uitdagingen die ons nog te wachten staan in de buurt van het Weststation. De Brusselse regering vroeg ons namelijk om daar als coördinator op te treden. citydev.brussels zal zich de komende jaren dan ook volop inzetten om het braakland om te toveren tot een aantrekkelijk gemengd project dat jobs oplevert, diensten en voorzieningen aanbiedt en tegelijk ook de kaart van betaalbare, kwaliteitsvolle woningen trekt.” 

Smeets Laswerken – Aluminium gevelbekleding en glazen en stalen borstweringen

Het architecturale plaatje van Go West is compleet dankzij het vakmanschap van Smeets Laswerken (Hechtel-Eksel). Deze specialist in decoratief metaalwerk voor de bouwsector had immers een grote impact op de visuele uitstraling van het gebouw. “We kregen de opdracht om de uitkragende terrassen en getordeerde gevel af te werken tot één geheel”, vertelt zaakvoerder Wouter Smeets. “Concreet zorgden we voor de aluminium bekleding en de glazen en stalen borstweringen. Door de getordeerde gevel was dit geen gemakkelijke klus. Daarom hebben we eerst een 3D-scan gemaakt, die we vervolgens hebben omgezet in een accurate uitvoerings-tekening. Het resultaat is dat de kolommen en de glazen borstweringen perfect uitlijnen op de getordeerde gevel.” Dat Smeets Laswerken van vele marken thuis is, bewees de firma opnieuw in dit project. “Onze scope varieert van metalen trappen en leuningen over balustrades tot aluminium gevelbekleding”, vervolgt Wouter Smeets. “In Go West kregen we de kans om meerdere aspecten van onze expertise te demonstreren. Daardoor is het een mooie aanvulling voor onze erg uitgebreide referentielijst met uiteenlopende projecten in heel België.”

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer
Ciril (Brussel) 

Aanbestedende overheid:
citydev.brussels (Brussel)

Architect
A2M Architecten (Brussel)

Hoofdaannemer(s)
Democo (Brussel)