Winnaars Staalbouwwedstrijd 2020 bekendgemaakt

Op 22 februari werden de laureaten van de 2020-editie bekendgemaakt. Uit 65 projecten die tussen juni 2018 en eind mei 2020 geheel of gedeeltelijk gerealiseerd werden in staal koos de professionele jury vier winnaars in evenveel categorieën. Daarnaast werd er ook een Publieksprijs uitgereikt. In dit artikel lichten we de uitverkoren projecten even toe.

Een architecturaal hoogstandje, een technisch huzarenstuk, een unieke eyecatcher: er zijn veel manieren om de nieuwe hoofdzetel van Cordeel in Temse te omschrijven. Dat dit prestigeproject aan het langste eind trok in de categorie Utiliteitsbouw, hoeft dan ook niet te verwonderen. Het 108 meter lange balkvolume is ontworpen door BINST ARCHITECTS en overbrugt het voormalige droogdok van de Boelwerf, dat strategisch gelegen is aan een zijarm van de Schelde. Staal, glas, spiegelende gevelpanelen en een grenzeloze ambitie zijn de ingrediënten die dit constructieve pareltje unaniem in de smaak doen vallen. De stalen vakwerkstructuur (1.200 ton) werd voorgemonteerd op het uiteinde van het droogdok en op zijn plaats gehesen met behulp van speciale kranen.

Op een bescheiden bebost bouwperceel in een kmo-zone, met uitzicht op het Albertkanaal, verrezen een atelierruimte voor laswerken, een landschapskantoor voor circa vier personen en een woning met loftallures. Om de activiteiten van het lasbedrijf in de verf te zetten, besliste MAX8 architecten om met zichtbaar blijvend profielstaal en stalen zonweringen te werken. Hoewel de structuur van het gebouw hybride is – deels beton, deels staal – wekt het de indruk dat het is opgetrokken als een zuivere staalbouwconstructie, vermits de zwarte stalen liggers (type UPN400) en kolommen zichtbaar zijn in de gevels, die bekleed zijn met houten latten. In totaal is er 38 ton S235-profielstaal verwerkt in het gebouw. Kortom: een terechte winnaar in de categorie Residentieel!

Op het hoogste punt van de Kempense Heuvelrug nabij Kasterlee –  boven op de 30 meter hoge slapende landduin van de Hoge Mouw – prijkt ‘A Giant Sculpture’, een permanente staalsculptuur die ontworpen is door Gijs Van Vaerenbergh. De kolos meet 6 x 5 x 3 meter en weegt zo’n 2 ton. Het gefacetteerde hoofd is opgebouwd als een koepel, die uit 2115 aan elkaar gelaste, 6 mm dikke metalen driehoeken bestaat. Dit nieuwe, bevreemdende element voedt de verdere mythevorming van het landschap – als verwijzing naar opgegraven beeldhouwwerken uit de oudheid – en werd bekroond in de categorie Specifieke elementen in staal. 

Op campus Arenberg III, gelegen tussen de imec-site en gebouw 200A van het departement Computerwetenschappen van de KU Leuven, verrees in de tweede helft van 2018 een nieuw parkeergebouw. Geen doordeweeks volume waarvan de ruwbouw tevens als afwerking fungeert, maar een architecturaal hoogstaande realisatie van Stéphane Beel Architects met een verfijnde uitstraling, dat de hoofdvogel afschoot in de categorie Industriële gebouwen. Anders dan heel wat andere parkeergarages, die vaak volledig worden opgebouwd uit (prefab)beton, bestaat het energieneutrale parkeercomplex van imec en KU Leuven uit een staalstructuur met samengestelde I-liggers en gewapende staalplaat-betonvloeren. 

Door de coronapandemie verliep de stemprocedure voor de Publieksprijs volledig digitaal. 2700 geïnteresseerden maakten hun voorkeur kenbaar en verkozen The Dutch Vault in het Nederlandse Houten tot winnaar. Een mooie keuze, want het nieuwe hoofdkwartier van de Koninklijke Nederlandse Munt mag zeker gezien worden. Het iconische gebouw, dat ontworpen is door Architectenbureau Wastiau & Co en Architectenbureau Wil-Ma, springt sterk in het oog dankzij zijn goudkleurige façade. Een knap staaltje gevelarchitectuur dat tot stand kwam via het intrigerende samenspel tussen driehoekige metalen puntprofielen, die met hun driedimensionale karakter en dynamische kleurschakering een unieke optische illusie creëren.