1000 vierkante meter muurschilderingen opnieuw zichtbaar

De totaalrenovatie nam 2,5 jaar in beslag, waarbij de vakmannen 50 m² prachtige muurschilderingen blootlegden en bijna 1000 m² schilderingen opnieuw aanbrachten. Ze lieten het interieur weer schitteren – van biechtstoel tot torenuurwerk – en voorzagen de kerk van de allernieuwste technieken. Het resultaat is absoluut een bezoek waard. 

Kerkfabriek Sint-Odulphus schreef enkele jaren geleden een openbare aanbesteding uit. Het interieur van de romaanse pijlerbasiliek uit de twaalfde eeuw, met aangebouwde beuken uit de twintigste eeuw, was dringend aan een metamorfose toe. Renotec kwam in 2018 als winnaar uit de bus. Het bouwbedrijf is gespecialiseerd in de restauratie van erfgoed en monumenten, asbestsanering, betonrenovatie, leidingtechnieken en industriële renovaties en herstellingen. Het Kasteel de Merode, het station van Laken, de Sint-Michielskerk in Bree en de Sint-Pieterskerk in Leuven: het zijn maar een paar voorbeelden van de vele beschermde monumenten die Renotec onder handen nam. 

“Een vooronderzoek in de Sint-Odulphuskerk had al aan het licht gebracht dat er onder 90 procent van de witgeschilderde muren prachtige patronen, kleuren en heiligen verborgen zaten”, vertelt Ellen Baeten, projectleider bij Renotec. “We hebben het verder onderzocht en al die schilderingen opnieuw zichtbaar gemaakt door laagjes verf weg te halen en bepaalde taferelen opnieuw aan te brengen. Het was een monnikenwerk en een schattenjacht tegelijk.”

Renotec restaureerde ook de koorbanken, de biechtstoel en het stenen altaar. En het bracht alle houten en gipsen beelden tijdelijk naar zijn gespecialiseerde ateliers om ze minutieus schoon te maken en te herstellen. De glas-in-loodramen kregen eveneens een schoonmaakbeurt – nieuw lood waar dat nodig was en voorzetglas voor de veiligheid en een betere warmte-isolatie. Ellen Baeten: “We beschikken bij Renotec over eigen restaurateurs die onderzoek en herstellingen doen voor hout, steen, glas, keramiek en schilderingen. Dat maakt het makkelijker om grote restauratiewerken zoals in de Sint-Odulphuskerk op elkaar af te stemmen. We hadden ook het geluk dat de kerk volledig afgesloten en leeg was gedurende de werken. Wat stof en lawaai maken, was daar dus geen probleem. En we konden doorwerken.”

Een ander pareltje is het authentieke mechanische torenuurwerk in de klokkentoren, met zijn radertjes en gewichten. Een gespecialiseerde partner van Renotec gaf het eeuwenoude uurwerk een nieuw leven. De kerk wil de mechaniek zichtbaar houden voor de bezoekers. 

Niet enkel het interieur van de Sint-Odulphuskerk zit in een nieuw jasje. Renotec vernieuwde en plaatste tevens alle technieken: elektriciteit, verwarming, beeld- en geluidstechnieken en camera-bewaking. Bovendien is de kerk uitgerust met toiletten en een keuken. Medewerkers van de kerk bedienen het licht, het geluid, de verwarming, de camera’s en de klokken voortaan via touchscreens.

Heeft de renovatie voor spannende, onvoorziene situaties gezorgd? Ellen Baeten: “Toch wel. Zo bleek bij de boringen voor de verwarmingsconvectoren dat de zuilen in de middenbeuk niet gefundeerd waren. Aan de hand van kern-boringen hebben we de zuilen onderstut met betonnen micropalen, die enkele meters diep in de grond zitten en schuin doorlopen in de zuilen. We hebben toen samen met de opdrachtgever beslist om meteen de cementen vloertegels in de middenbeuk weg te halen en te vervangen door nieuwe romaanse tegels in natuursteen. De historische schoonheid van de Sint-Odulphuskerk is in ere hersteld. Tegelijk kreeg de kerk een
technische upgrade. Ik ben trots dat ik mee mocht werken aan zo’n fantastisch project.”    

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer Kerkfabriek Sint-Odulphus (Borgloon)

Architect Architektenburo Erik Martens & Partners  (Maaseik)

Hoofdaannemer(s) Renotec (Geel)