Ruime bouwexpertise werpt vruchten af in uniek woonzorgcentrum

Een gespecialiseerd woonzorgcentrum voor personen met dementie optrekken: het is geen sinecure. Zeker niet in volle coronatijd en met enkele complexe architecturale en bouwkundige uitdagingen in het vooruitzicht. DCA liet zich niet van de wijs brengen en slaagde met verve, onder meer dankzij de synergie tussen de verschillende afdelingen en dochterbedrijven van de groep. 

Tegen 2035 zal het aantal mensen met dementie in Vlaanderen met 42,7 % stijgen. In landelijke regio’s zoals Limburg en de Kempen is de prognose nog dramatischer en wordt zelfs een stijging met 90 % verwacht. De vzw KMSI wilde alvast anticiperen op deze zorgwekkende evolutie. Vandaar dat het – als aanvulling op de seniorenvoorzieningen die reeds uitgebaat werden door Woonzorggroep Arendonk (WZGA) – een gloednieuw woonzorgcentrum liet optrekken dat specifiek bestemd is voor lokale inwoners met dementie. Dit kersverse complex, dat werd omgedoopt tot WZC Bellekens, huisvest vier kleinschalige afdelingen, die samen plaats bieden aan 52 bewoners. Het bevindt zich in het verlengde van de tuin van woonzorgcentrum Sint-Isabella, vlak bij de bestaande assistentiewoningen. 

Wat meteen opvalt, is dat WZC Bellekens geen realisatie van dertien in een dozijn is. De bebouwing is naadloos geïntegreerd in de groene omgeving, de architecturale kwaliteit ligt zeer hoog en ook de piekfijne afwerking spreekt boekdelen. Dat de uitvoering werd toevertrouwd aan DCA, naar een ontwerp van osar architects, hoeft dan ook niet te verwonderen. “Het woonzorgcentrum bestaat uit drie gebouwen: twee woonblokken met een vloeroppervlakte van 6500 m² die elk twee afdelingen herbergen en een tussenliggend volume van 200 m² dat is voorbehouden voor een polyvalente ruimte, de technische dienst en technische voorzieningen zoals een eigen hoogspanningscabine”, vertelt Jan Stes, projectmanager bij DCA. “De ruwbouw is opgetrokken in silicaatsteen, het buitenschrijnwerk bestaat uit aluminium en de gevels zijn integraal afgewerkt met buitenbepleistering, inclusief isolatiediktes die variëren in functie van de oriëntatie. De daken hebben een houten structuur en zijn bekleed met industriële sandwichpanelen.”

De architect haalde qua vormgeving alles uit de kast. In plaats van statische rechthoekige blokken ontwierp osar architects dynamische gebouwen met in- en uitsprongen, hellende dakvlakken enzovoort. Dit resulteerde in enkele markante esthetische details. “Boven het gelijkvloers is bijvoorbeeld telkens een minieme oversteek van enkele centimeters dik voorzien, wat een intrigerend lijnenspel creëert. Ook de algemene volumetrie is niet bepaald standaard te noemen. Al die zaken moesten vooraf dus goed doorgesproken worden. Gelukkig hadden we het voordeel dat we in BIM werkten, waardoor we op voorhand al heel wat problemen konden vermijden”, legt Jan Stes uit.

Een andere troef die DCA optimaal kon uitspelen in dit project, is de synergie tussen de verschillende afdelingen en dochterbedrijven van de groep. Naast de algemene bouwexperts waren er immers nog heel wat DCA-specialisten betrokken bij de realisatie van woonzorgcentrum Bellekens. “DC Recycling stond in voor de aanlevering van de bekalkte grond onder de betonnen vloerplaat, DCA Infra heeft de wegenis- en omgevingswerken uitgevoerd en DCA Concrete & Steel heeft prefabdorpels en -trappen en een gedeelte van de wapening gefabriceerd. Ook onze schrijnwerkerij Coraco droeg meer dan zijn steentje bij door de productie en de plaatsing van het maatmeubilair en het houten binnenschrijnwerk voor zijn rekening te nemen. Onze ruime expertise kwam dus volledig tot zijn recht op deze werf. Dat we de planning en coördinatie intern konden stroomlijnen in plaats van te moeten overleggen met externe onderaannemers, was een groot voordeel”, benadrukt Jan Stes.

Aangezien de omgevingsomstandigheden behoorlijk specifiek waren, vergde de bouw van het woonzorgcentrum een grondige voorbereiding. “De werf bevond zich in overstromingsgebied (gelegen aan de kleine rivier De Wamp), dus toen we daar voor het eerst kwamen, stond het terrein volledig onder water. Gelukkig is dat nadien niet meer opnieuw voorgevallen, maar de toon was wel gezet”, lacht Jan Stes. “Vervolgens moesten we rekening houden met het archeologisch onderzoek, dat een maand in beslag nam. En ook de aanleg van het BEO-veld, dat via een warmtepomp voor geothermische verwarming en koeling zorgt, had letterlijk en figuurlijk de nodige voeten in de aarde, temeer omdat we onder meer rekening moesten houden met ondergrondse kruisingen met het rioleringsstelsel. Vooraleer we effectief konden beginnen bouwen, hadden we dus al een heel traject afgelegd.”

Het spreekt voor zich dat de realisatie van een woonzorgcentrum voor personen met dementie specifieke aandachtspunten en eisen met zich meebrengt. “Zo moesten we drempelloze overgangen creëren om struikelpartijen te vermijden. Het meubilair en het binnenschrijnwerk zijn extra bestand tegen krassen en in de gangen hebben we overal handgrepen geplaatst”, verduidelijkt Jan Stes. “Ook met het welzijn van de bewoners is uiteraard rekening gehouden. Er is maximaal ingezet op kleinschaligheid en huiselijkheid. De binnenafwerking (plaatmateriaal, kasten, meubilair …) creëert een warme, geborgen sfeer. Ook de prachtige tuin met wandelpaden, zitbankjes en bloemenperkjes bevordert het ‘thuisgevoel’ van de bewoners.”

WZC Bellekens opende op 8 mei de deuren. Jan Stes en zijn collega’s bij DCA kunnen met tevredenheid terugblikken op een pittig, maar prachtig project. “Dat we het woonzorgcentrum moesten realiseren in volle coronatijd, was uiteraard niet evident. Ook aan (bouw)technische uitdagingen was geen gebrek. Het was bijvoorbeeld een hele klus om de hellende daken – en dan meer bepaald de aansluiting tussen de houten structuur en de geprofileerde dakpanelen – luchtdicht uit te voeren. We hebben zelfs een beroep moeten doen op een Nederlandse firma om dit op te lossen via speciale strips. Gelukkig vormde dat achteraf bekeken geen al te groot obstakel en was de samenwerking met de bouwheer en de architect uitstekend. Het eindresultaat is navenant!”