Townhouse in Kortrijk: stapelwoningen aan het water

Hoe verdubbel je het aantal woningen waaraan een site plaats biedt zonder voor klassieke appartementen te kiezen? Die vraag kreeg CAAN Architecten voorgeschoteld voor een project op de Diksmuidekaai in Kortrijk. Het bureau tekende een eigenzinnig concept uit, waarmee Kortrijk zijn eerste stapelwoningen op de oever van de Leie verwelkomde. Het project van bouwheer ION werd verder opgevolgd door de architecten van B2ai en aannemingsbedrijf K&W Construction.

Langs de Leie staan in hartje Kortrijk al verschillende appartementsgebouwen. Voor de Townhousesite wilde de stad graag een andere aanpak. Als antwoord op die vraag ontwierp CAAN Architecten achttien exclusieve stapelwoningen met zicht op het water, het Budaeiland en een weelderige binnentuin. Het project kadert in een breder residentieel vernieuwingsproject in de wijk Overleie. Zo deelt Townhouse een ondergrondse parkeergarage met de nieuwe residentie Overlys, die net als de stapelwoningen in het portfolio van vastgoedontwikkelaar ION zit.

Wat is het verschil tussen een stapelwoning en een appartement? Roel Cocquit, ir.-architect en vennoot van CAAN Architecten, legt uit: “Stapelwoningen zijn groter dan een appartement, hebben meer buitenruimte en bevatten verschillende verdiepingen. Tegelijk nemen ze minder ruimte in dan klassieke vrijstaande of rijhuizen. Het zijn woningen die letterlijk gestapeld lijken, maar toch volledig onafhankelijk van elkaar zijn, zonder gedeelde voorzieningen. Het belangrijkste verschil met een appartement is echter dat een stapelwoning een eigen volwaardige inkom heeft; een eigen voordeur, zodat de bewoner geen hal hoeft te delen met andere bewoners en meteen in de buitenlucht is wanneer hij uit zijn woonst stapt.”

CAAN Architecten vertrok van een braakliggend terrein en kreeg vrij spel. Het hoefde enkel rekening te houden met het bestaande groen op het perceel. 

Het ontwerp bestaat uit 5 gebouwmodules, samen goed voor 18 woningen. Elke eenheid is vanbinnen anders ingericht. Terrassen verschillen in plaats en grootte, de ene woning heeft meer kamers op de eerste verdieping en de andere op de tweede verdieping en keukens zitten op verschillende plekken. “Die grilligheid zie je ook aan de buitenkant. Ze geeft wat korrel aan de woningen. Ook de natuursteen waaruit de façade bestaat, zorgt daarvoor” licht Roel Cocquit toe. 

De structuur van de indrukwekkende gevel wordt verzacht door het groen op de site. 

Naast de bestaande beplanting werden in het ontwerp ook bomen en planten toegevoegd op de ruime terrassen en het dak. Hoe meer die de komende jaren groeien, des te meer zullen de woningen aansluiten op het groen in de omgeving.

Na de ontwerpfase gaf CAAN Architecten de fakkel voor de uitvoering door aan B2ai architects. Dat bureau werkte nauw samen met K&W Construction om Townhouse de hoogwaardige afwerking te geven die past bij het ingenieuze ontwerp. 

“De plaatsing van de gevel was een uitdaging,” vertelt Pieter De Smet, site manager bij K&W Construction, dat de werf opvolgde van de grondwerken tot de water- en winddichte oplevering. “Omdat de natuursteen, blauwe gradina, in grote geveldelen geleverd werd vanuit het buitenland, moesten de ramen perfect uitgelijnd zijn. Daarnaast liet de levering enige tijd op zich wachten en we hadden terwijl we weinig spelen hadden in de timing. Maar het resultaat mag er zijn. Het is een gevel om mee uit te pakken.”

Voor de ruwbouw zette K&W Construction zijn eigen vakmensen in. Voor het dak, het buitenschrijnwerk, de façade en het aanbrengen van crepi werkte het met onderaannemers. “Het was de eerste keer dat we zo’n stapelwoningen uitvoerden. Door het design van de stapelwoningen werden de trappen pas tijdens de afwerkingsfase geplaatst. Dat had een impact op de toegankelijkheid voor onze ploegen,” lacht de site manager. “Voorts was het realiseren van dit project niet zo verschillend van onze andere werven.” 

De locatie in de dynamische wijk Overleie, de terrassen, de binnentuin en het zicht op de plezierbootjes en de kleine vrachtschepen op de Leie dragen allemaal bij aan de stijlvolle uitstraling van Townhouse. Ook het interieur van de stapelwoningen ademt comfort. Elke woning heeft een eigen lift, een royale leefruimte en twee tot vijf slaapkamers. Voor de inrichting konden de kopers terecht bij een persoonlijke begeleider.  Roel Cocquit: “Townhouse is een uniek project op een toplocatie. De units zijn groot en afgewerkt met de beste materialen en technieken. Stapelwoningen zijn leuk om te ontwerpen, net omdat ze zo complex zijn. De woningen passen elk op hun manier in elkaar en hebben hun eigen karakter.”