Zwembad voor sportclubs en het brede publiek

Met die invulling beantwoordt het nieuwe Zwembad Brigitte Becue aan alle noden van zwemmend en watersportend Oostende. En dan hebben we het nog niet over de aantrekkelijke cafetaria, het panoramisch zicht op het golfterrein of de sociale appartementen boven op de sportinfrastructuur … 

Sinds 1 mei verwelkomt Stad Oostende alle watersporters en zwemliefhebbers in het gloednieuwe stedelijke zwembad. Dat kreeg de toepasselijke naam Zwembad Brigitte Becue, een ode aan de Oostendse zwemkampioene en Belgische trots op de schoolslag. “Een echt wedstrijdbad kon dan ook niet ontbreken”, zegt Dieter Haemers, Senior Architect bij B2Ai architects, dat voor dit project in zee ging met het Nederlandse VenhoevenCS. “Uiteraard
waren er ook nog heel wat andere functies in het bouwprogramma opgenomen. Zo moesten er ook appartementen gerealiseerd worden en was toegankelijkheid een belangrijk aandachtspunt. Dat vertaalden we in een ontwerp met wooneenheden boven op de zwembadinfrastructuur. De bleke baksteen sluit aan bij de zandsteenkleurige gebouwen in de omgeving, maar springt er toch uit door zijn iets blekere kleur. De architectuur heeft een lichtheid en een open karakter, dat aan elke zijde perfect is afgestemd op de omgeving – van het plein aan de inkom en de cafetaria tot het panoramische zicht op de Wellington Golf vanuit het zwembad. De keuze voor beton aan de zwembadkant versterkt deze dialoog tussen bebouwing en omgeving.”

Net zoals in veel steden en gemeenten was het voormalige Oostendse zwembad verouderd en niet meer up-to-date qua technieken en energie-efficiëntie. Meer dan louter een vervanging van het oude zwembad is het nieuwe project een upgrade, die uiteenlopende functies verbindt en een breed zwempubliek aantrekt. Van fanatieke sportievelingen – al dan niet in clubverband – tot ‘watergrage’ speelvogels van alle leeftijdsklassen. Voor die laatste categorie is een recreatief gedeelte uitgewerkt. Onder meer de twee glijbanen en de klimmuur bieden heel wat uitdagende waterpret. “De focus lag in de eerste plaats op de vele zwem- en duikclubs uit de buurt”, weet Dieter Haemers. “Het 50 meterbad is een officieel wedstrijdbad, inclusief een tribune voor supporters en bezoekers. Verder is er een modern instructiebad met beweegbare bodem gerealiseerd. Die bodem reikt dieper dan het gemiddelde zwembad. Zo beschikken ook duikclubs voortaan over een mooie trainingsplaats.” 

Het zwembadgedeelte is overigens allesbehalve kil en kaal aangekleed. Met geperforeerde houten kanaalplaten wordt het geluid van het zwempubliek deels gedempt. Bovendien maken deze platen grote overspanningen mogelijk. Om het omgevingsgeluid nog verder te filteren tot een aangenaam akoestisch niveau werd één wand volledig uitgewerkt in spuitpleister, zodat de zwemmers zich optimaal kunnen ontspannen – en inspannen – in hun nieuwe zwembad.

Voor aannemer Stadsbader, dat samen met Olco Sportsphere een THV met de naam Sportsbuilders oprichtte, was het veelzijdige zwembad meteen een stevige vuurdoop. “Voor ons eerste echte zwembadproject namen ook wij een Nederlandse expert onder de arm, in het bijzonder voor de technieken”, duidt werfleider Yves Van Petegem. “Op het vlak van uitvoering waren er natuurlijk meerdere aandachtspunten. Waterdichtheid bijvoorbeeld. We plaatsen veel waterdichte kuipen, onder meer voor kelders, maar bij een zwembad ligt de lat uiteraard nog een stuk hoger. Zo stortten we de overloopgoten samen met de wanden en werden alle tegelwerken voorzien van epoxyvoegen.”

Ook onderdeel van de ontwerpwedstrijd: een sociale woonfunctie op hetzelfde terrein. De architecten opteerden ervoor om die appartementen boven op het zwembadgebouw te plaatsen. “Een keuze voor compact bouwen en optimale toegankelijkheid van de site”, licht architect Dieter Haemers toe. “De twee woonvolumes zijn volledig onafhankelijk bereikbaar en afgewerkt met klassieke materialen en energiezuinige technieken. In totaal zijn er 22 appartementen ingericht. Net als bezoekers van het zwembad kunnen de bewoners hun wagen stallen in de ondergrondse parkeergarage. Bovendien genieten ze mee van de dynamiek en de faciliteiten van de nieuwe sportsite.”    

Het samenbrengen van de verschillende functies in een aantrekkelijk en praktisch concept vroeg om de juiste expertise, zowel qua ontwerp als qua uitvoering. De architecten en aannemers bundelden hun krachten en ervaringen om de opdracht tot een goed einde te brengen. Werfleider Yves Van Petegem: “Er zat enige tijd tussen de realisatie van het zwembadvolume en de appartementen. Dat was een bottleneck. Zolang de appartementen niet klaar waren, konden we de afdichting van het zwembad niet vervolledigen. Een heldere, doordachte planning en open communicatie met alle bouwpartners garandeerde alsnog een vlot verloop.”

Voor architectentandem B2Ai architects en VenhoevenCS was dit een nieuw hoofdstuk in een succesverhaal. Hun samenwerking begon enkele jaren geleden met zwembad De Nekkerpool in Mechelen. “VenhoevenCS uit Nederland is al langer bezig met het ontwerpen van zwembaden en sportgebouwen. Zij wonnen vorig jaar de opdracht voor het nieuwe zwemstadion voor de Olympische Spelen van 2024 in Parijs. Voor ons was het dan ook een mooie kans om hun kennis mee in te zetten voor ons project. Bij het ingaan van deze opdracht was het zelfs geen vraag, maar een evidentie om er opnieuw samen voor te gaan”, zegt Haemers overtuigd. “We hopen nog zulke opdrachten aan te gaan in de toekomst, met een open blik en creatieve ideeën. Alle bouw-partners zaten op dezelfde lijn en dat zie je aan het mooie eindresultaat.”   

Holvoet Gebroeders – Houten maatwerk

Vochtige lucht en chemische invloeden van onder meer chloor. Dat hout en zwembadgebouwen op het eerste gezicht geen vanzelfsprekende combinatie zijn, is algemeen geweten. Tenzij je de kennis en expertise hebt om het te vertalen naar een complementair verhaal. Holvoet Gebroeders (Ingelmunster) voerde het houten maatwerk uit voor het Zwembad Brigitte Becue. De binnendeuren in het zwemgedeelte zijn vervaardigd in volkern met PU. Samen met de padoek blokkaders, met arduinen neut, maken deze elementen de deuren resistenter tegen de zwembadlucht. De binnendeuren in de appartementen zijn standaard schilderdeuren. Daarnaast plaatste Holvoet Gebroeders een aanzienlijk aantal technische deuren, waaronder brandwerende en vochtwerende binnendeuren. De eyecatchers in dit project zijn evenwel het barmeubel en de onthaalbalie. Deze grote interieurelementen zijn opgebouwd uit HPL-platen en afgewerkt met schuivende glasgehelen en tabletten in massieve eik. Het initiële ontwerp van de architecten werd tijdens een intens voortraject gefinetuned door het complete bouwteam. Holvoet Gebroeders prefabriceerde maximaal, zodat de assemblage op de werf vlot verliep. Het barmeubel is trouwens volledig afsluitbaar met behulp van rolluiken, die onzichtbaar geïntegreerd zijn in het plafond. Ook die werden geplaatst door de ervaren schrijnwerkers en tot in de puntjes afgewerkt.

Im Press – Signalisatie
Het Kortrijkse familiebedrijf Im Press stond in voor de signalisatie in en rond het zwembadcomplex van Oostende. Hiervoor werkte het nauw samen met de architect, de stad Oostende en aannemer Stadsbader. “In samenspraak tekenden we een volledig concept uit. Welke materialen, welke signalisatie, waar plaatsen en herhalen we die? Voor het nieuwe zwembad in Oostende namen we zowel de noodsignalisatie en de evacuatieplannen als de functionele signalisatie voor onze rekening”, zegt Olivier Verstraete, projectmanager bij Im Press. “We gebruikten gegraveerde kunststof, dat bestand is tegen zwembadomgevingen en ook volledig binnen de architecturale visie van het gebouw past.”

Alle signalisatie bij Im Press is maatwerk. Zo ook in dit project. Im Press verzorgde tevens de doorloopbeveiliging op de ramen, in de huisstijl van het zwembad. “We verwerkten er een motief in, zodat het perfect aansluit bij de omgeving. Daarnaast leverden we de gevelletters. Deze zijn vervaardigd uit gelakt aluminium, op vraag van de architect”, zegt Olivier Verstraete nog. Im Press bezit de nodige expertise in zwembadprojecten. Bij de materiaalkeuze en in het ontwerp houdt het dan ook rekening met de vocht- en chlooromgeving en de temperatuur in zo’n zwembadgebouw. Daarnaast is het bedrijf ook actief in tal van andere sectoren, zoals de bouw van kantoorcomplexen, woonzorgcentra en recreatievoorzieningen.

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer  
Zwembadbeheerder FARYS in opdracht van de stad Oostende

Architect  
B2Ai architects (Roeselare) en VenhoevenCS (Nederland)

Hoofdaannemer(s)  
Sportsbuilders (THV van Olco Sportsphere en Stadsbader)