Dankzij de nieuwe Topsporthal op de terreinen van de universiteit kan Leuven zich voortaan nog beter profileren als ambitieuze topsportstad. Het bouwkundige pareltje opent niet alleen perspectieven voor studenten, maar wordt ook het nieuwe oefenterrein voor de nationale volleybalteams Red Dragons en Yellow Tigers. Dankzij haar imposante houten gevel past de Topsporthal bovendien perfect in de groene setting aan het zogeheten Sportkot.

Het gebouw is geconcipieerd als een rechthoekige box die op pilaren staat: een ingenieuze manier om te anticiperen op de overstromingen die zich statistisch gezien eens om de dertig jaar voordoen in dit gebied en tegelijkertijd een overdekte parkeerplaats voor 120 wagens te voorzien.

Het Universitair Sportcentrum van de KU Leuven is beroemd vanwege zijn vele kwalitatieve faciliteiten. De campus aan de Tervuursevest in Heverlee omvat onder meer tennisbanen, een atletiekpiste, een basketbal- en rugbyveld, voetbalvelden, werpstanden, een indoor atletiekhal, een gymnasium, een zwembad en verschillende sporthallen. Met de Topsporthal krijgt het ‘Sportkot’ er opnieuw een state-of-the-artinfrastructuur bij. De zaal van 70 x 35 meter, met een vrije hoogte van 12,6 meter, leent zich uitstekend tot de beoefening van de meest uiteenlopende balsporten, en dat op het niveau van echte topsporters. Hoewel deze investering in de eerste plaats bestemd is voor de studenten van de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen, wordt de zaal eveneens opengesteld voor professionele sporters. Daarnaast zullen ook andere studenten en derden er ‘s avonds en gedurende het weekend terechtkunnen voor diverse activiteiten.

Neusje van de zalm

Het gebouw is geconcipieerd als een rechthoekige box die op pilaren staat: een ingenieuze manier om te anticiperen op de overstromingen die zich statistisch gezien eens om de dertig jaar voordoen in dit gebied en tegelijkertijd een overdekte parkeerplaats voor 120 wagens te voorzien. Het omvat twee delen: enerzijds de grote sporthal, anderzijds een volume met twee niveaus waar de inkom, het Sportsecretariaat KU Leuven, een kinezaal, kantoorruimtes, vergaderzalen en uiteraard ook de benodigde sanitaire ruimtes en kleedkamers ondergebracht zijn. Op de eerste etage bieden de foyer en de trappenhal een fraai uitzicht op
de zaal. Op de tweede verdieping gebeurt dat via een overloop met balkon. “Interessant is dat de sporthal door middel van akoestische gordijnen in vier identieke delen kan worden opgedeeld”, vertelt Wietse Mommaerts, projectleider van hoofd-aannemer Pellikaan. “Een vaste tribune met een 140-tal zitplaatsen maakt het mogelijk om ook wedstrijden te organiseren. Vrij uniek is de vloer, die identiek is aan de vloer waarop de NBA-ploegen spelen. Hij is opgebouwd uit een systeem met parket en biedt veerkracht, demping en schokabsorptie. Voorts is er inventief omgesprongen met de akoestiek. Zo bestaat een deel van de muren uit akoestische betonblokken, is het dak opgebouwd uit geperforeerde steeldeckplaten en zijn de
wanden voorzien van een akoestische isolatie.”

Solide, maar toch warm

De betonstructuur is ingevuld met zichtbeton en akoestische betonblokken. Om sporttechnische redenen is de sporthal volledig dicht, maar het andere gedeelte is maximaal uitgerust met ramen en aluminium schrijnwerk. Wietse Mommaerts: “Door zijn enorme afmetingen is de Topsporthal natuurlijk een mastodont op de campus. Toch voelt dat niet zo aan omdat de architecten opteerden voor een ingenieuze
afwerking met houten latten. Deze geven het gebouw een erg natuurlijke en warme look, terwijl de oppervlaktes in zichtbeton het solide karakter van de Topsporthal in de verf zetten.” 

De zaal van 70 x 35 meter, met een vrije hoogte van 12,6 meter, leent zich uitstekend tot de beoefening van de meest uiteenlopende balsporten, en dat op het niveau van echte topsporters.

En ook erg duurzaam

De zwevende constructie maakte het mogelijk om een grote parking te creëren.

Een cruciale vereiste van de KU Leuven was dat de Topsporthal een schoolvoorbeeld van duurzaamheid moet zijn. De architecten reduceerden de energie-behoefte via een compacte bouwvorm en een doorgedreven isolatie van de buitenschil. Hoewel de nieuwbouw een vrij grote footprint heeft, is de netto verharde oppervlakte in deze zone gereduceerd dankzij een slim ontwerp van de buitenaanleg. Daarnaast zorgt een groendak voor een vertraagde waterafvoer, een afname van het oververhittingsrisico en een verhoogde biodiversiteit. Het regenwater wordt bovendien opgeslagen en maximaal hergebruikt, zelfs voor een aanpalend gebouw. Het complex maakt optimaal gebruik van duurzame energie dankzij de integratie van een BEO-veld, waarbij de aardwarmte vrijwel de volledige warmte- en koelvraag dekt. Een WKK levert warm water voor de douches, en op het dak worden nog zonnepanelen geplaatst. Tot slot is het gebouw uitgerust met ledarmaturen met een grote licht-efficiëntie, geschakeld in functie van de lichtbehoefte. De ingeblazen lucht wordt afgestemd op het aantal aanwezigen, terwijl er tevens sprake is van warmte-recuperatie op de afgeblazen lucht.

Samen sterk

Op de eerste etage bieden de foyer en de trappenhal een fraai uitzicht op de zaal.

De Topsporthal is gerealiseerd volgens het Design & Build-principe, wat betekent dat architecten-
bureaus Artabel en Hooper, hoofdaannemer Pellikaan Bouwbedrijf en de experts van de KU
Leuven vanaf het prille begin samen aan tafel zaten om het project gezamenlijk uit te werken. “Wij namen de volledige uitvoering voor onze rekening”, vertelt Johan Tousseyn, algemeen directeur van Pellikaan. “Het spreekt voor zich dat de Topsporthal voor ons een prestigieus project is dat we met veel trots in onze referentielijst hebben opgenomen.”